Afgelopen woensdag was er een Raadsinformatieavond over het project Wisselgeld. Sinds eind jaren 70 huisvest Nieuwegein een aantal Romagezinnen. Tot nu toe is het niet gelukt om deze gezinnen onderdeel van onze samenleving te laten zijn. Het project Wisselgeld moet daar voor zorgen.
De berichtgeving over Roma is al decennia negatief. Enerzijds zijn er de berichten van overlast, knokpartijen en criminaliteit, anderzijds weten we dat veel Romagezinnen grote problemen hebben, met schulden, discriminatie en opvoeding. De problemen zijn complex, en veel hulpverleners en handhavers hebben een traditie opgebouwd om in geval van Roma om de problemen heen te lopen. Een groot probleem is de schoolgang van kinderen, en dat is nog een extra groot probleem bij meisjes vanaf een jaar of 12. En juist onderwijs is cruciaal om de kloof tussen de Roma en de rest van de samenleving te overbruggen.Het project Wisselgeld is gebaseerd op individuele trajecten voor gezinnen. Gezinnen worden geholpen met het oplossen van hun problemen, en worden gehouden om zich aan de regels van de Nederlandse samenleving te houden. Dus leerplichtige kinderen naar school, sollicitatieplicht voor mensen die kunnen werken. Intermediairs vertelden hoe dit in de dagelijkse praktijk in zijn werk gaat, en op welke manier ze inmiddels met 27 gezinnen een traject hebben opgestart. 27 gezinnen, die zich in overgrote meerderheid zelf gemeld hebben. Samen met de leerplichtambtenaar, de jeugdhulpverlening, de schuldsanering, `de woningcorporatie, politie en justitie wordt intensief gewerkt aan een betere toekomst voor deze gezinnen. Duidelijk werd, hoe intensief deze trajecten zijn en hoe belangrijk het is dat alle betrokken instanties steeds bij de les gehouden worden.Een van de problemen van dit project is, dat de Romagemeenschap geen vertegenwoordiger heeft die namens de hele gemeenschap kan spreken, en waarmee overleg gevoerd kan worden. Dat is ontzettend jammer, want daardoor ontstaat de kritiek dat er binnen het project Wisselgeld wel over, maar niet met Roma gesproken wordt. Dat bleek ook eens te meer tijdens deze informatieavond: er waren ca 15 Roma aanwezig, maar het merendeel kwam uit Utrecht en Dordrecht. Uitzondering was de Nieuwegeinse Kostana Jovanovic, die bestuurslid is van de Stichting Toekomst Roma. Prima dat zij zich inzet voor de toekomst van Roma, maar het werd wel pijnlijk duidelijk dat zij niet namens de hele gemeenschap sprak: zo vertelde zij dat er 40 Romagezinnen in Nieuwegein wonen, maar dat ze er geen een kende die contact heeft met het project Wisselgeld. Terwijl er toch met 27 Romagezinnen intensief gewerkt wordt.En zo lag er een gespannen sfeer over de avond. Enerzijds waren daar de wethouder met de samenwerkende professionals, die vertelden op welke wijze ze met elkaar intensief aan de slag zijn om de kloof tussen de Roma en de samenleving te overbruggen. Anderzijds waren daar de Roma, die zich gestigmatiseerd en weggepest voelden. Als een ding duidelijk werd, is dat er nog een lange weg te gaan is tot de kloof daadwerkelijk overbrugd is. Dat dat dus een kwestie van lange adem is. En dat we onszelf te kort doen als het project Wisselgeld na drie jaar weer stopgezet wordt. Want niets doen is in dit geval geen optie. Niet voor de gemeente. Niet voor de Roma. Niet voor de Nieuwegeinse samenleving. We kunnen eenvoudigweg niet nog 30 jaar langs elkaar heen leven. Met 27 gezinnen wordt op dit moment gewerkt aan een betere toekomst. Ik zie de goede voorbeelden op het schoolplein van de school van mijn kinderen. Maar er is nog veel schroom om daar voor uit te komen. Dat is begrijpelijk, maar wel jammer. Want goede voorbeelden van succesvolle samenwerking met deze gezinnen, goede voorbeelden dat problemen inderdaad opgelost worden en kinderen inderdaad naar school gaan, kunnen de zaak een paar grote stappen verder brengen. Goede voorbeelden kunnen andere Romagezinnen over de streep trekken om ook aan de slag te gaan. Goede voorbeelden kunnen het beeld in de pers dat rond Roma alleen maar dingen fout kunnen gaan, bijstellen. Goede voorbeelden kunnen voorkomen dat het cynisme het straks weer wint van de ambitie om nu echt wat te bereiken. Want daar wordt geen enkele Nieuwegeiner beter van…