Samen met Houten, IJsselstein en Lopik stopt Nieuwegein (WIL-Lekstroom) met het gebruik van de ‘fraudescorekaart’, dit is een omstreden methode om fraude met bijstandsuitkeringen op te sporen. Een Excelsheet die door 158 gemeenten gebruikt werd voor het bestrijden van bijstandsfraude.
Ben je alleenstaand, laag opgeleid en woon je in een mindere buurt? En werk je als kapper, bouwvakker of heb je een schoonmaakbedrijf gehad? Dan is er een gemeentesysteem dat berekent dat bij jou de kans groot is dat je bijstandsfraude pleegt.
Gemeenten trokken in 2020 de stekker uit het systeem, maar uit onderzoek van Argos, een samenwerkingsverband tussen HUMAN en de VPRO, blijkt dat minstens vier gemeenten er tot en met deze week mee zijn doorgaan. Het gaat om de gemeenten Nieuwegein, IJsselstein, Houten en Lopik. Deze gemeenten gebruikten een afgeleide versie van de fraudescorekaart: de ‘DPS-Matrix’. Na aanleiding van vragen van het Argos besloten zij deze week alsnog met het systeem te stoppen.
Reactie WIL-Lekstroom
Werk en Inkomen Lekstroom (WIL) heeft onlangs vragen van journalisten ontvangen over het gebruik van de DPS-matrix bij het aanvragen van een bijstandsuitkering. Na het nodige uitzoekwerk is besloten te stoppen met het gebruik van de DPS matrix.
De DPS-matrix hielp ons tijdens het eerste klantgesprek over het aanvragen van een uitkering. Hadden we voldoende informatie om snel een uitkering voor een klant te regelen? Of was er nog meer informatie nodig? Door gebruik van de matrix werd ruim 80 procent van de aanvragers niet onnodig belast met het overleggen van een grote hoeveelheid documenten. De matrix heeft bij WIL nooit bepaald of iemand wel of geen uitkering kreeg.
Bij het in gebruik nemen van de DPS-matrix vertrouwden wij op de betrouwbaarheid van het rekenmodel erachter. Duidelijk is nu dat de matrix in de loop der tijd niet meer is bijgewerkt (gevalideerd). Dat wisten we niet. We zijn inmiddels gestopt met het gebruik van de DPS-matrix.
Reactie Minister Carola Schouten (SZW)
Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid schrijft namens de minister dat hoewel de fraudescorekaart voortvloeide uit een stimuleringsmaatregel van haar eigen ministerie tussen 2002 en 2005, dat de fraudescorekaart ‘een aantal indicatoren bevatten die als stigmatiserend bestempeld kunnen worden.’ Dat vindt de minister onwenselijk. Zij roept de gemeenten die dit systeem of een soortgelijk systeem nog steeds gebruiken op dat stop te zetten.
De fraudescorekaart
