Water als uitgangspunt in de ruimtelijke ordening, en samen werken aan een toekomstbestendig gebied. Dat zijn belangrijke ambities uit het ontwerp-waterbeheerprogramma van De Stichtse Rijnlanden voor de komende zes jaar. Het ligt de komende negen weken ter inzage; tot en met maandag 13 september kan iedereen zijn of haar reactie geven.
Nederland staat de komende jaren voor grote maatschappelijke opgaven. De snelheid van klimaatverandering is ongeëvenaard en de effecten (extreme droogte én extreme neerslag) zijn nu al zichtbaar. Ook de afname van biodiversiteit gaat sneller dan ooit in de menselijke geschiedenis. Om dit tegen te gaan is een energietransitie gaande, moeten we een omslag maken naar een klimaatbestendige inrichting, een circulaire economie en meer duurzame landbouw. In al deze uitdagingen speelt water een rol. Daarnaast is er een grote woningbouwopgave, zeker in de provincie Utrecht. Deze opgaven samen leveren een grote druk op de ruimte op.
Stroomopwaarts werken
“We willen als waterschap meer aan het roer zitten om water een sturende rol in de ruimtelijke ordening te geven”, zeggen Els Otterman en Jeroen Haan, hoogheemraad en dijkgraaf van De Stichtse Rijnlanden. “We noemen dat stroomopwaarts werken, gericht op de toekomst. Hoe dat precies moet? Daar hebben we geen pasklaar antwoord op, maar dat vinden we graag uit, samen met onze partners. We investeren zelf, op onze eigen terreinen, in biodiversiteit, circulariteit, en duurzaamheid, en vragen dit ook aan anderen. We stimuleren waterbewust gedrag, en vragen daarmee ook iets van onze inwoners, en tegelijk zetten we ons volop in voor een veilige, gezonde en prettige leefomgeving voor iedereen”.
Toekomstbestendig gebied
Om voorbereid te zijn op de toekomst investeren we in ons watersysteem, en werken we samen met partners aan gezamenlijke maatschappelijke opgaven:
- De komende jaren versterkt het waterschap de dijk langs de Lek; dit project Sterke Lekdijk biedt kansen voor groen en landschap. Daarnaast vragen we onze partners om de gevolgen van overstromingen tegen te gaan via ruimtelijke inrichting (2e laag waterveiligheid);
- Voor de zoetwatervoorziening van West-Nederland is tijdens extreem droge periodes de wateraanvoer via het watersysteem van De Stichtse Rijnlanden van essentieel belang. Deze aanvoercapaciteit vergroten we de komende jaren via het project Capaciteitsuitbreiding Klimaatbestendige Wateraanvoer (KWA+). We gaan de inlaat vanuit de Neder-Rijn bij Wijk bij Duurstede ook bij extreem lage rivierwaterstanden zeker stellen door het bouwen van een inlaatgemaal;
- De afvoer van water gaat voor een groot deel van de regio via het Amsterdam-Rijnkanaal, waarin beperkt ruimte is om extremere buien op te vangen. Het is nodig het watersysteem te optimaliseren en de afhankelijkheid ervan te verkleinen door een meer waterrobuuste inrichting van steden en polders;
- Verbeteren waterkwaliteit en vergroten biodiversiteit. We streven overal naar schoon en levendig water: gezond water in de stad, levendige boerensloten en natuurwater vol leven. Dit vraagt de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) en het is nodig voor een robuuste, gezonde en prettige leefomgeving. Voor elke categorie gaan we de samenwerking aan met de relevante partners;
- Warmte en grondstoffen uit (afval)water. Thermische energie uit oppervlaktewater (TEO) en afvalwater (TEA) heeft veel potentie én kansen in onze regio vanwege de grote woningbouwopgave langs grote wateren. We stimuleren het gebruik van warmte en grondstoffen uit (afval)water.
Waterbeheer in de praktijk
In het ontwerp-waterbeheerprogramma is veel aandacht voor de toekomst. Maar het dagelijkse beheerwerk buiten, samen met onze partners, komt ook aan de orde. Via zes portretten van medewerkers krijgen lezers een beeld van (de veranderingen in) het waterbeheer. Maak kennis met Sienke Lodiers, Renske Anema Daan Berkouwer Wim Hakkesteegt, Oscar Meijer en Dick den Hartog.
Haalbaar en betaalbaar
In het ontwerp-waterbeheerprogramma staan de ambities van het waterschap voor de komende zes jaar. Om ervoor te zorgen dat het niet bij ambities blijft, is de strategische agenda met tien strategische lijnen nader uitgewerkt en zijn de financiële gevolgen van de plannen verwerkt in de Voorjaarsnota 2021, de financiële meerjarenraming van het waterschap.
Uit de Voorjaarsnota blijkt dat de meeste ambities haalbaar zijn. Dat was nog een hele puzzel omdat maatschappelijke opgaven als verstedelijking, energie en een duurzame toekomst voor landbouw en natuur, financieel minder voorspelbaar zijn dan de klassieke taken droge voeten, veilige dijken en schoon water. Door plannen in de tijd te faseren, passen ze binnen de financiële afspraken zoals een maximale kostenstijging van de waterschapslasten van 4%.
Meer informatie of reageren op het ontwerp-waterbeheerprogramma?
Het ontwerp-waterbeheerprogramma 2022-2027 is te vinden op hdsr.nl/waterbeheerprogramma. Het ligt ter inzage van 13 juli tot en met 13 september 2021. Iedereen kan in die periode reageren.
