Kent u ze nog, al die winkels die in de loop der tijd op CityPlaza verdwenen zijn? Als ik moeite doe herinner ik me er genoeg : Verdonk CityTools, Koos Hendriks bloemen, Jurriaans herenmode, Roobol tapijt, Lampenier, Staffhorst, KPN telefoonwinkel, het UN-kantoortje, patisserie Oorbeek, Bakker Bart, allerlei winkels boven op Foodplaza, de fietsenwinkel aan de Boogstede, de winkels aan de Raadstede en chinees restaurant Golden Palace. Allemaal met stille trom verdwenen. Gelukkig werd de winkelruimte steeds weer opgevuld want Nieuwegein heeft genoeg koopkracht en had gratis parkeren.Maar recent was ik bij een lezing van Cor Molenaar over de toekomst van winkelstraten.
Zijn analyse doet het ergste vrezen voor de toekomst van de detailhandel, CityPlaza dus.Alle trends pleiten, volgens Molenaar, voor internet-verkoop en tegen de traditionele winkel:
- het nieuwe thuiswinkelwaarborg, dat kopers veel rechten geeft,
- de grote schuldenlast van winkelketens als HEMA en V & D,
- het parkeerbeleid met hoge parkeertarieven van veel gemeenten,
- iedereen heeft snel internet thuis en
- Internet biedt meer gemak, meer snelheid en meer informatie dan de traditionele winkels.
Daarom groeide de non-food omzet via Internet vorig jaar met 24 %. Het marktaandeel van Internet in de totale non-food markt is nu ongeveer 10 %; het gaat vooral om duurdere artikelen als kleding, electronica, boeken en CD’s. Tot winkelsluitingen hebben deze ongunstige trends op CityPlaza nog niet geleid. Veel consumenten merken nog niets van de crisis, maar volgens het CPB zullen economische stagnatie en de werkloosheid hard toeslaan.
De eerste kentering is er al: in februari is – tegen de verwachting in – de afzet (het volume dus) van de detailhandel in non-food met 10 % t.o.v. februari 2008 gedaald. Dat hakt er flink in. Winkels worden dus met twee problemen geconfronteerd; de opkomst van het internet en de economische crisis. Een winkel is behoorlijk kwetsbaar; men heeft een hoog niveau aan vaste lasten (huisvesting, personeel), loopt voorraad-risico en als de omzet terugvalt, dan maakt men verlies. Binnenkort komen daar de dubbele personeelskosten (vakantiegeld in mei) en de slappe zomer-omzetten bij. Ik vermoed dat daarna vanaf september winkels op CityPlaza in de problemen komen.
Onverklaarbaar vind ik, tegen de achtergrond van de sterke opkomst van het Internet en de bouw van grote concurrerende winkelcentra, de geplande sterke uitbreiding van CityPlaza. Ik verwacht geen grotere toeloop uit omliggende gemeenten en Nieuwegeiners zullen ook niet veel rijker worden. Maar goed, het is mijn probleem niet. En al die leegstaande winkels passen straks goed bij al die lege kantoren.
Cor Molenaar schetste ook het recept voor de detailhandel om te overleven: persoonlijke aandacht, leuke events, proeven, ruiken, proberen. Kortom; emotie. Niet het sterkste punt van CityPlaza, maar dat verbetert misschien.
