Het was er kil, leeg en saai. Zo omschreven Nieuwegeiners de binnenkant van hun huis van de stad. Na een lange verbouwing – met een budget van 12,5 miljoen euro – is dat stadshuis helemaal getransformeerd. Afgelopen maandag was de officiële opening. Het lijkt niet meer op een typisch gebouw van de gemeente, maar op een boekenkast van meerdere verdiepingen. “Ik kan zelf ook nog niet helemaal geloven dat dit in Nieuwegein staat.”
“Fan-tas-tisch”, benadrukt Roel Zuidhof nog maar eens als hij het stadshuis betreedt. Roel is directeur van de Nieuwegeinse bieb en naar eigen zeggen trotser dan trots op het eindresultaat. Anderhalf jaar lang is het gebouw van de gemeente Nieuwegein verbouwd tot wat het nu is. “Zoiets bestaat nog niet in Nederland, het is echt bijzonder.”
Het stadshuis in Nieuwegein is gebouwd in 2011, middenin winkelcentrum Cityplaza. Met zijn rastergevel is het door 3XN ontworpen Stadshuis een opvallende verschijning in het nieuwe centrum van de stad Nieuwegein. De gevels zijn voorzien van een dubbele huid, waarvan de tweede huid bestaat uit een raster van witte lijnen en punten. De combinatie van de twee lagen geeft het gebouw een 3D-effect; de gevel oogt gefaceteerd.
Het idee was om de grote hal te vullen met winkels en horeca, maar door de bankencrisis is dat nooit gelukt. Jarenlang was het nogal een kille bedoening in dat gemeentehuis, zegt een inwoner die haar boeken komt inleveren. “Zo’n gigantische hal waar niks gebeurde. Nou, daar was niks aan. Dit is vele malen beter.”
‘Stikt van de studenten’
De bibliotheek zat lang op de tweede verdieping van het gebouw. Nogal ver van de mensen vandaan, als je het bieb-directeur Roel vraagt. “Als je meer sfeer in een gebouw wil krijgen, doe je dat met boeken. En kijk nu even om je heen: het stikt hier van de studenten die hun plekje al hebben gevonden.”
Ontploft ruimteschip
Na de verbouwing is de interieurmetamorfose namelijk klaar. In sneltreinvaart laat een delegatie van de gemeente zien dat deze versie van het stadhuis met nieuwe snufjes komt. Zo staat er een boomhut voor kleintjes in de kleuterboekensectie. Voor tieners is er – ja, wat zou wethouder John van Engelen daar eens van maken – “een ontploft ruimteschip” waar je kan chillen en gamen. Kortom: in het doolhof van het stadhuis vind je allerlei coconnetjes waar je jezelf kunt terugtrekken of met anderen kunt gaan zitten.
Niet alleen je rijbewijs ophalen of een geboorte melden doe je in dit gebouw. Er is bewust voor gekozen om een mengelmoes van verschillende instanties te maken. De GGD zit er, bijvoorbeeld. Net zoals het Vrijwilligershuis en Werk en Inkomen Lekstroom. Bij die laatste, ook wel bekend als de sociale dienst, merken medewerkers dat zo’n boekenomgeving prettig werkt. Zeker als mensen een drempel voelen om over hun schulden te praten, weet projectleider Laura DeTiege. “Het voelt een stuk anoniemer nu, denk ik. Je loopt niet een typisch hokje van de sociale dienst binnen, maar je maakt een praatje met ons tussen de boeken. Dat voelt anders, als je snapt wat ik bedoel.”
Boekenbruggen
Met meerdere ‘boekenbruggen’ – bruggen dwars door het huis heen met rijen boeken – zijn de onderdelen van het gemeentehuis met elkaar verbonden. Eigenlijk moeten we dit het ‘stadshuis’ noemen, wil bieb-directeur Roel nog melden. “Want zeg nou eerlijk: wie gaat er voor de lol een koffietje doen in zijn gemeentehuis? Niet zoveel mensen, schat ik in. Dat is nu wel anders. Ik zie studenten daadwerkelijk hier komen om te studeren, zie moeders met kinderen op een van de vele bankjes zitten. Nou, dan heb je je doel wel een beetje bereikt.”
Verbouwing met een prijskaartje
De gemeenteraad van Nieuwegein heeft 12,6 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de verbouwing van het stadshuis. “Daar zijn we binnen gebleven”, laat een woordvoerder weten. “Het bedrag was niet alleen voor de verbouwing, maar ook voor kosten van adviseurs, onderzoeken en verhuizingen.”
De verbouwing zelf duurde anderhalf jaar; vooral het ontwerp duurde langer: een kleine vier jaar. “Er bestond geen blauwdruk voor zo’n gemixt programma”, zegt de gemeentewoordvoerder. Nog niet eerder is een gemeentehuis als het ware ín een bibliotheek geplaatst, meestal bestaan deze twee los van elkaar.
Met dank aan onze samenwerkingspartner RTV Utrecht