Donderdag 7 september jl. is in het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein ‘s werelds meest innovatieve defibrillator in een patiënt geplaatst. Een Implanteerbare Cardioverter-Defibrillator, beter bekend als ICD, kan met een paar snelle prikkels of een elektrische schok ernstige ritmestoornissen stoppen. Bij deze nieuwste ICD wordt de electrode achter het borstbeen op het hart geplaatst. Hierdoor hoeven er geen elektrodedraden door een ader in het hart en kan het apparaatje toch optimaal zijn werk doen om een hartstilstand op te heffen.
Groot internationaal onderzoek ging vooraf aan deze wereldprimeur. Prof. dr. Lucas Boersma, cardioloog in het St. Antonius, plaatste in 2020 binnen dat onderzoek voor het eerst in Nederland de nieuwe ICD. In totaal kregen in het onderzoek 356 patiënten in 46 verschillende ziekenhuizen over de hele wereld het nieuwe apparaatje geplaatst. De onderzoeksresultaten werden in het gezaghebbende New England Journal of Medicine gepubliceerd en lieten een succespercentage zien van 98,7% voor defibrillatie en de veiligheidsdoelstellingen werden gehaald. Nu ook de CE-markering* voor het apparaat er is, is de weg vrij om de nieuwe techniek als erkende behandeloptie aan te bieden aan geselecteerde patiënten met ernstige hartritmestoorn issen.
Wereldprimeur
En dat gebeurde donderdag wereldwijd voor het eerst, door Boersma zelf: “De ingreep is goed verlopen en de patiënt maakt het goed. Hij kan vanaf nu weer onbezorgd van het leven genieten. Als zijn hartritme verstoord raakt of zelfs stopt, kan hij vertrouwen op dit kleine apparaatje dat direct voldoende prikkels geeft om het hart weer in het juiste ritme of aan de praat te krijgen. En dat zonder risico op complicaties die een ICD via de bloedbaan soms met zich meebrengen.”
Optimale hartstimulatieIn Nederland wordt jaarlijks bij zo’n 6000 mensen een ICD geplaatst. Ongeveer 10% van de patiënten krijgt complicaties, vanwege de draden die door de bloedbaan lopen. Bijvoorbeeld verstopping van bloedvaten of een bloedinfectie. Bij de nieuwe Aurora EV-ICD lopen geen draden door de bloedbaan. Het kleine “kastje” wordt aan de zijkant van de borstkas onder de huid geplaatst. De electrode wordt via een kleine ingang van 3 mm bij het maagkuiltje rechtstreeks achter het borstbeen op het hart geplaatst. Vanaf die plek is zowel hartstimulatie als het toedienen van een schok mogelijk en is het risico op complicaties een stuk kleiner.
Innovatief Hartcentrum
’s Werelds eerste plaatsing van de nieuwste ICD vond niet voor niets in het St. Antonius Hartcentrum plaats. De ICD bestaat al sinds de jaren tachtig en heeft een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Cardiologen van het St. Antonius zijn altijd nauw betrokken geweest bij die innovaties. Inwendige defibrillators die verbinding met het hart maken via een draad door een ader, zorgen regelmatig voor genoemde complicaties. Zo’n tien jaar geleden werd daarom een andere techniek geïntroduceerd, waarbij de electrode onder de huid náást het borstbeen wordt geplaatst. Hierdoor wordt weliswaar de bloedbaan vermeden, maar vanwege de plek buiten de borstkas, heeft deze geen pacemaker functie. Er moet dan een veel zwaardere schok worden toegediend om een hartstilstand te stoppen.
Reden voor cardioloog Boersma van het St. Antonius om mede sturing te geven aan het grote internationale onderzo ek naar deze verbeterde techniek die werd ontwikkeld door Medtronic. Boersma: “Ik hoop nog bij veel meer hartpatiënten de nieuwe ICD te plaatsen en hen de nadelen van de genoemde complicaties te besparen.”