Enkele weken geleden stonden er bij Cityplaza diverse billboards op straat met als thema huiselijk geweld. Op één van die borden stond een foto van Paul van Dam die geregeld aanwezig was en in gesprek ging met voorbijgangers. ‘Ik ben zelf als kind misbruikt en heb daar al een leven lang last van’, zegt Paul. ‘Nu wil ik mensen helpen die soortgelijke ervaringen hebben gehad. Door er over te praten, het bespreekbaar te maken en ze eventueel de weg te wijzen naar goede professionele hulp.’
Schok
Het leverde diverse intense gesprekken op bij de billboards. ‘Dat is voor veel mensen heel confronterend. Toch is het goed om stil te staan bij huiselijk geweld. Het komt namelijk meer voor dan iedereen denkt. Daarom is het van belang dat je er iets mee doet als het je overkomen is. Of om vroegtijdig signalen op te vangen die misbruik of ander huiselijk geweld kunnen voorkomen. Het werkt ook voor mezelf om er steeds weer over te praten. Het heeft heel lang geduurd voor ik zover was. Voor ik het überhaupt voor mezelf kon erkennen. Dat gebeurde tijdens een behandeling door een bekkenbodemfysiotherapeut, enkele jaren geleden. Hij behandelde me in het ‘besmette’ deel van mijn lichaam. Ineens werd ik me met een schok bewust van wat ik al een halve eeuw met mij meedroeg: ik ben seksueel misbruikt! Ik zag ineens haarscherp voor me wat er was gebeurd. Ik was een jongetje van vijf toen het gebeurde en ik verloor ter plekke mijn onschuld en onbevangenheid. Ik ging als het ware op slot. Voor jaren en jaren.’
Niet langer zwijgen
Na die schokkende bewustwording besloot Paul het niet langer te verzwijgen maar er open over te zijn. Een therapiegroep van mannen, die iets soortgelijks was overkomen, heeft hem daarbij erg geholpen. ‘Dat ging heel diep, was vaak erg emotioneel, maar er werd gelukkig ook veel gelachen. Ik heb daar heel veel aan gehad. Ik kon er eindelijk over praten. Het is nu klaar met het gekloot, heb ik letterlijk gezegd. Ik kom nu uit de kast, maar het is wel een andere kast. Ik had het er over in mijn gezin, met vrienden en uiteindelijk ook met onbekenden op straat. Ik ben nu betrokken bij de Stichting voor Traumaseksuologie, opgericht door lotgenoten, ervaringsdeskundigen en hulpverleners. We willen seksueel misbruik bij een breed publiek onder de aandacht brengen. Dat doen we bijvoorbeeld door de actie met die billboards. Daarvoor zijn we gevraagd door Veilig Thuis, het advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling.’
Schaamte
‘Ik was een jaar of vijf toen je zei: ik kan voelen of je moet plassen’, stond op het bord met een levensgrote foto van Paul, die er zelf dus naast stond. ‘Ik voel die hand nog dagelijks maar ik laat mij er niet meer door inpakken. Dat is heel lang wel gebeurd. Ook door schaamte. Want dat komt er nog eens bij. Niet alleen is je iets vreselijks overkomen, je voelt je ook nog eens schuldig en je schaamt je. Bij mezelf uitte zich dat mijn leven lang in allerlei lichamelijke klachten allemaal in het ‘besmette gebied’. Dat komt vaker voor bij slachtoffers van seksueel misbruik.’
Voorkom ellende
Paul geeft nu lezingen over dit onderwerp op scholen, in ziekenhuizen en in de kerk (als theoloog preekt hij af en toe) om bewustwording te creëren. ‘Het taboe moet er af. Práát er over. Ook het vroegtijdig opvangen van signalen van mogelijk huiselijk of seksueel geweld is van groot belang. Doe daar iets mee. Meld het. Het kan heel veel ellende voorkomen.’
Heeft u zorgen over uw eigen veiligheid of die van anderen? Bel dan met Veilig Thuis Utrecht, via tel. 0800 – 2000 (dag en nacht bereikbaar) of mail: veiligthuis@samen-veilig.nl. Ook als u twijfelt. Is er direct gevaar? Bel dan 112!
Paul van Dam bij het bord met zijn foto bij Cityplaza. Links van hem staat wethouder Jan Kuiper die de actie met de borden in Nieuwegein ondersteunde en rechts wethouder Jana Smith -Visser van de gemeente Houten waar deze actie volgend jaar wellicht ook gestalte krijgt.
