Onlangs was ik te gast bij de centrale meldkamer van de Politie in Utrecht, waarvandaan het project Burgernet aangestuurd wordt. Ik moet zeggen dat het een bijzonder interessant en leerzaam bezoek was.
Burgernet is een pilot-project, waarbij de Politie gebruik maakt van een netwerk van burgers die zich bereid verklaard hebben om op verzoek van de Politie oren en ogen beschikbaar te stellen. Door actuele informatie van burgers ter plaatse is de Politie in staat om plegers van een delict in de kraag te vatten. Hierbij wordt gebruik gemaakt van geavanceerde communicatie technieken en de infrastructuur van de centrale meldkamer (waar de 112 telefoontjes binnenkomen). Inmiddels is de inzet van Burgernet enkele malen succesvol geweest en heeft tot direct resultaat geleid!
Bij de start van het project hoopte men dat er zo’n 400 Nieuwegeiners bereid zouden zijn deel te nemen. Toen men begon te werven bleek de belangstelling veel groter dan verwacht. Zo’n 1800 mensen toonden belangstelling, waarna er een netwerk ontstond van circa 1600 adressen, random verspreid over heel Nieuwegein (inclusief industrieterreinen).
Daaruit blijkt maar weer eens dat burgers in Nieuwegein (en Nederland) bereid zijn zich in te zetten en bij te dragen aan de veiligheid in hun eigen woon- en leefomgeving. Dat verdient niet alleen respect en waardering, maar moet bovendien gekoesterd worden. De medewerkers van de pilot doen daarvoor hun uiterste best. Iedereen die voor een bepaalde actie gevraagd wordt op te letten krijgt een terugkoppeling van de actie en het resultaat, ook als dat negatief is.
Enige maanden na de start van het project is steekproef aan de deelnemers gevraagd of zij zich opnieuw zouden aanmelden als het hen nu gevraagd zou worden en met de ervaring tot dan toe. Het resultaat was verbluffend: 100% gaf aan dit opnieuw te zullen doen!
Binnenkort loopt de pilot af en zal er besloten moeten worden hoe hier verder mee om te gaan. Dat is niet alleen een kwestie van geld, maar ook van techniek, benodigde apparatuur, menskracht en beslag op de meldkamer, naast natuurlijk de resultaten. Dat besluit wordt niet door Nieuwegein genomen, maar gebeurt op landelijk niveau.
De deelnemers zijn echter wel Nieuwegeiners, die zich inzetten voor Nieuwegein. Het is mede daarom dat ik onlangs in de commissie ABZ de Burgemeester gevraagd heb om uiterst zorgzaam met deze mensen om te gaan, ongeacht de uitkomst van de pilot. Hij zegde dit toe, maar ik maak mij toch wat zorgen. De band met de Burgernet-vrijwilligers is kwetsbaar. Dat bleek wel nadat er berichten in de pers verschenen dat de Politie geen tijd had voor het opnemen van een aangifte van bedreiging en daadwerkelijk geweld. Vrijwel onmiddellijk daarna ontving ik van meerdere deelnemers berichten dat als het zo moest zij hun deelname staken.
Er zijn heel veel burgers die vertrouwen willen hebben in de overheid en in de Politie. Dat vertrouwen mogen we niet beschamen. Dat betekent dat we op signalen niet alleen politiek verantwoord moeten reageren, maar tevens met ons hart. Rekening houdend met de persoonlijke gevoelens van de individuele burger (al of niet terecht). Daar dient juist op ingespeeld te worden. Dat verdienen ze!
Johan van Everdingen
20 april 2005