Om de werkdruk aan te pakken wil het St. Antonius Ziekenhuis in onder andere Nieuwegein familieleden van patiënten uitnodigen te helpen met zorgtaken. Denk aan een bed opmaken of een prik geven. De extra hulp is niet alleen fijn voor het personeel zelf.
Familieleden helpen nu ook al, zegt verpleegkundige Annette van Duijn. “Dan stellen familieleden bijvoorbeeld voor te helpen met wassen. Maar we willen het meer integreren in de zorg.” Het is een van de maatregelen die het ziekenhuis gaat testen om de werkdruk te verlagen. Of nog beter: het werkplezier te vergroten.
Van Duijn benadrukt direct dat het niet verplicht is te helpen op het moment dat een naaste in het ziekenhuis beland. Maar in de afgelopen zestien jaar in het St. Antonius Ziekenhuis hebben familieleden meer dan eens zelf gevraagd of ze iets konden doen. “Misschien heb je zelf weleens aan een bed gezeten van iemand die je liefhebt en gedacht: kon ik maar wat doen, ik voel me zo machteloos. Je hebt geen diploma nodig om een bed te verschonen en het geeft de verpleegkundigen extra tijd om andere werkzaamheden te doen.”
De werkdruk is hoger dan toen de verpleegkundige begon bij het ziekenhuis. “We doen ook meer. Vroeger opereerde je niet meer op een bepaalde leeftijd. Dat is nu anders. De patiënt wordt complexer door de hogere leeftijd maar de opnameduur wordt steeds korter. Dus we moeten meer zorg geven in kortere tijd”, vertelt ze. Daarnaast komt de ene patiënt alweer binnen als de ander net is ontslagen. En de verwachting is dat door de vergrijzing de zorgvraag alleen maar gaat toenemen. Daarom wil het ziekenhuis nu alvast investeren in een oplossing voor de lange termijn aangezien de zoektocht naar nieuw personeel lastig is.
Goede instructies
De hulp van familieleden is niet alleen fijn voor het personeel. Van Duijn denkt dat de overgang naar huis soepeler gaat op het moment dat de patiënt en de familie ervaring hebben met prikken of het geven van sondevoeding. “We horen nu vaak dat patiënten in een zwart gat vallen als ze thuiskomen. De veiligheid van het ziekenhuis is opeens weg”, zegt de verpleegkundige. Ze denkt dat het veilig is zolang de instructies en begeleiding goed is. “Ik vind dat we onze verantwoordelijkheid daarin moeten nemen. Dus als je iets uitlegt aan familieleden en je twijfelt of het goed gaat, om dan toch voor te stellen dat de thuiszorg het doet.”
Nieuwe taakverdeling en app
Een werkgroep heeft zich gebogen over het oplossen van de werkdruk. Daaruit kwam het idee familieleden uit te nodigen te helpen. Maar ze gaan ook met andere maatregelen experimenteren. Zo wil het ziekenhuis met een app gaan werken waarbij patiënten zelf gegevens kunnen invoeren zoals informatie over allergieën. Dat scheelt veel administratie voor de verpleegkundigen. “Veel patiënten belanden in het ziekenhuis en dan wordt alles uit handen genomen terwijl ze zelf veel kunnen”, zegt Van Duijn.
Daarnaast stelt de werkgroep voor de taken van verpleegkundigen anders te verdelen. “Nu heb je tijdens een dagdienst vier patiënten”, legt zij uit. “Daar doe je als verpleegkundige alles voor.” Dat heeft veel voordelen maar het nadeel is dat verpleegkundigen regelmatig gestoord worden en veel verschillende taken doen.
Daarom gaan ze testen hoe het werkt als ze de taken onderling verdelen. “Het kan zijn dat ik vandaag de patiënten ondersteun bij het wassen en dat een andere collega aan de slag gaat met het schrijven van een protocol. Want dat doen we ook en daar moet je je goed op kunnen concentreren”, geeft de verpleegkundige als voorbeeld. Om de piek tijdens de bezoekuren wat af te vlakken gaat het ziekenhuis ook kijken of ze de bezoektijden kunnen verruimen.
Van Duijn hoopt dat zij en haar collega’s door deze maatregelen meer tijd overhouden voor patiënten en betere zorg kunnen leveren. Dit najaar beginnen de proeven. De vraag of familieleden willen helpen zal worden gesteld op de afdeling urologie in Nieuwegein en oncologie in Utrecht.