De digitale revolutie heeft de manier waarop we leven, werken en communiceren volledig veranderd. Nieuwe technologieën brengen innovatieve kansen en uitdagingen met zich mee. Ook ouderen worden vaak gedwongen om mee te stappen op de digitale trein. Voor die ouderen voelt de digitale trein echter vaak aan als een sneltrein die ze met de fiets proberen bij te houden. Voor senioren is het belangrijk om zich aan te passen aan de digitale transformatie, maar voor de omgeving is het ook van belang om de adapterende ouderen niet uit het oog te verliezen.
Digitale innovaties volgen elkaar op
De afgelopen jaren hebben heel wat digitale innovaties hun intrede gedaan. Neem bijvoorbeeld Bitcoin en cryptomunten. Er was een hele gekte rond en steeds meer mensen investeerden in deze digitale munten, onder andere via platforms als Immediate Momentum. Wie de cijfers echter bekijkt, merkt dat ouderen deze investeringsgolf hebben gemist. Nu is er ChatGPT en kunstmatige intelligentie. ChatGPT kan menselijke taal nabootsen en met mensen communiceren. De AI-technologie wordt ook al gebruikt door chatbots die mensen vervangen. Dat blijkt voor ouderen vaak erg verwarrend te zijn. En dan is er nog de komst van de metaverse, een digitale realiteit waarin mensen kunnen werken, socializen en ontspannen. Het concept is nog abstract, maar volgens experts zal het een belangrijke rol spelen in ons sociaal welzijn. Dan is het natuurlijk belangrijk dat ook ouderen de metaverse omarmen.
Leren en aanpassen
Het is begrijpelijk dat senioren zich overweldigd voelen door de snelheid waarmee digitale innovaties komen en gaan. Het is gelukkig nooit te laat om te leren. Veel gemeenten en lokale organisaties bieden cursussen aan over digitale vaardigheden. Deze lessen kunnen variëren van basiscomputergebruik tot geavanceerdere onderwerpen, zoals online bankieren of sociale media. Eenmaal ouderen hun weg hebben gevonden op het internet, kunnen ze ook terecht bij talloze online bronnen. Websites als SeniorWeb bieden begeleiding voor senioren die hun digitale vaardigheden willen verbeteren.
Omgeving speelt een belangrijke rol
Ook de rol van de omgeving mag niet worden onderschat. Een jonger familielid of vriend kan fungeren als een digitale buddy, iemand die helpt bij het navigeren door de digitale wereld. Dergelijke een-op-eenbegeleiding kan waardevol zijn bij het overbruggen van de digitale kloof. Bibliotheken, gemeenschapscentra en lokale overheidsinstanties kunnen eveneens een rol spelen door faciliteiten, bronnen en cursussen aan te bieden. Bovendien is het belangrijk dat technologiebedrijven interfaces en producten blijven ontwikkelen die voldoende toegankelijk en gebruiksvriendelijk zijn voor ouderen.
Maatschappelijk belang van digitale ouderen
Het digitaal niet bijblijven brengt aanzienlijke risico’s met zich mee. Als ouderen niet vaardig zijn in het digitale domein, kunnen zij gemakkelijk het doelwit worden van online fraude en oplichting, met alle financiële en emotionele gevolgen van dien. Daarnaast kan een gebrek aan digitale kennis leiden tot sociaal isolement, aangezien steeds meer sociale interacties online plaatsvinden. Voor de samenleving betekent dit een toename van kwetsbare groepen, hogere zorgkosten en het verlies van de waardevolle bijdrage die ouderen kunnen leveren aan de gemeenschap. Investeren in de digitale vaardigheden van ouderen is niet alleen een ethische verantwoordelijkheid, maar ook een investering in de sociale cohesie en de welvaart van de volledige gemeenschap.