Vrijheid van geest

Er zijn inmiddels al een paar columns in Nieuwegein gewijd aan het besluit van de gemeenteraad dat de trouwambtenaren voortaan alle huwelijken moeten sluiten. De regel geldt ook voor de huidige ambtenaren, van wie er één gewetensbezwaren heeft. Een paar partijen noemen het een ernstige beknotting van de gewetensvrijheid van ambtenaren.Eerlijk gezegd begrijp ik al die opwinding niet zo erg. We hebben nu eenmaal afgesproken dat er wetten en regels zijn. Daar moeten we ons allemaal aan houden. Een beroep doen op gewetensbezwaren waar het gaat over fundamentele mensenrechten, klinkt als een nogal zware reactie. In het dagelijkse leven ontkom je nu eenmaal niet aan zaken die niet altijd je voorkeur hebben. Dat vertalen in een weigering tot werk is een station te ver.Ik treed niet in de geloofsovertuiging van mensen, probeer die ook niet te beknotten of onmogelijk te maken. Dan is het niet meer dan redelijk dat mij door die mensen ook niets in de weg gelegd wordt. We zijn de tijd voorbij dat we allemaal stilzwijgend moesten accepteren dat het geloof ons dagelijks leven bepaalde. Daarbij is er nooit enige rekening gehouden met de noden en wensen van niet-gelovigen. Begrip en tolerantie zijn niet bepaald de kernbegrippen waar niet-gelovigen mee geconfronteerd werden.Een vrije geest is altijd de basis voor een kunstenaar. Eigenzinnig en eigengereid. Soms wereldvreemd en tegendraads, maar altijd op een vaak extroverte manier verbonden met haar omgeving. Die vrije geest laat zich niet beperken door bedachte grenzen in de hoofden van anderen. Natuurlijk moet ook een kunstenaar de wet eerbiedigen, maar het is prettig tegen die grenzen aan te schurken. Een leven in vrijheid betekent ook dat je niet probeert om jouw vrijheid de beperking te laten zijn voor anderen. Mijn vrijheid eindigt waar die van een ander begint. Een aardige oneliner die in essentie wel mijn gevoelens weergeeft. Het is alleen zo jammer dat het een oneliner is die alleen waarde heeft als de ander er ook aan wil toegeven.In mijn werk als kunstenaar weiger ik soms een opdracht omdat het indruist tegen mijn geweten om die opdracht aan te nemen. Doe ik dan een beroep op gewetensbezwaren? Nee, dan zie ik af van betaling en weiger ik om zaken te doen. Op die basis heeft iedereen het recht om af te zien van bepaalde opdrachten. Dat is een echte vorm van keuzevrijheid. Niemand dwingt mij om een opdracht aan te nemen. Als ik de inkomsten belangrijker vind dan mijn geweten, voer ik de opdracht gewoon uit. Dan verspeel ik ook het recht me te beroepen op mijn geweten.Voor mij is mijn geweten veel belangrijker dan geld. Dat is waarschijnlijk ook de reden dat het met dat geld nooit zo heeft willen vlotten. Mijn keuzes komen voort uit mijn gevoel. Als je dit zo leest, zal er weinig verschil zijn met de ‘beknotte’ ambtenaren. Weinig verschil, behalve op één heel wezenlijk punt. Ik accepteer de gevolgen van mijn weigering, heb ook vooraf zelf vastgesteld waar mijn grenzen liggen. Als die overschreden worden, haak ik af.Een keuze die ik zelf maak, mijn eigen vrije geest die heerst. Geen gewetensbezwaren, geen beknotting van mijn vrijheden. Een simpele keuze om te weigeren en de gevolgen te aanvaarden.Afrodite