“Overheid aansprakelijk bij gebrekkig toezicht”, stond boven een artikel in VNG Magazine nr. 2 van 14 januari van dit jaar. Ivo Giesen, een boze hoogleraar privaatrecht, vermeldt in dit artikel dat de overheid probeert haar aansprakelijkheid bij onvoldoende toezicht steeds meer te beperken. Giessen is auteur van het boek Toezicht en aansprakelijkheid en wijst op de opdracht die het Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatie Centrum kreeg van het ministerie van Justitie om onderzoek te doen naar manieren om overheidsaansprakelijkheid te limiteren. Natuurlijk zijn gemeenten ook toezichthouder en zo’n onderzoek kan rare consequenties hebben.
“De overheid zou net als andere toezichthouders, moeten opdraaien voor gebrekkig onderzoek!”. De hoogleraar heeft nog zinnige opmerkingen betreffende de aansprakelijkheid die dwingt tot goed werken en het vertrouwen van de burger dat wel eens een knauw zou kunnen krijgen. Verbazingwekkend verhaal dat mij het gevoel geeft dat de overheid er niet meer voor ons is maar voor zichzelf. Dat geeft inderdaad een knauw.
Nog een tweetal knauwen wil ik u niet onthouden. De eerste is een personeelsadvertentie in de Elzevier van 1 januari van de Politie Regio Utrecht. Onze politie zogezegd. Die zoeken een senior Informatie- en Organisatie-adviseur voor maximaal 57.000,00 euro, standplaats Utrecht. De persoon in kwestie zal o.a. adviseren over verbetering van informatiebehoeften en -voorzieningen. Verder heeft de job nog een pakket aan belangrijke bezigheden die je nooit voor 57.000,00 euro kunt kopen. Let wel we hebben het hier over een organisatie van 3500 mensen! Hoe je de informatie behoeften gaat verbeteren is mij overigens nog een raadsel. Het moet toch gaan om de informatieverschaffing? Het ongewone aan de advertentie is dat de diverse functies die vervuld moeten worden, behoren tot de meest elementaire van elke organisatie die veel gegevens moet bewerken en vasthouden. De verbazing wordt dan veroorzaakt door het feit dat dát kennelijk nog onvoldoende gedaan wordt. Hoe werkt zo’n organisatie dan?
De gemeente Nieuwegein maakt het ook bont. In De Huiskrant van week 4 wordt vermeld dat de “Invoering van resultaat gericht management” dit jaar wordt geregeld. Organisatieadviesbureau “Schouten & Nelissen” was aanwezig bij de bespreking van het plan van aanpak met de afdelingshoofden. Belangrijkste punt was hoe het resultaatgericht management de komende tijd in de organisatie kan worden ingevoerd. Naar verluidt wordt in de Nieuwegeinse organisatie het helicoptervieuw principe uit de jaren zestig van de vorige eeuw ingevoerd. De kwaliteit van Schouten & Nelissen is niet zodanig dat men het bericht in de huiskrant aan de medewerkers weet te verwerken tot een verbetertraject. Nee Nieuwegein gaat managementplannen maken. Op alle niveaus. Je vraagt je ook hier af hoe ze tot nu toe eigenlijk gewerkt hebben. Voorlopig vecht ergernis met verbazing rondom deze naïeve openhartigheid.
De moraal van het verhaal. Het ziet er naar uit dat overheden zodanig bezig zijn met zich zelf, dat ze hun verbetertrajecten recht voor zijn raap in advertenties en verhalen aankondigen. Hun geloofwaardigheid zou gediend zijn met een andere manier van communiceren. Het is natuurlijk duidelijk dat politie en de gemeente best een organisatie hebben en daar wordt natuurlijk voortdurend aan gewerkt. Verandering en verbetering is immers de enige constante. Een beetje meer aandacht aan de communicatie er omheen kan echter zeker geen kwaad. En het rijk? Dat brengt alle verantwoordelijkheden naar het uitvoerende niveau. Meestal zijn dat de Gemeenten Daar mogen dan de kastanjes uit het vuur gehaald worden. Ondertussen kijkt Vadertje Staat of het toezicht ook kan worden verminderd. Hoeveel willen ze eigenlijk nog besparen?