Inburgering

Nederlands-Indië heeft een bijzondere plaats in onze geschiedenis. Een boude uitspraak voor iemand die ruim vijfenveertig jaar geleden geboren werd in Edmonton (Canada). Dochter van een Duitse vader en een Nederlands moeder. Een combinatie waar zelfs het tolerante Nederland in de jaren vijftig onoverkomelijke problemen mee had. Een liefde tussen twee mensen die hen dwong hun heil te zoeken in Canada; een liefde die gedwongen was te mislukken.Terug in Nederland met mijn moeder begon mijn traject van inburgering. Een proces met diepe dalen, zeker toen mijn moeder al snel overleed. Verder opgroeien bij een oom in Limburg, die een vooral ongezonde belangstelling had voor mijn ontwikkeling. Het heeft me uiteindelijk groter en sterker gemaakt, maar die wijsheid heb ik pas jaren later leren inzien. Inburgering is een onderdeel van je dagelijks leven ongeacht afkomst, kleur, religie of ras.De meest onzinnige benadering is die van politici die denken dat je mensen moet verplichten om in te burgeren. Vanuit het pluche en achter een bureau bedenken wat goed is voor mensen alleen maar omdat het politieke klimaat dat vraagt. Inburgeren is van iedereen en van alle tijden. Na ruim dertig jaar in Nederland, al meer dan twintig jaar Nederlands staatsburger, komt een ambtenaar van de gemeente Nieuwegein hier thuis enquêteren of ik wel voldoende ben ingeburgerd.Gelukkig ben ik inmiddels voldoende ingeburgerd om me te realiseren dat die actie meer zegt over onze samenleving dan over mij. Een trieste herhaling van de jaren vijftig. Een aanwijzing dat ons cultureel erfgoed wankelt. Nederlands-Indië heeft een bijzondere plaats in mijn geschiedenis. Voor onze kunst en cultuur een plek die veel inspiratie en aanknopingspunten heeft opgeleverd. Ook een plek die een hoofdrol speelt in de zwarte bladzijden van ons verleden. Een gedachte die mij altijd overvalt de eerste dagen van mei.Voor mij vooral de gedachte aan mijn schoonvader. Te jong voor het mannenkamp, te oud voor het vrouwenkamp bij zijn moeder, gedoemd vier jaren te overleven in een concentratiekamp.Overleven voorbij het denkbare; beschadigd tot op het bot. Na zijn strijd de hereniging met zijn gezin en het begin van zijn inburgering, een bikkelhard gevecht voor zijn bevrijding. Een gevecht in zichzelf, onzichtbaar voor buitenstaanders. Bijna tachtig is hij nu en nog steeds kan hij niet praten over wat hem is aangedaan. Niet alleen door Japanners in dienst van de keizer, maar vooral ook door onze samenleving die zo vreselijk bezig is met zichzelf. Waarin mensen verworden tot trekpoppen die moeten voldoen aan een culturele norm. Een norm bedacht door politici vanuit hun torentjes. Nederlands-Indië heeft een bijzondere plek in jouw geschiedenis.Geschiedenis is belangrijk om het heden te kunnen bevatten. Het is een bron die ons kunst, cultuur, normen en waarden levert, getoetst aan de tand des tijds. Als je die lessen van de geschiedenis negeert, als je anderen laat bepalen wat goed is voor jou, dan is jouw inburgering nog in volle gang.Bevrijdingsdag is een meetpunt, een moment om stil te staan bij jezelf. Cultureel erfgoed vraagt om bezinning en het maken van afwegingen. Waar sta je en wie ben je? Begrijp jij jouw cultureel erfgoed? Kun jij het cultureel erfgoed van anderen respecteren? Als je moeite hebt die vragen te beantwoorden, denk dan aan mijn schoonvader. Hij zoekt nog steeds naar zijn bevrijding.Afrodite