Sinds oktober 2021 heeft Nederland een nieuwe wet die de online goksector reguleert. Hierdoor zijn een aantal bedrijven begonnen met het legaal aanbieden van online casinospellen op de Nederlandse markt. Hoewel de wet bescherming voor gokkers heeft ingebouwd, wat gezien wordt als de eerste en belangrijkste bedoeling ervan, lijkt het aantal probleemgokkers toe te nemen. De ruime beschikbaarheid van online gokkasten kan hier debet aan zijn, aangezien meer mensen vanuit huis online toegang krijgen tot het verslavende spel. Ervaringen uit andere landen wijzen daarop.
Niemand lijkt gelukkig te zijn met de nieuwe verordening. Sommige wetgevers vinden deze namelijk niet ver genoeg gaan. Casino-exploitanten klagen over de onduidelijke regels en het gebrek aan transparantie bij het aanvragen van vergunningen. Probleemgokkers hebben problemen ondervonden met CRUKS, een systeem dat hen moet helpen zichzelf uit te sluiten van het spelen in de casino’s. Zelfs de Stichting Reclame Code maakt zich zorgen over de reclameregels.
Meer probleemgokkers na de nieuwe wet?
Een studie van Connection SGGZ (van april) voorspelt een stijging van het aantal problematische gokkers in Nederland na de nieuwe wet. Zij halen ervaringen uit België en Duitsland aan, waar het aantal steeg na de liberalisering van de markt. In België steeg het aandeel van de totale bevolking die aan kansspelen deelnam met 50%. Ook in Duitsland wordt gevreesd voor een soortgelijke explosie van het aantal gokkers. Denemarken kende eenzelfde dynamiek in 2014. Uitgaande van een constant aandeel probleemgokkers in de groep die casinospelen speelt, zal dit leiden tot een stijging van het aantal probleemgevallen.
In Nederland werden in 2021 meer dan 2.000 mensen behandeld voor een gokverslaving. Cijfers voor 2022 hebben we nog niet. De cijfers van 2015 laten meer dan 80.000 probleemgokkers in het land zien van de 64% van de bevolking die aan een kansspel heeft deelgenomen, volgens cijfers van Jellinek.
Hoe kunnen gokkasten deze cijfers negatief beïnvloeden?
Online gokkasten spelen verhoogt de beschikbaarheid van de spellen via legale kanalen. Hoewel de KSA een zekere controle heeft over reclame voor minderjarigen, is het een feit dat er nu meer mensen zullen spelen, waardoor de Nederlandse cijfers dichter bij die van andere landen komen. In 2021 maakten gokkasten slechts 5% van de markt in kansspelen uit, waarbij loterijen het grootste deel voor hun rekening namen. We weten overigens ook dat slots meer dan 70% van de inkomsten en speeltijd van casino’s uitmaken. Naarmate meer mensen zich bezighouden met online casino’s, kan men verwachten dat gokkasten een prominentere plaats krijgen in de algemene rangschikking.
Gokkasten zijn (samen met videopoker) de crack-cocaïne van de casinospelen. Online gokkasten zijn het meest verslavende spel dat men rechtstreeks vanuit huis uit spelen. Naar verwachting zal niet alleen het aantal spelers dat gokkasten speelt stijgen, maar ook het aandeel van online gokkasten ten opzichte van alle gespeelde kansspelen.
Terwijl we wachten op de cijfers van 2022 om de effecten van de nieuwe wet volledig te kunnen beoordelen, moeten we ons afvragen of de juiste gezondheidsinfrastructuur aanwezig was voordat de wet werd ingevoerd en of de extra belastinginkomsten zullen worden gebruikt om de dienstverlening te verbeteren, niet alleen voor mensen met verslavingsproblemen, maar ook voor de bevolking in het algemeen.
Wat we nu weten is dat het Centraal Register voor Uitsluiting van Kansspelen (CRUKS) al 20.000 mensen telt die zichzelf hebben uitgesloten of door een ander uitgesloten zijn. Dit geeft wel een mogelijke indicatie van waar we naartoe gaan.
