Overheid.nl hield een enquête onder ambtenaren en bijna alle respondenten vinden dat hun werk bijdraagt aan een betere samenleving. Het kennelijk opmerkelijke feit werd vermeld door het VNG blad, dat ambtenaren ‘Geuzen’ noemde. De huiskrant van de gemeente besteedde er ook aandacht aan.Zelf heb ik anderhalf jaar ad interim bij een gemeente gewerkt en de sfeer en dynamiek sprak me wel aan. Gemiddeld gaf ik de mensen een 7 en soms ook wel een 8. Je mag er dan ook vanuit gaan dat gemotiveerde ambtenaren op een serie vragen als deze antwoord geven en dat dan 89 % trots is op zijn of haar werk. Dat lijkt mij logisch. Drieëntachtig procent vindt het onterecht of vervelend dat ambtenaren een slecht imago hebben. Vooral procesmatig draaien ambtenaren vaak buitengewoon goed. Ze kennen hun onderwerp, hebben antwoorden op vragen en weten ook wanneer ze om hulp moet roepen. Dat toont niet alleen intelligentie aan, maar ook het feit dat er binnen de organisatie onderling vertrouwen is. Dan ga je na gedane arbeid tevreden naar huis. Iets wat ik iedereen van harte toewens.Blijft het feit dat een deel van de ambtenaren niet heeft gereageerd op de enquête en dat het negatieve beeld van ambtenaren niet zo maar uit de lucht is komen vallen. Dat zijn ervaringsfeiten van politiek en burgers die zich soms vertwijfeld afvragen met wat voor buitenaardse wezens een gemeentehuis soms bevolkt is. Dat gevoel ontstaat niet willekeurig maar heeft te maken met belangrijke communicatiestoornissen. Het eerste feit is dat de gemeente – lees de ambtenaar – gelijk heeft. Daar iets aan veranderen is een onmogelijke opgave. Voordat je het weet ben je maanden bezig en heb je een hoop geld uitgegeven en tijd verdaan. En mocht je feitelijk gelijk hebben, dan heb je procedureel nog steeds geen poot om op te staan.Het tweede feit èn net zo belangrijk, is dat de gemeente altijd gelijk heeft, zelfs al komt er geen ambtenaar aan te pas. Het goochelen met cijfers over lastenniveaus werd in het AD van 6 december weer eens naar voren gebracht. Ik bespaar u de details, op de bewering van de Vereniging eigen Huis na. Die bevestigde dat, als het over cijfers gaat, het tegenwerken van gemeenten een gegeven is. Ja, niets menselijks is ons vreemd en een fout toegeven is niet gemakkelijk, vooral niet wanneer de ambtenaar die er op aangesproken wordt er eigenlijk niet debet aan is. Maar, bijvoorbeeld een uitspraak van zijn wethouder niet onderuit mag of kan halen.Wat mij op het derde feit brengt, ook net zo belangrijk of misschien nog belangrijker. Het imago van ambtenaren wordt voor een belangrijk deel bepaald door de politieke leiding van de gemeente, te weten de raad en het College van B&W. De spanningen tussen die twee instituten onderling en tussen hen samen versus de bureaucratie is voor mij de grootste oorzaak van het negatieve imago dat ambtenaren met zich mee torsen. Zie de niet te realiseren ambities, onmogelijke eisen en verkeerde uitgangspunten, die vervolgens door dik en dun verdedigd moeten worden.Er gaat een wereld voor de burger open die eigenlijk meestal reageert door op afstand te blijven. Ah, er zijn boeken over vol te schrijven. Dat zal ik niet doen, maar ik denk dat de naam ‘Geuzen’ voor een groot deel van de ambtenaren heel goed gevonden is. Want het hoofd koel houden tussen de hobby’s van burgervaders en de ambities van sommige wethouders en het gebrek aan kennis en ervaring van anderen, het gejammer van de raad en de voortdurende verbeteringsslagen van het management, geef ik je te doen. Een vetleren medaille krijgen die mannen en vrouwen van mij!