Onze provincie raakt steeds meer volgebouwd. Uit de cijfers van het CBS blijkt dat de bebouwingsgraad in de provincie Utrecht tussen 1996 en 2015 met 2,2 procent gegroeid is, boven het Nederlandse groeigemiddelde, tot bijna 19 procent. Alleen Noord- en Zuid-Holland hebben een hogere bebouwingsgraad. Onze gemeente lijkt geen uitzondering te zijn, want ook hier vestigen steeds meer retailers en distributiebedrijven hun nationale logistieke centra. En dat doen ze niet zomaar; ze bouwen megaloodsen op Het Klooster. Zo meldden we onlangs nog de komst van een landelijk XL-distributiecentrum voor Hema. Ook grote spelers als Jumbo, DHL en PostNL zijn al in onze regio aanwezig of hebben er bouwplannen. De gemeente zet immers sterk in op het terrein tussen de A2, A12 en A27.
Wethouder Ellie Eggengoor noemde Het Klooster een logistieke hotspot. Dit is natuurlijk goed nieuws, want het creëert banen in de regio en aangezien de gemeente de grond verkoopt, brengt het ook voor ons allen geld in het laatje. Bereikbaarheid is onze grootste troef, aangezien het bedrijvenpark centraal in Nederland ligt, dicht bij zowel het spoor als het water. Maar is dat enkel goed nieuws? Zeker in een dichtbevolkte gemeente als de onze, met maar liefst 2620 personen per vierkante kilometer, is de schaarse open ruimte en de blijvende bereikbaarheid belangrijk. Zullen die megaloodsen dat niet verder onder druk zetten? De laatste tijd is er immers heel wat te doen over de ‘verdozing’ van Nederland. Dat is het fenomeen dat bij ons ook goed te zien is: steeds minder open ruimte en steeds meer magazijnen.
De sector moet beseffen dat het zo niet verder kan
Natuurlijk weet de distributiesector dat het compleet dichtslibben van onze wegen, of het volledig inpalmen van de open ruimte niet kan. Bij de distributie zit er dan ook wel wat rek op het aantal voertuigverplaatsingen of het aantal magazijnen dat gebruikt wordt. De megaloodsen die er bij ons bijkomen zouden, door hun innovativiteit en efficiëntie, meerdere kleinere locaties moeten vervangen in plaats van een toevoeging te vormen. Wat distributeurs ook kunnen doen – zoals PostNL of DHL, die zich bij ons vestigen – is kijken hoe ze verplaatsingen lokaler kunnen houden of meer kunnen groeperen. Dat blijkt ook uit een onderzoek in buurgemeente Utrecht, waar bleek dat 667 verschillende chauffeurs nodig waren voor 1565 leveringen. Eenzelfde vervoerder doet in onze regio dus maar iets meer dan twee leveringen per keer. Dat kan natuurlijk veel slimmer beheerd worden, want vaak gaat het om leveringen en naleveringen aan dezelfde bedrijven, kantoren of organisaties. Bedrijven zouden hun verplaatsingen dus moeten doorlichten om te zien hoe deze teruggebracht of beter gegroepeerd kunnen worden. Slimme gps-tracking van de voertuigen kan hierbij een oplossing vormen, zoals bij Verizon Connect, die het bijvoorbeeld mogelijk maakt om exact te volgen waar een voertuig is, waar het geweest is en in welke regio het verplaatsingen heeft gemaakt. Zo kan het distributiebedrijf uitmeten waar het zich moet vestigen én hoe het het aantal verplaatsingen kan verminderen. PostNL voert nu al experimenten uit met kleinere “hubs” in de stadscentra die de druk op de grote distributiecentra moeten verminderen. Bij ons komen er dus enkel grote hubs, en geen kleine nieuwe dc’s, maar dat wil niet zeggen dat deze niet inzetten op duurzaamheid.
De logistieke sector in Nieuwegein is innovatief, maar is deze ook duurzaam?
Het nationale distributiecentrum dat Jumbo sinds oktober bij ons realiseert is niet enkel geautomatiseerd via slimme en innovatieve processen, maar gaat ook voor een lange houdbaarheid van de producten. Zo dragen ze bij aan minder verspilling en meer efficiëntie. Ook het dc dat voor Hema gepland staat, heeft de duurzaamheidskwalificatie “zeer goed”, bijvoorbeeld omdat er zonnepannelen op het dak komen en omdat alle verlichting er LED zal zijn. Op zich kan dus gezegd worden dat er zeker rekening gehouden wordt met duurzame processen. Echter, dat neemt niet weg dat die ‘dozen’ er wel nog altijd komen en natuurlijk ook extra verkeer aantrekken, zowel transport als woon-werkverkeer, wat ook voor meer CO2-uitstoot zorgt. Enkel de toekomst zal dus uitwijzen wat het effect op de lange termijn is voor onze regio.
