Zaterdag 29 juni vindt bij de Museumwerf Vreeswijk aan de Wierselaan 113 in Nieuwegein een bijzondere gebeurtenis plaats. Om 15.30 uur meert daar de unieke en zeer oude stevenaak Helena af. Het schip vaart de Historische Turfvaart Veenendaal – Antwerpen 2019 ter ere van Gilbert van Schoonbeke. Aan boord bevinden zich geen turven maar passagiers. De opvarenden, die deze historische tocht financieel mede mogelijk maken, worden verwelkomd door burgemeester Frans Backhuijs. Met weer een nieuwe lading passagiers vervolgt de Helena de volgende dag deze legendarische reis.
Een mooie gelegenheid om dit unieke zeilende binnenvaartschip van dichtbij te bewonderen! Het Theehuys van de Museumwerf met gezellig binnen- en buitenterras is dan ook geopend voor van een hapje en een drankje.
Gilbert van Schoonbeke
De historische turfvaart Veenendaal-Antwerpen 2019 is in het leven geroepen als eerbetoon aan de Antwerpse fabrikant en stedenbouwer Gilbert van Schoonbeke (1519-1556) naar wie tal van straten, wegen, paden en waterwegen zijn vernoemd.
Van Schoonbeke betekende veel voor beide steden. Onder zijn leiding breidde Antwerpen substantieel uit. Ook voltooide hij de bouw van de Antwerpse stadswallen die eerder in het slob was geraakt. Door efficiëntere bedrijfsvoering en slim financieel inzicht wist Van Schoonbeke op niet eerder getoonde wijze de klussen snel en voordelig te klaren.
Voor zijn steenfabrieken had Van Schoonbeke turf nodig. Keizer Karel V verschafte hem het octrooi op het uitbaten van de veengronden in Veenendaal. Volgens overlevering trok begin 16e eeuw een tweehonderdtal Antwerpenaren naar Veenendaal om te werken bij de turfontginning en het graven van kanalen als transportweg. Die bedrijvigheid bezorgden Veenendaal vermoedelijk de nodige reuring, financiële impulsen en een betere infrastructuur. In zowel Antwerpen als Veenendaal wordt Gilberts 500ste geboortejaar gevierd met diverse festiviteiten waaronder de historische turfvaart.
Stevenaak Helena
Ter gelegenheid van het Gilbert van Schoonbeke-jaar wordt de route van Veenendaal naar Antwerpen overgedaan. Tussen 28 juni en 7 juli worden de volgende plaatsen aangedaan: Rhenen, Wijk bij Duurstede, Vreeswijk, Schoonhoven, Dordrecht, Bruinisse, Yerseke, Antwerpen en Hemiksem waar ooit Van Schoonbekes steenbakkerijen stonden.
Voor deze legendarische vaartocht is gekozen voor de stevenaak Helena. Dat is een goede keuze want Helena’s uiterlijk staat dicht bij die van de schepen die toentertijd over de Rijn voeren. Helena is een zeldzaamheid want er zijn weinig stevenaken bewaard gebleven. Met een respectabele leeftijd van maar liefst 143 jaar is de tweemaster vermoedelijk het oudste nog zeilende binnenvaartschip in Nederland!
Meevaren met de Helena
Wilt u (of uw bedrijf) op 29 juni meevaren met de stevenaak van Wijk bij Duurstede naar Vreeswijk (of een andere etappe)? Dat kan voor € 75,- p.p. met ‘De Klassieke Rederij’. De reis is inclusief parkeerplek in Wijk bij Duurstede en transfer vanuit Vreeswijk, ontvangst met koffie en gebak, stadswandeling door Wijk, uitgebreide lunch aan boord, toegang tot de Museumwerf Vreeswijk en ontvangst in het Theehuys. Uiteraard geniet u onderweg van de schoonheid van het Hollandse rivierenlandschap en van Jaap Pilons verhaal over de geschiedenis van Veenendaal. Een ontmoeting met een bijzondere ‘surprise guest’ staat eveneens op het programma.
