Mark Snoeren van de VVD schreef in juli een verhaal over onderzoek. Het was politiek helemaal correct en gaf een typisch beeld van onze grootste collegepartij die haar College door dik en dun steunt, zelfs wanneer een stevig stuk kritiek misschien nuttig zou zijn.
Nu is die steun af en toe helemaal terecht, maar soms mag er best wat steviger gereageerd worden. Al was het maar dat de gemeente Nieuwegein naar eigen zeggen, veelal verwoord door het College, eigenlijk alles buitengewoon vakkundig en volledig in lijn met de voorschriften regelt, controleert, corrigeert, enz. Of anderszins voor die controle onafhankelijke deskundigen inhuurt die bevestigen dat een en ander volgens de regels is uitgevoerd. Wiens brood men eet…… Wanneer het dan toch niet klopt, zie bijvoorbeeld de Metrumrapportages over de administratieve controle en het volgen van de dossiers van de Binnenstad, krijgt de raad informatie over alles wat naar aanleiding van dit rapport ondertussen al snel is gecorrigeerd en voor de rest belooft de wethouder met de hand op het hart dat verdere zaken ook heel snel perfect geregeld zullen worden.
Maar wanneer we nu in een betrekkelijk korte periode rapporten ziet van VROM en de Ombudsman over asbest; van BING over organisatorisch problemen en geschillen binnen de PvdA fractie; van Berenschot over de Pauwbedrijven, aangekaart door de (SP en anderen in IJsselstein), over het instorten van het dak van de Waterlelie en straks over de brand bij de Geinsche Hof, dan is een minimum vereiste toch om de uitkomsten en al de bijkomende verhalen intensief te bestuderen, navraag te doen over details en de conclusies niet voor zoete koek te slikken. Er gaat namelijk heel veel buitengewoon goed in onze stad. Maar al die onderzoeken en rapporten bewijzen als topjes van de ijsberg dat er ook van alles mis kan gaan en dat gebeurt dan ook in een normale organisatie die aan het werk is.
Onderzoek heeft dus wel degelijk zin. Vaak zijn de conclusies de onderbouwing voor verdere afhandeling, zowel juridisch, technisch als financieel. Ook veroorzaakt goed onderzoek leermomenten, al was het maar dat de organisatie zich kan aanpassen. Bovendien krijgt de Raad een beeld van het werk wat de organisatie aflevert en kunnen we over de schouders van het college regelrecht in de keuken van het stadhuis kijken. Daar valt technisch voor de politiek misschien niet veel te beleven. Maar het geeft een beeld hoe er gewerkt wordt.
College partijen schijnen daar liever niet naar te willen kijken. Men werkt met vertrouwen en laat het graag aan de wethouders en de organisatie over om gemaakte fouten te corrigeren. De oppositie kijkt veel kritischer en vraagt bijna van nature wat de wethouder denkt te gaan doen om een en ander te verbeteren. Dat lijkt mij zeer terecht. Overigens hoeft dat niet te gaan vanuit een onderliggend sentiment van permanent wantrouwen. Maar wanneer een partij meerdere Artikel 42 brieven moet schrijven om duidelijkheid te krijgen over een bepaalde aspecten van een zaak waarover gerapporteerd is, wordt het gevoel versterkt dat de open kaart misschien niet zo open is. De vraag dringt zich dan op of het onderzoek en de publicaties wel compleet zijn. En kijk, dat moeten we nu juist vermijden.
