Onlangs verscheen het rapport ‘Vertrouwen op democratie’ van de Raad voor het Openbaar Bestuur. De Raad constateert dat het met de vermeende grote afstand tussen burger en politiek wel meevalt. Er is veel nabijheid en contact tussen burgers en politici. Het probleem ligt ergens anders; er is een legitimiteitscrisis ontstaan doordat in de samenleving gezagsverhoudingen wegvielen en mondige burgers deel zijn gaan uitmaken van horizontale netwerken, terwijl de politiek blijft functioneren langs verticale, hiërarchische lijnen. Onder het motto ‘De beste remedie tegen de tekortkomingen van de democratie is méér democratie’ stelt de Raad o.a. deze oplossingen voor :
– gekozen burgemeester,
– meer openbare debatten,
– meer invloed op de keuze van lijsttrekkers door niet-leden van politieke partijen,
– politiek bedrijven vanuit waarden en beginselen, minder vanuit programma’s en akkoorden,
– interaktief met burgers besturen en
– meer uitleg over de werking van het bestuur.Aan de meeste politieke patijen in Nieuwegein zijn deze oplossingen niet besteed. Zij vinden het wel prima zo; net voor de verkiezingen luchtballonnetjes en verkiezingsprogramma’s uitdelen om daarna weer vier jaar, ongestoord door kiezers, in het gemeentehuis onder te duiken. Voor mij blijft ook raadselachtig hoeveel leden lokale afdelingen nog hebben en hoeveel leden de kandidatenlijsten nu eigenlijk gekozen hebben. Angstvallig blijven ledenvergaderingen gesloten of zijn – wegens te weinig leden of te weinig belangstelling – maar helemaal afgeschaft. Ondertussen verloopt ook de communicatie tussen bestuur en burgers al lang niet meer via politieke partijen. De gemeente organiseert zelf opinie-onderzoek onder burgers, publiceert wekelijks uitgebreide info-pagina’s in het huis-aan-huis-blad en organiseert informatie- en discussie-bijeenkomsten. Politieke partijen vervullen nauwelijks nog een rol in onze gemeente. Alleen een keer in de vier jaar laten ze iets van zich horen; een kandidaten-lijst en een verkiezingsprogramma worden opgesteld. Maar de keuze hieruit is zo lastig (vanwege lange, maar vage verkiezingsprogramma’s en kleurloze partijen) dat de opkomst bij gemeenteraads-verkiezingen steeds verder terugloopt. Langzaam rotten politieke partijen weg, passend verbeeld door het weggeven van luchtballonnetjes (niets in een dun plastic jasje) aan kinderen vlak voor de verkiezingen. Het is tijd voor verdere democratisering en de gemeente neemt goede initiatieven. Maar politieke partijen hebben hun langste tijd gehad, vooral de VVD Nieuwegein.
Passend muziekje erbij ?Andre Hazes : De laatste ronde