Nieuwegein heeft donderdagavond de routekaart voor een duurzame en aardgasvrije toekomst aan de raad voorgelegd. Deze zogenaamde warmtetransitievisie is, zo liet verantwoordelijk wethouder Marieke Schouten op Twitter weten: ‘Unaniem vastgesteld door de voltallige raad, dit met een extra motie om aandacht te geven aan energiearmoede.’

Roel Hodes (werkgroeplid) en Paul Triepels (Energie-N) laten wethouder Marieke Schouten (rechts) de nieuwe daken zien

De gemeente gaat samen met inwoners per wijk, buurt of gebied kijken wat de beste en meest gedragen opties zijn voor deze transitie voor de lange termijn. De gemeente wil in 2040 klimaatneutraal zijn, maar kan dit niet zonder geld van het rijk, benadrukt de wethouder.

Grofweg de helft van de Nieuwegeinse inwoners maakt gebruik van aardgas via de cv-ketel voor de verwarming van haar woningen. Deze moeten op termijn allemaal over op duurzame alternatieven. De andere helft haalt zijn warmte momenteel uit het warmtenet van Eneco, dat op dit moment 25 procent van deze warmte duurzaam levert.

Dit is een leidingenstelsel waar warm water doorheen loopt; verwarming ervan gebeurt door middel van restwarmte of bijvoorbeeld aardwarmte. De komende jaren moet Eneco hard werken om dit warmtenet, dat nu voor 75 procent met aardgas wordt verwarmt, ook te verduurzamen, benadrukt de gemeente.

Breed onderzoek
De uitkomst van drie van de onderzoeken die de gemeente liet uitvoeren, is dat een collectieve oplossing om over te gaan op het warmtenet op papier vaak als beste optie uit de bus komt. “Daarom is het belangrijk om bij de vervolgstappen met de inwoners uit het gebied een zo’n breed mogelijk onderzoek te doen naar meerdere mogelijkheden”, zegt verantwoordelijk wethouder Marieke Schouten.

Alleen kan het zijn dat bewoners hier niet aan mee willen doen. Met dat scenario wordt ook degelijk rekening gehouden, zegt ze. “De mogelijkheid voor een opt-out is er altijd, maar dan moet je niet meteen denken dat het dan goedkoper is”, benadrukt Schouten. “Dat is altijd de vraag, maar hierover moet je transparant zijn.”

Proeftuin
Voor woningen die op aardgas zijn aangesloten ziet de gemeente de meeste kans om deze huizen aan te sluiten op het warmtenet en deze goed te isoleren. “Dit zijn buurten en wijken waar een nieuw te ontwikkelen collectieve oplossing in de toekomst het meest kansrijk is”, zegt de gemeente. Dat geldt voor Gebouwendrift in Batau-Zuid, Doorslag en Zandveld.

De eerste tien kansrijke projecten dienen als proeftuin voor de rest van de transitie. Daar wordt, in samenspraak met de buurt en onder meer samenwerkingspartners als Energie-N, gekeken naar passende duurzame alternatieven voor de opwarming van huizen en het koken op gas. De gemeente wil de transitie starten in wijken die toch al op de schop moeten, zoals de grootschalige renovatie van wijken, rioolvervanging en het vervangen van de bestaande aardgasnetten.

Het gaat hierbij om de wijken Gebouwendrift en Muntplein, waarvan de buitenruimte toch al gerenoveerd gaat worden in het kader van het Betere Buurten-project. Oudere woningen van voor 1945 zullen als één van de eerste geïsoleerd worden. Het gaat voornamelijk om huizen in Vreeswijk, Huis de Geer en Jutphaas-Wijkersloot.

Bedrijventerreinen
Ook wil de gemeente snel kijken naar de mogelijkheden voor verduurzaming van bedrijventerreinen. Achttien procent van de gebouwen in Nieuwegein is in handen van de industrie. Op basis van toekomstige onderzoeken moet per bedrijventerrein of bedrijfssector als geheel een aanpak geformuleerd worden om CO2-reductie voor elkaar te krijgen.

John Miltenburg en Ben van Gelder hadden vorig jaar met hun stichting Energiek Nieuwegein één doel: 80 procent van de bedrijven in Plettenburg overtuigen om binnen een jaar zonnepanelen op het dak te installeren. Toch bleek het moeilijk om ondernemers mee te krijgen.

“Wij raden de gemeente aan om deze aanpak erg te verstevigen. In Almere zet de gemeente een bedrijf met veel mankracht in die bij alle bedrijven langsgaat om te helpen met het bekijken van de mogelijkheden”, zegt Van Gelder.

Wethouder Schouten vindt dat de gemeente hier al op inzet. “We nemen bedrijven al volop mee in dit proces. Zon op het dak is een behoorlijk intensief proces voor bedrijven, terwijl nieuwe bedrijven hier al vol mee liggen.” Wethouder Schouten belooft vanavond in de raadsvergadering om in het vervolg van de warmte- en energietransitie goed bij te houden wat de effecten van de verschillende maatregelen zijn.

Met een aangenomen motie eist de raad een college-onderzoek om te kijken wat ervoor nodig is om inwoners die financieel minder daadkrachtig zijn toch in staat te stellen om maatregelen te treffen zodat zij hun woning kunnen verduurzamen. Dit onderzoek moet tijdig zijn afgerond, zodat financiële middelen paraat staan als de transitie van de eerste wijk van start gaat.

Een tweede motie draagt het college een onderzoek te doen naar energiearmoede en mogelijke oplossingen, en hier beleid tegen te ontwikkelen om hier vervolgens met de raad mee over in gesprek te gaan. Uiteindelijk beslist de raad over een mogelijke oplossing van het college.