Op zaterdag 10 september is het Open Monumentendag in Nieuwegein. Tussen 10.00 uur en 17.00 uur kunt u in Nieuwegein ook een aantal opengestelde monumenten bezoeken: Kasteel Rhijnhuizen, Fort Jutphaas (Bij de Fortwachter), de Nicolaaskerk, Historisch Museum Warsenhoeck en Begraafplaats Kerkveld. Maar ook de Museumwerf stelt haar deuren open.
Vreeswijk
Vreeswijk is een voormalig schippersdorp aan de Lek. Sinds 1971 is het een wijk van Nieuwegein. Tijdens de Open Monumentendag zijn er wandelingen door Vreeswijk onder leiding van een gids. De start is bij de Museumwerf. Ook Fort Vreeswijk is open.
Museum Warsenhoeck
In Museum Warsenhoeck nabij de kinderboerderij IJsselstee in Park Oudegein kun je de historie van Nieuwegein ontdekken. Bij voldoende belangstelling is er een wandeling vanaf het museum naar het voormalige dorp Jutphaas mogelijk. Museum Warsenhoeck is zondag 11 september open van 14.00 uur tot 17.00 uur.
Begraafplaats Kerkveld
Begraafplaats Kerkveld is een levend monument. Tot 1820 was op het Kerkveld van Jutphaas de middeleeuwse Nicolaaskerk gelegen, de kerk werd toen op een deel van de toren (thans baren huisje) na gesloopt. De kerk was gelegen op een met een gracht omgeven verhoging die thans nog te herkennen is op de Begraafplaats. Bijzonder is dat een aantal historische grafkelders, die voor een deel nog uit de middeleeuwen dateren en die na de sloop van de kerk zijn blijven bestaan, dit heeft er mede toe geleid dat de begraafplaats als enige monument in Nieuwegein zowel als gebouwd als archeologisch monument is beschermd.
U kunt met uw telefoon de QR codes lezen die op de paaltjes staan op de begraafplaats. Verder staat bij de ingang van de begraafplaats een algemeen infobord over de geschiedenis van Begraafplaats Kerkveld.
Bij de Fortwachter
Fort Jutphaas ligt verscholen in het gebied Rijnhuizen, midden in Nieuwegein. Het fort is onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het is rond 1820 gebouwd. In het hoofdgebouw vindt u Restaurant Céline. Het noordelijke deel gebruikt de Scoutinggroep Jan van Hoof. De Fortwachterswoning is een jong monument op het forteiland. Het is onlangs gerenoveerd door de Gemeente Nieuwegein. Nu zit daar Bij de Fortwachter, een gezellig koffiehuis mét B&B en groot terras. Komt u een kijkje nemen?
- Op eigen gelegenheid: route langs 26 historische punten (boekje op te halen bij Bij de Fortwachter of downloaden via travel https://izi.travel/en/41b5-ontdek-historisch-park-rhijnhuizen/nl)
- Gezellig ingericht informatiepunt & koffiehuis bij Bij de Fortwachter
Kasteel Rijnhuizen
Het monumentale en zeer representatieve kasteel vindt zijn oorsprong in de middeleeuwen en dankt het huidige, statige uiterlijk aan een grondige verbouwing in de Gouden Eeuw. Het interieur is verrijkt met prachtige wandschilderingen die van grote culturele waarde zijn. Het pronkstuk is de Alexanderzaal die dateert uit de achttiende eeuw en zijn naam dankt aan de unieke wandschilderingen met Alexander de Grote in de hoofdrol. Ook de Tuinkamer bevat prachtige wandschilderingen uit de achttiende eeuw.
Kasteel Rijnhuizen
Sint-Nicolaaskerk
De Sint-Nicolaaskerk is een rooms-katholieke parochiekerk in Jutphaas. De kerk is gewijd aan de heilige Nicolaas van Myra. Het kerkgebouw aan de Utrechtsestraatweg werd in 1875 ingewijd door aartsbischop Andreas Schaepman. Het verving een ouder kerkgebouw aan het Overeind. Het gebouw en de geloofsgemeenschap maken samen met acht omliggende kerken deel uit van de Parochie van de Heilige Drie-eenheid.
Typerend voor de Sint-Nicolaaskerk is de driebeukige kruisbasiliek in de voor Tepe karakteristieke baksteengotiek. Dit was belangrijk vroeg werk van de bouwmeester Alfred Tepe, geheel ontworpen en ingericht volgens de inzichten van het St. Bernulphusgilde en als zodanig gaaf bewaard. De steunbeerloze toren van drie verdiepingen is aan de zuidzijde begeleid door een veelhoekige traptoren en bekroond door een ingesnoerde naaldspits. Inrichting door F. W. Mengelberg, Geuer, Schenk, Brom en de andere leden van het Bernulphusgilde. De Sint-Nicolaaskerk bevat een orgel uit 1879, gemaakt door orgelbouwer Michaël Maarschalkerweerd. Het orgelfront is laatgotisch en afkomstig uit de Nieuwezijds Kapel te Amsterdam.
In de Kruisingtoren hangt een klok van de Duitse klokkensmederij Petit und Gebr. Edelbrock met een diameter van 34,1 cm. Ook bevat de kerk een mechanisch torenuurwerk dat in 1888 werd vervaardigd door Fa. A. Vos en Zonen te Nunen en elektrisch werd opgewonden. Vlakbij de kerk ligt een door twee eenheden processiegangen omgeven kerkhof met in het midden een dodenlantaarn.
