Ik denk dat moeizaam de beste omschrijving is. Het wil allemaal niet zo vlotten met het zoete gevoel dat schijnt te horen bij een samenleving die een economische groei doormaakt. Waar zijn de warme gevoelens gebleven die horen bij een periode waarin het allemaal beter gaat? Deze column schrijf ik aan de vooravond van de algemene beschouwingen in de Tweede Kamer, maar op de een of andere manier heb ik het idee dat ook die beschouwingen niet gaan zorgen voor een echt Zwitserleven gevoel.Jongeren en ouderen krijgen steeds grotere betalingsachterstanden en het grootste incassobureau in Nederland maakt zich zorgen over een dalende betalingsmoraal in ons land. Grotere onzin heb ik zelden gelezen. Een incassobureau leeft per definitie van de ellende van anderen en is qua omzet gebaat bij een zo laag mogelijke betalingsmoraal. Hoe groter de achterstand, hoe groter de omzet van het incassobureau. Sociaal gewenst geneuzel dus.Ernstiger is de achtergrond die hoort bij dit verhaal. Jongeren stellen de betalingen uit die te maken hebben met hun opleiding en scholing, ouderen laten vooral de zorgrekeningen liggen. Twee speerpunten op de agenda van de politiek de afgelopen jaren. Beter en meer toegankelijk onderwijs, een beter zorgstelsel. Het lijkt een simpele constatering dat het allemaal niet zo fantastisch uitpakt. Met nieuwe verkiezingen voor de deur zijn het dingen om in de gaten te houden.De kunstwereld maakt zich druk over een serie aquarellen en schilderijen die worden toegeschreven aan Adolf Hitler. De publiciteit doet wat van haar verlangd mag worden en de prijs van de werken stijgt. Wonderbaarlijk en macaber eigenlijk dat iemand een al dan niet echte Hitler aan de muur zou willen hebben. Ik zie dat als een teken des tijds.Minister Verdonk heeft de Tweede kamer nog eens uitgelegd dat kinderen van uitgeprocedeerde asielzoekers wel degelijk opgesloten kunnen worden in een gevangenis. Dat is de verantwoordelijkheid van de ouders. Als zij niet willen meewerken aan hun eigen uitzetting, is het dikke bult en eigen schuld. Het is inderdaad al echt heel lang geleden dat deze Utrechtse op de barricaden stond om het gedachtegoed van de Pacifistisch Socialistische Partij te verkondigen.Het lijken allemaal toevallig bij elkaar geraapte constateringen, maar het totale plaatje geeft me een onbehagelijk en moeizaam gevoel. Daar kan zelfs het nieuws van het derde kind van Maxima geen verandering in brengen. Ik spit het nieuws nog eens door, op zoek naar zaken die me wel enthousiast en blij maken. Dat ik ze niet vind, is natuurlijk geen absoluut bewijs voor het ontbreken ervan.Misschien zit dat moeizame gevoel wel tussen mijn oren en ontbreekt het mij aan het enthousiasme te geloven dat we leven in een wereld die op een positieve manier aan het veranderen is. Wat mij raakt is dat we kennelijk niet in staat zijn problemen van mensen op te lossen op een manier die onszelf een prettig gevoel geeft. Dat gevoel is gekoppeld aan mijn blik op de wereld en mijn inkleuring. Het heeft geen objectieve en meetbare waarde.Ik vraag me af wat er moet gebeuren om los te komen van de neerwaartse spiraal en het negatieve gevoel. De oplossing ligt niet bij de samenleving die er geen oog voor heeft. De oplossing moet ik zelf gaan zoeken.Ongetwijfeld een moeizaam proces.Afrodite