Groen Links schreef recentelijk een Artikel 42 brief die we als VSP met belangstelling hebben bekeken. In principe geen slecht idee, een goede inleiding door de heer Sewgobind en dan de vragen. Dat zijn geen verkeerde vragen al blijft de vraag of de gemeente alle antwoorden heeft. Sommige zaken zijn alleen bij de belasting bekend. Andere zaken worden door de ouderen zorgvuldig achter gehouden omdat ze geen zin meer hebben in het invullen van veel te ingewikkelde formulieren (“U moet zelf een fotokopie maken en goed bewaren” instrueert een zorgverzekeraar die zich geen enkele zorg maakt hoe dat dan gedaan moet worden door iemand van 80 die de deur niet meer uitkomt, hulp nodig heeft en daarom juist met veel moeite het formulier invult.) En het uitleggen van je totale financiële situatie aan een toch goedwillende ambtenaar is voor vele ouderen als middel erger dan de kwaal. Al was het maar dat ze hebben geleerd dat je voor jezelf moet zorgen en anderen niet te veel moet lastig vallen.
Overigens is het belangrijk om in het begrip ouderen een stuk differentiatie aan te brengen. Er zijn de jongere ouderen zo vanaf 55 jaar, die bevrijdt van hun werk het stigma: “Ik moet nog van alles” verwerken middels extreme hobby’s zoals om de wereld fietsen, wandelen of zeilen, een studie doen of leren schilderen en vult u verder maar in. Dan omstreeks 70 plus wordt men senior, ontstaat eindelijk rust en gaat men voor zich zelf zorgen middels kleinere woning, meer vakantie en je vooral niet druk maken. Ergens begint dan, afhankelijk van de robuustheid van de gezondheid de periode van het veteraan zijn. Je wereld wordt kleiner en de zorgbehoefte groter. Het is natuurlijk schematisch en klopt niet altijd maar beter dan het denken dat tussen 55 en 85 één grote homogene groep van ouderen zit!
Zo onderverdeeld kan je de vragen van Groen Links voor elke groep stellen en er komen dan niet onverwachts volledig verschillende antwoorden. De 55 plussers met nog drie kinderen onder hun hoede is een heel andere oudere dan een zeventiger die naar een kleinere woning omziet! In het AD van donderdag 15 april staat een artikel over onze inkomsten. “Het verdiende loon stroomt weg”. U kunt zich de inhoud wel voorstellen. Alles wordt duurder en de grootste prijsopdrijvers zijn de provincies met stijgingen tot 23 %. Voor een modaal gezin met twee kinderen rekent de krant uit dat voor vrije besteding € 214,00 per maand disponibel is. Er zijn ouderen die dat per kwartaal nog niet ter beschikking hebben. Maar erger is het feit dat ze afgezien van een minimale verhoging van de AOW hun inkomsten verder niet kunnen verbeteren en daardoor extra getroffen worden door al die lastenverhogingen.
Je kunt in deze wirwar van situaties de gemeenten van Nederland natuurlijk vragen stellen, maar voor een belangrijk deel hebben zij er eigenlijk part nog deel aan. Den Haag duwt steeds meer problemen naar hen toe. Het modewoord is decentralisatie. De gedachte is wij kunnen het niet van hieruit. Zo krijgen ze nu per 1.1.2005 de verantwoordelijkheid voor de huisvesting van personen die behoefte hebben aan intramurale zorg terwijl in de komende tien jaar het aantal verzorgingsplaatsen geleidelijk wordt verminderd ten baten van de broodnodige bezuinigingen op de AWBZ. Wanneer u dan weet dat er waarschijnlijk anderhalf miljoen mensen ouder gaan worden met als achtergrond vele jaren WAO/WWW/Bijstand en wat dies meer zij, om over allochtone ouderen maar niet te preken, en dat ten gevolge daarvan hun AOW niet optimaal is terwijl hun verdere pensioen nauwelijks iets voorstelt, dan kunt u zich voorstellen wat de gemeente verder nog over zich heen gaat krijgen!
Heel nuttig dus om vragen te stellen. Maar misschien is het ook goed om Den Haag eens achter de vodden te zitten. Volgens ons zijn ze daar steeds beter in afschuiven terwijl ze eens moeten gaan denken hoe ze de kosten van de departementen laag en de regelgeving eenvoudig moeten houden. Het is die steeds ingewikkelde regelgeving en de makro situatie van nu waar straks de vragen aan de gemeenten uit voort komen. De grootste vraag blijft dan of de gemeente ook de antwoorden heeft.