Als arts geeft de Nieuwegeinse Willeke Stadtman voorlichting en advies over een niet alledaags onderwerp: het levenstestament en dan heel specifiek over euthanasie en hulp bij zelfdoding. Een beladen onderwerp, maar vooral boeiend! Komende maandag 21 februari is de Nieuwegeinse arts Willeke Stadtman als expert te gast in de bieb. “Mensen vinden het onderwerp interessant en betrekken wat ik vertel niet per se op zichzelf. Ik heb nooit gehad dat iemand de zaal uitliep omdat het te veel werd. Vragen die ik krijg zijn meestal praktisch: hoe zit de procedure in elkaar? Want dat er misverstanden zijn, is een feit.”
Tijdens het PLUS-café van maandag 21 febrauri van 14.30 uur tot 16.00 uur vertelt Willeke alles over het levenstestament en vooral ook over de misverstanden die zij tegenkomt als het gaat om de wilsverklaringen in zo’n testament. Willeke werkt als arts bij Expertisecentrum Euthanasie (voorheen Levenseindekliniek) en vertelt verhalen uit eigen ervaring of die van haar collega’s. Ze vindt het vooral van belang dat mensen begrijpen hoe het werkt en wil vragen en onduidelijkheden wegnemen. Eerder schreef ze het boek Slotakkoord, met hierin vijftien misverstanden die ze over euthanasie en hulp bij zelfdoding in de dagelijkse praktijk is tegengekomen.
“In het PLUS-café zal ik meer vertellen over het levenstestament en wat het betekent. Zo’n testament wordt bij de notaris opgemaakt en gaat over het vastleggen hoe je je medische zaken financieel en persoonlijk wilt regelen als je dit zelf niet meer kan. Onderdeel is meestal een euthanasieverklaring. Waar ik vooral dieper op in ga is de wilsverklaring. Die kun je namelijk ook zonder notaris opstellen. Dat is net zo rechtsgeldig, maar veel mensen weten dit niet.”
Drie varianten
“Er zijn drie verschillende wilsverklaringen. De eerste is een behandelverbod: je wilt niet meer behandeld worden als er een nieuw medisch probleem ontstaat, niet naar het ziekenhuis dus. De tweede is een verklaring om niet te reanimeren, bijvoorbeeld als je een hartstilstand krijgt. De derde is de euthanasieverklaring waarin staat onder welke omstandigheden je wilt dat er een einde aan je leven komt. Je kunt het heel simpel houden, een handgeschreven of getypte wilsverklaring is net zo geldig als een document dat bij de notaris wordt opgesteld.”
“Veel mensen vinden het lastig om dit helemaal zelf te bedenken. Bij de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillige Levenseinde (NVVE) geven ze advies over het opstellen van een wilsverklaring. Zij hebben ook standaard verklaringen die je kunt aanvullen met jouw concrete punten. Maar met zo’n verklaring ben je nog niet klaar, het is niet een ticket voor euthanasie. De NVVE voert geen euthanasie uit. Zaak is om bijvoorbeeld goed te overleggen met je huisarts, die moet uiteindelijk alles in werking zetten. Als hij of zij ethische bezwaren heeft, bijvoorbeeld vanwege geloof, is dat prettig om van tevoren te weten. De huisarts kan dan verwijzen naar Expertisecentrum Euthanasie.”
Zeggenschap
Tijdens het PLUS-café vertelt Willeke nog veel meer en geeft ze praktische tips waar men op kan letten als je het prettig vindt om het een en ander vast te leggen. “Zeker mensen die bijvoorbeeld hun naasten hebben zien lijden, willen hun wensen vastleggen ‘want ik wil niet meemaken wat er bij mijn moeder is gebeurd.’ Het is fijn dat de bibliotheek aandacht aan dit onderwerp besteedt, want het is een thema dat je niet zomaar aan de keukentafel bespreekt. Terwijl het heel belangrijk is en gaat over een essentieel onderdeel van het leven. Je eigen sterfelijkheid. Daar heb je ook zelf zeggenschap over. Gelukkig maar.”