Door de zorgelijke situatie in Oekraïne wil de voltallige gemeenteraad en het college van B&W van Nieuwegein een gezamenlijk signaal afgeven. Een signaal tegen oorlog. Een signaal waarin ze uitspreekt te zullen zorgdragen voor ruimhartige opvang van vluchtelingen uit Oekraïne in Nieuwegein. “Uitzonderlijke situaties vragen om een uitzonderlijke aanpak”, zo staat er in de vandaag afgegeven verklaring.

Morgen staat dit onderwerp op de college agenda waarbij mogelijke opvanglocaties in de stad worden verkend. Ook zal er dan meer duidelijkheid komen over het aantal vluchtelingen dat tijdelijk in Nieuwegein kan worden opgevangen.

Utrechtse gemeenten doen Rijk concreet aanbod voor opvang asielzoekers en huisvesting statushouders

Voor de opvang van asielzoekers en huisvesting van statushouders is er op dit moment te weinig plek. Ook ontbreekt het aan voldoende menskracht om bestaande plekken in te vullen en zijn er te weinig doorstroomwoningen voor mensen met een verblijfsstatus. Dit vergt volgens de Utrechtse gemeenten en provincie Utrecht een voortvarende, gezamenlijke aanpak. Het afgelopen jaar verkenden deze gemeenten samen met de provincie op eigen initiatief hoe het anders zou kunnen.

Zij komen het Rijk tegemoet met een aanpak waarbij flexibiliteit voorop staat en waarin de opvang van asielzoekers en de huisvesting statushouders in Nederland kleinschaliger, dichter op de samenleving en met maatschappelijke meerwaarde kan worden georganiseerd. De gemeenten willen hierbij graag samenwerken met het Rijk en het COA, maar vragen ook ruimte voor eigen creatieve oplossingen op regionaal niveau. Naast meer ruimte in regelgeving vraagt dit ook structurele financiële ondersteuning van het Rijk.

Tijdens de bespreking van het bod is door diverse Utrechtse gemeenten aangegeven dat zij de bereidheid hebben om eventuele vluchtelingen uit Oekraïne op te vangen. Afgesproken is dat de coördinatie voor eventuele actie via de provinciale regie tafel zal verlopen.

Met de aanpak genaamd De kunst van samenleven en samen werken komt de regio met een antwoord op de vraag hoe de opvang van asielzoekers en de huisvesting statushouders beter geregeld kan worden in Nederland. Het gaat om oplossingen die aan veel landelijke en lokale maatschappelijke opgaven een bijdrage leveren en kleinschalig zijn. Het draait niet alleen om huisvesting, maar ook inburgering, begeleiding naar werk en huisvesting van doelgroepen die nu moeilijk een woning kunnen vinden.

Brede aanpak
“Het afgelopen jaar hebben we als regio’s en provincie laten zien dat het ons in korte tijd lukt samen een oplossing te vinden voor een belangrijke maatschappelijke opgave. Hierbij hebben we ook verder gekeken dan alleen de opvang van nieuwkomers in onze regio. We wilden ook kansen creëren voor andere woningzoekenden en een goed concept ontwikkelen dat bijdraagt aan een goede integratie”, aldus burgemeester Lucas Bolsius van gemeente Amersfoort. “Nederland heeft zich het afgelopen jaar opnieuw laten verrassen door deze zeer urgente kwestie, laten we van de aandacht op dit onderwerp gebruik maken om een toekomstbestendig model neer te zetten dat voor veel mensen voordelen heeft. We werken hierin graag samen met het COA en het Rijk maar willen ruimte om nieuwe wegen te verkennen en om het anders te doen.”

Toekomstbestendig en flexibele asielopvang
De Utrechtse gemeenten werkten samen aan het plan om zowel op korte en middellange termijn asielopvang en de versnelling van de huisvesting van statushouders te realiseren. Met de resultaten van deze verkenning wat iedere gemeente hieraan bij kan dragen, stappen zij naar het Rijk. De gesprekken hierover lopen, waarbij ook de nieuwe wet inburgering (gestart op 1 januari 2022) een rol heeft. Dat biedt kansen: met elkaar de asielopvang een ander gezicht geven en bouwen aan een toekomstbestendig en flexibel netwerk – ook met kleinschalige locaties.

Jan Overweg, wethouder Houten: “Locaties waar asielzoekers zo dicht mogelijk bij de gemeente worden opgevangen zijn voorwaardelijk voor het doorstromen van opvang naar huisvesting naar inburgering. Wij onderzoeken de mogelijkheden van tijdelijke kleinschalige opvang van maximaal 100 asielzoekers, in combinatie met huisvesting van maatschappelijke organisaties. Zo zorgen we voor meerwaarde voor de nieuwkomers én de maatschappelijke initiatieven.”

Huisvesting statushouders
De verdubbelde taakstelling van het afgelopen jaar was een flinke uitdaging, zeker gezien de enorme druk op de woningmarkt in de dichtbevolkte Utrechtse regio. Toch zijn er flinke stappen genomen om op creatieve wijze te kijken naar locaties die mogelijk geschikt zouden zijn. Hiervoor is structurele financiële ondersteuning nodig, ruimte in regelgeving en meer kwaliteit in het matchen van statushouders en gemeenten.