Tijdens de raadsvergadering van afgelopen donderdag werd de voorjaarsnota na de nodige discussies aangenomen. Zo regelde een amendement dat een bedrag aan reserves, aanwezig in de organisatie, (bedrijfsreserve sectoren, waarde € 734.913) aangewend zouden worden voor een aantal taken die in eerste instantie uitgesteld of nagelaten zouden worden. Zowat iedereen was het er over eens dat dit college niet veel anders kan dan bezuinigen en taken uit het verleden oppakken. Met enige spijt constateerden wij dat aan de uitgave kant, de zogenaamde taakstelling, er niets te kiezen valt. Wat ook de wethouder na enige aandrang wel moest toegeven. Bij de ombuiging, waarop willen we nu wel of niet bezuinigen, eigenlijk ook niet zolang de invulling er nog niet is! Er waren stemmen voor iets minder bezuinigen en iets meer lasten verhogen. Daarover wordt de raad het in het najaar vermoedelijk ook best eens. De vraag is ook of dat ombuigen en die nieuwe taakstellingen nu opeens allemaal tegelijk gedaan moet worden.
De VSP was wel de enige partij die aangaf de taakstelling nauwkeurig gedefinieerd te willen zien. De PvdA stelde dit in politieke zin ook door haar opmerking dat de plannen te veel gaan over stenen en te weinig over mensen. Nu is de VSP de enige partij die implementatie en uitvoering in haar program heeft staan en natuurlijk hebben we dus een aantal vragen en ideeën. Al was het maar dat de uitvoering van de verkeersdrempels grote vraagtekens bij ons heeft achtergelaten en het nu in feite om veel meer geld en veel meer werk gaat! In feite willen wij dat het college een 5 jaren plan maakt waarin tot in de details geregeld wordt wat er gedaan moet worden en waarom, met indicaties en schattingen wat al die verschillende plannen kosten. En daarnaast een opgave wat er dan nog over blijft voor de volgende periodes van vijf jaar!
Een goede diagnose van de totale uitgaven en een gedetailleerde prognose, financieel en operationeel, van de uit te voeren taken, veroorzaakt een duidelijk en stabiel beeld van de behoefte aan geld en mensen over een lange periode. Wat dat betreft regelt deze voorjaarsnota, beklemd tussen meer dan noodzakelijke uitgaven en de eis tot bezuinigen eigenlijk nog helemaal niets. Hoe de zaken geregeld moeten worden blijft onbekend en dat maakt het besluit helaas een soort vluchtweg. Maar of die weg richting oplossing uit de benarde situatie leidt is, nog onduidelijk.
Beginnen we dus met de taakstelling, de plannen die geld kosten. Voor bijna de helft van de taakstelling of te wel uitgaven van ruim € 2,8 miljoen per jaar gaat het om wegen, bruggen, viaducten en tunnels. Ruim 1,1 miljoen betreft een startkapitaal voor een voorziening van € 15 miljoen. Verder is er een aanname van voorzieningen voor 1,7 miljoen; waarschijnlijk voor vernieuwing, reparatie en onderhoud. Die dingen die wij dus terecht of onterecht jarenlang niet gedaan hebben.
Ons inziens is een keuze tussen onderhoud aan wegen doen, of een buurthuis sluiten, want allebei kunnen wij niet betalen, een onmogelijke opgave. Er hangt een waas over Nieuwegein van te hoge uitgaven en er kan toch wel iets geminderd worden. De vraag is of dat waar is. Of buurtwerk en zorg voor ouderen, stimulering voor sport, jongerenbeleid enz., enz. inderdaad goedkoper kunnen. Of het in deze stad wel allemaal zo perfect in elkaar steekt dat we nu kunnen minderen. Een zwembadje minder, wat meer zelfwerkzaamheid aan het groen in de straat, de bibliotheek goedkoper en zo voort! Los van het feit dat het rijk juist nu begint met de uitkeringen uit het gemeentefonds te verlagen, speelt bovendien mee dat kosten van de plannen voor de Binnenstad, voor het Klooster en voor het project Lekboulevard-Hoog Zandveld allemaal aanspraak maken of gemaakt hebben op onze reserves. Misschien is het wel wat veel voor onze stad. Een feit is dat de timing voor een groot deel op toeval berust. Maar hoe dan ook kan dat niet betekenen dat we nu voorzieningen afbouwen die straks het fundament van onze stad ondermijnen. En dus eerst vooral die uitgavenkant eens goed onder handen nemen!
Daarom dus voor de uitgavenkant (taakstellingen) de volgende vraag.
Maak een goed uitgewerkt financieel en operationeel vijfjaren plan voor de uitgavenkant betreffende het onderhoud kapitaalgoederen (wegen en infrastructuur voor 2,8 miljoen per jaar, zie hierboven).
Stel bij de voorstellen voor ombuigingen duidelijk vast wat prioriteiten en effecten zijn, zodat er bezuinigd kan worden op de zaken die het makkelijkst gemist kunnen worden.
Tevens bij de ombuigingskant onderzoek naar reservepotjes, zie restant woonlastenfonds e.d. en andere potjes voor geplande uitgaven die nog niet gedaan zijn en nu ook minder gewenst; en een beslissing of de bedrijfsreserves sectoren in de toekomstige begrotingen buiten de planning gelaten kunnen worden middels het aanhalen van de begrotingsdiscipline.
De opmerkingen dat op de markt van kapitaalgoederen en onderhoud daarvan heel wat kortingen te bedingen zijn, mag ook niet aan dovemansoren gericht zijn! (met dank aan het CDA)