Terwijl op de regionale trambaan in Utrecht, Nieuwegein en IJsselstein nog afrondende werkzaamheden worden uitgevoerd, is de vervolgfase al aangebroken. Na het bouwen is de ‘tweede helft’ van het project ingegaan: ‘het is tijd om alles in de praktijk te testen. Wat komt daarbij kijken? Een vooruitblik op de komende periode’ aldus RegioTram Utrecht
‘Een tramlijn is méér dan spoor, wissels, bovenleiding en haltes. Veel van deze onderdelen hebben we inmiddels vervangen, zodat deze weer 30 jaar meekunnen. Waar het vanaf nu om gaat, is ervoor zorgen dat het gehele tramsysteem goed functioneert. Een tramlijn werkt als een machine waarbij alle radertjes in het mechaniek, inclusief de trams zelf, goed op elkaar moeten aansluiten. Daarvoor is op 31 juli de testfase gestart. De eerste test was die vrijdag bij de overwegen van de trambaan in Nieuwegein, waar we controleerden of de overweginstallaties goed werken. Deze week checken we het nieuwe ICT datanetwerk.’
Foto: Test team en verkeersregelaars bij tramlijn 22 Utrecht C.S.- Science Park Utrecht
‘Zonder stroom kunnen we diverse faciliteiten op de perrons, zoals de beveiligingscamera’s en de in- en uitcheckpaaltjes, niet testen. Vooruitlopend op de aansluiting op het energienet worden bij de haltes daarom vanaf begin augustus tijdelijke aggregaten geplaatst. Om goed voorbereid de winter in te gaan, testen we in augustus ook de verwarming die de wissels vrij houdt van ijs. Met 750 volt op de bovenleiding is de tram zelf goed voorzien van stroom. De veiligheidsinstellingen van deze stroomvoorziening stellen we dan eveneens op de proef.’
De eerste tram gaat rijden!
Al deze testen zijn te vergelijken met zwemoefeningen aan land. Er heeft dan nog geen tram over het nieuwe spoor gereden. Dat verandert allemaal in de nacht van zaterdag 22 op zondag 23 augustus. Voor het eerst rijdt er dan een gloednieuwe tram naar IJsselstein. De tram zal voor deze bijzondere gelegenheid worden ingepakt met piepschuim. ‘We controleren zo de ruimte tussen de tram en de perrons. Omdat we nog niet in de openbare ruimte rijden, beveiligen verkeersregelaars de kruisingen wanneer de tram langskomt. De nacht daarop rijdt er een tram naar Nieuwegein-Zuid. Tijdens deze rit zijn er ook testen met het berijden van de wissels op het eindpunt van de trambaan.’
Wat merkt u van de testritten?
De nieuwe tram waarmee we deze testritten uitvoeren rijdt ’s nachts tussen 21.00-07.00 uur. Tijdens de eerste ritten wordt nog steeds stapvoets gereden. Om het rijgedrag van de tram goed in kaart te brengen, wordt steeds sneller gereden, tot 10% bovenop de maximale snelheid. Overdag en in de avond kunt u in deze periode ook wel eens trams zien rijden, omdat deze naar de remise worden gebracht voor onderhoud. Er lopen tijdens de test ritten veiligheidsmensen langs de trambaan. De kruisingen van de trambaan worden door hen beveiligd als de tram langs rijdt. Mogelijk hoort u ook ’s nachts de overwegbellen bij het passeren van een tram.
‘We testen in deze periode de interactie tussen de tram en onderdelen van het tramsysteem als de wissels, seinen en verkeerslichten. Met een speciale camera op het dak van de tram controleren we de aansluiting op de bovenleiding. Bij de brug over de Hollandsche IJssel (IJsselstein) bekijken we hoe de tram remt en doen we een hellingproef.’
Oefenen met rijden op de klok
De testen zijn bedoeld om zo snel mogelijk kinderziektes uit het tramsysteem te halen. ‘Afhankelijk van wat we tegenkomen in deze testfase nemen we vervolgmaatregelen. Nadat de nieuwe tram z’n ‘rijbewijs’ heeft gehaald, is het de beurt aan de trambestuurders van vervoerder U-OV.’ De technische testen, inclusief eventuele hertesten, zijn volgens plan vanaf 7 september voorbij. ‘We kunnen vanaf dat moment met instemming van de Inspectie voor Leefomgeving en Transport trams veilig (en dus ook zonder verkeersregelaars) laten rijden op de gehele trambaan. In deze laatste fase maken we de trambestuurders bekend met de vernieuwde tramlijn tijdens de zogenaamde ‘proefbedrijffase’. Daarvoor reden zij ook al op de nieuwe tramlijn, maar dat was met behulp van de simulator: een indrukwekkende computer waarin de gehele tramlijn virtueel is nagebootst.’
Foto: Testrit met de nieuwe tram bij halte Jaarbeursplein, Utrecht
Nieuwe trams rijden overdag
De trambestuurders rijden vanaf 7 september overdag om onder normale omstandigheden ervaring op te doen met de vernieuwde tramlijn. Ze leren hoe het is de haltes aan te doen, die 15 meter langer zijn geworden en er toch wel even anders uitzien. Ze doen ook praktijkervaring op met gewijzigde situaties op de wissels van het tramspoor. Vanaf 10 september rijden de trams oefeningen op de klok van de dienstregeling. De lijn tussen Utrecht en Nieuwegein-Zuid wordt vanaf dat moment bereden door voldoende trams om zowel de dienstregeling voor het weekend als doordeweekse dagen op de proef te stellen. Medio september rijden de trams proef op de dienstregeling voor de gehele tramlijn, dus inclusief de bestemming IJsselstein.
Welkom aan boord
Nadat de nieuwe trams en de vernieuwde trambaan zich in de praktijk hebben bewezen, kan op maandag 21 september de eerste rit met reizigers gereden worden tussen Utrecht en Nieuwegein-Zuid. De eerste tramrit in de dienstregeling tussen Utrecht en IJsselstein staat gepland voor maandag 26 oktober. Deze extra maand is nodig vanwege afrondende werkzaamheden op en langs de trambaan in IJsselstein en om ervoor te zorgen dat er voldoende nieuwe trams beschikbaar zijn om alle ritten te rijden.
