Onder het toeziend oog van regionale bestuurders en 2000 bezoekers verschoof de 1,2 miljoen kilo wegende kazemat bij de Prinses Beatrixsluis op 22 februari zo’n 150 meter oostwaarts. Rond 12.00 uur bereikte hij ongeschonden zijn nieuwe plek, waarna het precisiewerk van het op zijn sokkel manoeuvreren begon. Rond 15.00 uur was de verplaatsingsoperatie helemaal afgerond. Onze videograaf Bart van Rooijen was enkele dagen op locatie en maakte bovenstaand verslag van de verplaatsing van de Kazemat.

Dubbele uitdaging
De kazemat moet worden verplaatst om ruimte te maken voor de 3e kolk van de Prinses Beatrixsluis. Directeur-Generaal van Rijkswaterstaat Jan Hendrik Dronkers en gedeputeerde Mariëtte Pennarts van de provincie Utrecht gaven daartoe om 09.30 uur het startsein.

Theo van de Gazelle, hoofdingenieur-directeur van Rijkswaterstaat Midden-Nederland, was gastheer van de verplaatsing. Hij vertelt: “We hebben een dubbele uitdaging bij het verplaatsen van de kazemat. Je hebt te maken met de Nieuwe Hollandse Waterlinie waar de kazemat deel van uitmaakt. Een stuk cultureel erfgoed waar we zorgvuldig mee moeten omspringen en waarvoor we de samenwerking met veel partijen hebben gezocht. Daarnaast heb je de technische uitdagingen die komen kijken bij het verplaatsen van een kazemat van 1,2 miljoen kilo. Ik ben er enorm trots op dat we dit huzarenstukje voor elkaar hebben gekregen en dat de kazemat zijn nieuwe plek ongeschonden heeft bereikt”.

Cultureel erfgoed
Kazemat Vreeswijk-oost is niet de enige kazemat die moet worden verplaatst. Het gaat om nog twee andere kazematten, een sluisje, een duikerhoofd en een palengroep. Al deze objecten maken deel uit van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW). De NHW staat op de nominatielijst voor UNESCO-werelderfgoed. Gedeputeerde Pennarts van de provincie Utrecht: “Wij zijn trots dat wij als provincie Utrecht een bijdrage mogen leveren aan zo’n unieke en spectaculaire operatie. We vinden het belangrijk om dit culturele erfgoed en de verhalen daaromheen ook voor de toekomst te bewaren en te vertellen aan onze kinderen.”

“De Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam zijn erfgoed van wereldniveau, samen vertellen zij het verhaal van de strategische inzet van water bij de verdediging van Nederland. Wij zijn als provincie Utrecht samen met de provincies Noord-Holland, Gelderland en Noord-Brabant druk bezig om de hele nieuwe Hollandse Waterlinie, als uitbreiding van de Stelling van Amsterdam, aan te melden als UNESCO Werelderfgoed.”

Vermaak voor iedereen
De kazemat was best wel even onderweg. Daarom hebben Rijkswaterstaat en Sas van Vreeswijk ervoor gezorgd dat de bezoekers niet alleen de kazemat konden bezichtigen, maar dat er nog veel meer te doen was. Van een ‘meet and greet’ met soldaten uit de jaren ’30 van de vorige eeuw tot een heuse stormbaan, oud-Hollandse spelletjes en een schoolproject voor zo’n 700 basisschoolkinderen.

Ondanks het slechte weer hebben in totaal 2000 bezoekers de verplaatsing aanschouwd. Een van de vele bezoekers uitte zijn verbazing over wat hij zag: “Je hebt er geen idee van dat er zoiets komt kijken bij het bouwen van een sluis. Wat een enorme operatie is dit! Dan zie je toch maar weer waar wij als klein kikkerlandje goed in zijn”.