Onlangs heeft de Rekenkamer, die de gemeenteraad met onafhankelijk onderzoek ondersteunt, het eerste onderzoek gepresenteerd. Het ging over de kwaliteit van het collegeakkoord tussen VVD, PvdA, CDA en D66 uit 2010. Eigenlijk beoordeelt men de eigen opdrachtgever. De Rekenkamer vindt het meer een coalitieakkoord, omdat het nooit door de gemeenteraad is vastgesteld. Bovendien constateert de Rekenkamer van heel van de 187 actiepunten dat deze beter meetbaar gemaakt zouden moeten worden om de realisatie te kunnen beoordelen. Ook zijn bijna alle actiepunten onvoldoende uitgewerkt en dus helemaal geen actiepunten.
Je zou verwachten dat de gemeenteraad, die het college moet controleren, dit ook zou willen. En dat het gemeentebestuur zelf de ambitie heeft duidelijk en controleerbaar te zijn. Vreemd genoeg niet.Het college van B & W wil op het rapport niet reageren, want het coalitieakkoord zou een zaak van politieke partijen zijn. Dat is natuurlijk larie, want de meeste wethouders waren nauw bij de totstandkoming betrokken. Ook veel gemeenteraadsfracties vinden het rapport een ‘hamerstuk’ en willen er dus niets mee doen. Daarmee geven ze te kennen het gemeentebestuur niet te willen controleren, hoewel dat toch echt hun taak is.De Rekenkamer heeft vooral kritiek op het onderdeel ‘Thuis voelen in Nieuwegein’. Het is grotendeels bestaand beleid en gericht op vage ambities. Nu is thuis voelen meer een gevoel dan meetbaar, maar de bedoeling van overheidsbestuur is, dat het meetbaar en dus controleerbaar is. Kretologie is in Nieuwegein dus tot beleid verheven. Tsja, dat de Rekenkamer een ambitieloze opdrachtgever heeft kan de Rekenkamer niet verweten worden. Toch heb ik begrip voor de pretentieloosheid in het coalitieakkoord.De gemeente heeft nog geen zekerheid over de bezuinigingsopgave vanwege verminderde uitkeringen uit Den Haag. Dat men zich op de vlakte houdt over concrete doelen is dus slim, maar het is eigenlijk niet de bedoeling. Het bestuur wordt zo oncontroleerbaar. Mij lijkt dat de Rekenkamer iets te academisch is voor de dagelijkse politieke praktijk. Maar goed, dat is haar taak. En dat politici het niet leuk vinden dat hen de maat genomen wordt, was altijd al zo.