Het was een markante verschijning. Met vlag, protestborden en in haar rolstoel bivakkeerde Ellie van Setten (36) vorige maand een paar keer voor het Stadshuis in de binnenstad van Nieuwegein. Het duurt haar te lang voordat de gemeente haar aanvraag voor een nieuwe rolstoel goedkeurt. ‘En daarin staat ze niet alleen’ zo laat onze samenwerkingspartner RTV Utrecht eerder weten.
Bij dit verhaal is de tijdlijn van belang. Ellie verhuisde in maart vanuit Groningen naar Nieuwegein, maar deed bij die laatste gemeente al in januari een wmo-aanvraag voor een nieuwe rolstoel. “Om zeker te zijn”, vertelt ze. Veel zin had het niet, want eind juli had ze nog steeds niets terug gehoord. En dat terwijl de maximale termijn voor een wmo-aanvraag acht weken is.
Buiten het contract
Op 26 juli erkende de gemeente dat de aanvraag langer duurde dan de maximale tijd. “Dat betreuren wij.” Het is dan zo’n zes maanden na de aanvraag. De reden voor het oponthoud is volgens een woordvoerder dat het model rolstoel van Ellie er één is “met veel mogelijkheden, aanpassingen en hoge kosten”. Dat valt niet binnen het contract dat de gemeente heeft met de leverancier en dus moest er een extern adviesbureau aan te pas komen.
Ondertussen zat Ellie ruim een half jaar in de wachtkamer. Naast het feit dat ze rolstoelafhankelijk is, heeft de Nieuwegeinse ook het Hypermobiel Ehlers-Danlos Syndroom, waardoor er te weinig bloed naar haar hoofd stroomt als ze rechtop zit en waardoor haar nek instabiel is. En haar oude rolstoel, die kan niet plat. “Door deze rolstoel heb ik iedere dag pijn en ben ik vermoeid. En kan ik mijn leven niet leiden zoals ik dat wil, met de vrijheid om alles te doen.”
Om dat aan de gemeente duidelijk te maken is ze de afgelopen maand twee keer voor het stadhuis in Nieuwegein gaan staan, met borden waarop onder meer ‘Praat met mij over toegankelijkheid’ en ‘Ik voel mij vaak niet welkom met mijn rolstoel’ staat. “De bureaucratie waarmee je te maken hebt bij dit soort aanvragen is enorm. Alles is verspreid over verschillende wetten, loketten, categorieën en hokjes. En als je niet in die hokjes past, heb je een probleem.”
Second-opinion
Ellie is niet de enige die niet in het hokje past, vertelt directeur Annelies de Jong van Solgu, een organisatie die zich bezighoudt met de belangen van Utrechters met een chronische ziekte of lichamelijke handicap. Zij richt zich vooral op de stad Utrecht, maar durft wel te stellen dat deze problematiek niet alleen in Nieuwegein of Utrecht speelt. “Als het maatwerk is, kan het heel lang duren.”
Dat komt volgens haar doordat gemeenten bij een wmo-aanvraag te maken hebben met lange onderzoekstrajecten, wachtlijsten en het aanvragen van een second opinion bij onafhankelijke adviesbureaus. “Ik snap best dat er goed naar aanvragen wordt gekeken, maar je vraagt niet voor je lol een rolstoel, douchestoel of ander hulpmiddel aan. Bovendien, als een ergotherapeut of andere medisch specialist een advies heeft gegeven, waarom ze je daar dan niet in meegaan? Die heeft er zelf toch geen belang bij een duur hulpmiddel aan te raden? Dus waar is die second opinion voor nodig?”
Het is een herkenbaar verhaal voor Ellie, die bij haar aanvraag in januari ook medische verslagen van haar artsen aanleverde. “Daaruit blijkt al dat ik de rolstoel nodig heb.” Toch was een second opinion nodig, geeft de gemeente aan. “Dit bureau heeft onderzoek gedaan naar de medische situatie van mevrouw Van Setten, waarbij als doel de noodzakelijkheid van de functies op de rolstoel voor de cliënt in beeld wordt gebracht. En of de gevraagde complexe voorzieningen de enige optie zijn.”
De Jong van Solgu zou liever zien dat gemeenten het voortaan anders aanpakken. Geen geldverslindende onderzoeken, maar luisteren naar burgers en artsen. “Er gaat een heleboel geld doorheen om al die onderzoeken te bekostigen, terwijl het doel is zo min mogelijk geld uit te geven. Het heeft een averechts effect. Er moet meer vertrouwen komen in onafhankelijke adviezen van revalidatie-instellingen en andere professionals én in mensen die aangeven iets nodig te hebben.”
Op dezelfde dag dat de gemeente antwoord gaf op de vragen van RTV Utrecht, 26 juli, kreeg Ellie het medisch verslag van het adviesbureau binnen. Volgens het bureau is de aangepaste rolstoel niet noodzakelijk, maar Ellie is het daar niet mee eens. “De medische feiten kloppen gewoon niet en ze weten niet eens wat ik heb aangevraagd.” De gemeente moet zich nu over het advies buigen, maar Ellie heeft er weinig vertrouwen in. “Ik denk dat mijn strijd voorlopig nog niet over is. Helaas!”
