Vraagt u zich wel eens af wat dat nu weer voor een wilde plant of onkruid is, in de tuin of de berm of ergens tussen het gras in het park in Nieuwegein? Of wat dat voor een paddenstoel is? Of wat daar nu weer kruipt of vliegt, soms zelfs in huis?
De Nieuwegeinse natuurliefhebber Udo Tenge beschrijft iedere week een plantje, zwammetje of beestje dat u ergens kunt tegenkomen. Ook heeft hij een eigen website. Vraagt u zich wel eens af wat dat nu weer voor een wilde plant of onkruid is, in de tuin of de berm of ergens tussen het gras in het park in Nieuwegein? Of wat dat voor een paddenstoel is? Of wat daar nu weer kruipt of vliegt, soms zelfs in huis?
‘Deze keer een kijk op “die vieze beestjes”, de pissebedden’ aldus Udo.
Udo: ‘Pissebedden zijn ovale, gelede, wat platte beestjes met links en rechts een rijtje pootjes en opvallend grote sprieten. Hoewel ze onschadelijk zijn, vinden veel mensen ze maar enge beestjes. Niettemin vinden bodemvogels zoals kippen ze eetbaar. In Oost Azië leven de grootste exemplaren, die worden gegeten (gefrituurd), door mensen. Pissebedden zelf leven vooral van rottend hout, verterend blad, insecteneitjes of in de bodem levende larven en een hapje regenworm gaat er ook wel in. Soms zelfs kleine soortgenoten. Ze eten dus van alles als het maar niet terug bijt.’
‘Pissebedden leven vooral in vochtige plekken, vaak gezamenlijk onder stenen of stukken (aan de onderzijde) rottend hout maar ook onder bijvoorbeeld een stuk plastic dat geen licht doorlaat. Zij zitten bij voorkeur in het donker maar ook in (schaduw) licht als zij op zoek zijn naar wat eetbaars, of als ze op zoek zijn naar een partner. Zij zijn zelden alleen, tenzij het een soort is die blijkbaar alleen en in het volle licht en vooral op planten is waar te nemen, zoals de mospissebed.’
‘Overigens worden pissebedden ook keldermotten genoemd. Eigenlijk is dit de soortnaam van een veel voorkomende soort die vaak in kelders wordt gezien, omdat de kelder doorgaans duister is en ook nogal vochtig.’
‘Tenslotte: Misschien heeft u wel eens een blauwe pissebed gezien. Dat is een pissebed met een virusaandoening. Meestal heeft een pissebed een grauwe tot bijna zwarte kleur, minder vaak bruin en dat toont wat beter (voor een pissebed).’
Waarom worden deze veelpoten pissebedden genoemd?
‘Vroeger werden pissebedden gedroogd en verkruimeld. Dat kruim werd in het bed van menselijke pissebedden gestrooid, dan zouden ze niet meer in bed plassen. Zo werden de verkruimelde keldermotten tot verkruimelde pissebedden, en alle andere niet verkruimelde veelpootjes werden gaandeweg ook pissebedden genoemd. Als het niet waar is, is het toch aardig verzonnen…’
