Een knuffelbeertje, een bloemenvaas en een speelgoedfietsje: stukje bij beetje verschijnen ze op de muur van de Penningburgflat in Nieuwegein. Kunstenaar Jan Heinsbroek, beter bekend als Jan is de Man, is er bezig met z’n grootste schildering ooit. Het wordt een gigantische vitrinekast met daarin dierbare spullen van omwonenden. “Zij wonen immers hier.”
Hoogtevrees
Wiebelend stijgt het bakje van de hoogwerker steeds hoger. “Kijk, nu durf ik dit gewoon te doen”, zegt Jan Heinsbroek, terwijl hij een dansbeweging maakt. Eigenlijk heeft hij hoogtevrees; daarom begon hij z’n spuitwerk vorige week halverwege de flatmuur. Inmiddels voelt hij zich onoverwinnelijk in zijn “apparaat” en gaat hij fluitend naar de negende verdieping.
Daar schudt hij spuitbus na spuitbus om de bakstenen te kleuren. Af en toe kijkt hij naar beneden. “Al je dan in zo’n bakkie staat in een wijk, dan leer je de wijk ook wat beter kennen”, vertelt hij. “Je ziet de routines van mensen die elke dag dezelfde dingen doen.” Eenmaal boven wijst hij naar een hijskraan, die nog net wat hoger is. “Het voelt een beetje als collega’s.”
In de geschilderde kast komen dierbare voorwerpen te staan van mensen die in de buurt wonen. Zo is het knuffelbeertje een herinnering aan de geboorte van het overleden zoontje van een buurtbewoonster. “Die mensen wonen hier”, legt Heinsbroek uit. “Ik maak hier een muurschildering en ga straks weer naar huis. Het is echt voor de bewoners.”
Hond Joep op flatmuur
Linksboven staat het “koppie” van Joep, het witte hondje van Trees Hijman. Eerder liet ze al een zogenoemd paper art schilderij van hem maken; Heinsbroek maakt dat uitgeknipte werk na op de flatmuur. “Het is echt Joep”, beaamt Hijman ze. Vanaf de balustrade van haar appartementencomplex ziet ze de schildering steeds verder vorderen.
“Mijn hond is echt mijn maatje”, vertelt Hijman. Ze is jarenlang depressief geweest en Joep hielp haar erdoorheen. Ze noemt hem zelfs de redder van haar leven. “Hij heeft me zoveel gebracht; ik kan niet meer zonder hem.” Hijman vindt het dan ook “heel erg leuk” dat die nu op de muur verschijnt. “Veel mensen kennen Joep ook. Het is echt een buurthondje.”
Ook het miniatuurfietsje van Will van Doren prijkt in de vitrinekast. “Dit gaat tingelen: ting-ting-ting”, doet ze voor, wanneer ze aan het stuurtje draait. “Hij kan rijden, natuurlijk”, vertelt ze. Het fietsje is oud, blikken speelgoed. De zoon en dochter van Van Kuik, inmiddels allebei in de veertig oud, speelden er vroeger fanatiek mee. “We wilden het bewaren.”
“Het is een leuke, blijvende herinnering, als je het zo vereeuwigd ziet”, zegt Van Doren over het schilderij op de flat naast haar flat. Ze houdt van graffiti: op de meterslange muur van haar dakterras staat een gespoten afbeelding van een berglandschap. Over het werk van Jan is de Man zegt ze: “Het is geweldig, vooral de diepte die hij erin schildert. Ik vind het heel knap!”
Veel bekijks
De hoogwerker op het plein blijft niet onopgemerkt. Tientallen keren per dag spreken voorbijgangers Heinsbroek aan. “Het wordt mooi, hè?”, zeggen ze dan. Of ze bieden een kop koffie aan. “Het is wel warm zeker?”, vraagt een man vanaf zijn balkon, op dezelfde hoogte als waarop Heinsbroek aan het werk is. “Beetje werken aan m’n teint”, grapt hij terug.
De hele dag gaat hij op en neer. “Het is moeilijk”, legt Heinsbroek uit, “je zit er heel dicht op. Bovenin doe je dingen op gevoel. Beneden zie je het geheel; dan zie je wat er misgaat of juist goed gaat, en waar bijvoorbeeld de contrasten harder moeten.” Hij besluit: “Het wordt goed ontvangen, dus dat is echt vet.” Het kunstwerk moet over een paar weken af zijn.
Met dank aan onze samenwerkingspartner RTV Utrecht
Foto’s en video: Annemarie de Wit
