Warmtebron Utrecht wil onderzoek naar aardwarmte voortzetten op locatie Hoek Zuidstede in Nieuwegein

Warmtebron Utrecht heeft Hoek Zuidstede in Nieuwegein gekozen als locatie om het onderzoek naar aardwarmte voort te zetten. Op basis van studies, de business case en alle andere wegingscriteria komt deze plek bij het kruispunt van de Zuidstedeweg met de ‘s-Gravenhoutseweg als beste uit de bus. Of op deze plek uiteindelijk aardwarmte gewonnen gaat worden, hangt onder andere af van zaken die nog nader in beeld worden gebracht tijdens het vervolgonderzoek. Daarnaast is de besluitvorming in het Nieuwegeinse college van B&W en de gemeenteraad in het eerste kwartaal van 2021 bepalend voor de voortgang van dit project.

In juli 2020 presenteerden onderzoekers van het advies- en ingenieursbureau Royal HaskoningDHV de haalbaarheidsstudie voor het onderzoeksproject Lean. In opdracht van Warmtebron Utrecht zijn twintig locaties in Nieuwegein en Utrecht-Zuid beoordeeld op zowel boven- als ondergrondse aspecten. Op basis van het onderzoek vielen direct tien locaties af. Van de overige tien werden vijf locaties aangemerkt als ‘meest haalbaar’. Deze zijn vervolgens nader onderzocht op onder andere milieu- en omgevingseffecten. Begin oktober bleven alleen nog Tramremise West en Hoek Zuidstede in Nieuwegein, en de Nedereindseweg in Rijnenburg (gemeente Utrecht) in beeld. De beoogde boorlocaties bij de tramremise in Nieuwegein en de Utrechtse polder Rijnenburg vallen nu definitief af.

Meest haalbaar
Volgend op nader onderzoek is inmiddels duidelijk geworden dat Hoek Zuidstede het meest haalbaar wordt geacht. Joris Peijster, projectmanager Lean: “Uit de haalbaarheidsstudie en de vervolgonderzoeken komt Hoek Zuidstede, of N11 zoals deze locatie in de haalbaarheidsstudie wordt genoemd, het beste naar voren. Er is op deze locatie de grootste kans op een succesvolle winning van aardwarmte, zo wijst het geologisch onderzoek uit. Het is ook de enige locatie die ons het vooruitzicht biedt op een financieel haalbaar project. De mogelijke overlast door geluid en licht gedurende de aanleg is tijdelijk en kunnen we met passende maatregelen tot een minimum beperken. Daarnaast is er voldoende ruimte voor een werkgebied met ruim voldoende afstand tot de tramlijn, de weg en de woonhuizen. Verder voorkomt de nabijheid van het warmtenet bij de bron hinder en overlast voor verkeer tijdens de aanleg.”

Onderzoek flora en fauna
Uit het vervolgonderzoek zijn ook aandachtspunten naar voren gekomen. De beoogde locatie ligt aan de rand van Park Oudegein. Peijster: “Een waardevolle plek waar we met zorg naar de impact en inrichting moeten kijken. Het vooronderzoek wijst niet op beschermde soorten en biedt aanknopingspunten voor een goede inpassing. Wij willen dit onderzoek vervolgen om de invloed op flora en fauna verder te onderbouwen. Als uiteindelijk blijkt dat we hier technisch, veilig en verantwoord aardwarmte kunnen winnen, dan willen wij in afstemming met de gemeente, bewoners en natuurorganisaties op deze locatie tot een natuurvriendelijke inrichting komen voor de komende dertig jaar.”

Veiligheid voorop
Voor Warmtebron Utrecht is en blijft veiligheid een keiharde randvoorwaarde. Peijster: “Ons onderzoek moet aantonen dat aardwarmte veilig te winnen is. Zoals ook het Informatie en Consultatieorgaan Aardwarmte (ICO) aangeeft, kunnen wij pas echt met bewijs komen als er een locatiekeuze is gemaakt met een daarbij behorend putontwerp en een gerichte risicoanalyse. Het ICO geeft ook aan dat veiligheid voor dit stadium van het proces afdoende is meegewogen. Die lijn willen wij doortrekken. Na instemming van de gemeente kunnen wij aan de slag om voor deze locatie een concreet putontwerp en risicoanalyses uit te werken. Daarmee maken we zaken toetsbaar en kunnen we het veiligheidsaspect verder onderbouwen.”

Voortgang schadeprotocol
Voor een goed project is het belangrijk dat de behoeften en vragen van belanghebbenden zoals bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties worden meegenomen in het onderzoek. Peijster: “Een belangrijk aandachtspunt hierbij is schade. Met bewoners en professionele organisaties zetten we ons binnen de werkgroep Schade en Veiligheid in om tot een zo breed mogelijk gedragen schadeprotocol te komen.”

Volgende stap zetten
Nieuwegein heeft de ambitie om over twintig jaar energieneutraal te zijn. “Daar wil Warmtebron Utrecht met het project graag aan bijdragen”, zo laat projectmanager Peijster weten. “Nu een uiteindelijke locatie in beeld is, hopen we dat we samen met de gemeente Nieuwegein een volgende stap in het proces kunnen zetten. Eind 2020 hebben we het college van burgemeester en wethouders op de hoogte gebracht van onze locatiekeuze en hen gevraagd in te stemmen met voortzetting van het onderzoek op deze locatie. Het college heeft aangegeven eind januari eerst met de gemeenteraad een besluit te nemen over de afwegingscriteria om de locatiekeuze van Warmtebron te kunnen beoordelen. Daarna zal het college pas de locatiekeuze beoordelen en dit in het voorjaar voorleggen aan de gemeenteraad.”

Vaart in het proces houden
Uiteraard moeten er nog tal van zaken in het vervolgonderzoek verder worden uitgewerkt. Tegelijkertijd moet het onderzoeksconsortium volgens Peijster ook blijven letten op de deadlines voor vergunningprocedures en het tijdvenster voor de aanvraag de subsidies. “Zo’n onderzoek kost enorm veel geld en met behulp van subsidie is het voor ons mogelijk dergelijk vervolgonderzoek uit te voeren. Als de subsidie wegvalt, dan vervalt daarmee ook de kans om aardwarmte als duurzame energiebron voor de provincie Utrecht te onderzoeken. Dat zou natuurlijk zonde zijn. Met het oog op de voorbereidingen voor een vergunningenprocedure vragen wij de gemeente in te stemmen met het vervolgonderzoek op deze locatie. Alles moet zorgvuldig worden onderzocht, maar we zullen met elkaar ook de vaart in het proces moeten houden, zodat we dit voorjaar, als alle seinen op groen staan, de benodigde vergunningen kunnen aanvragen bij het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.”

De beoogde locatie