Op zondagavond 26 mei zijn rond 22.00 uur alle hellingbanen van de parkeergarage bij het St. Antonius Ziekenhuis ingestort. Patiënten en medewerkers van het ziekenhuis en veel inwoners van Nieuwegein werden overvallen door de plotselinge en massieve instorting van alle hellingbanen, die gepaard ging met een geluidsexplosie en stofwolken. De hulpverlening was massaal en snel ter plaatse om ondersteuning te bieden. Het nieuws bereikte in recordtempo alle landelijke media en ging viraal op sociale media. Gelukkig kon de Veiligheidsregio na grondig onderzoek bevestigen dat er niemand gewond is geraakt.
De gemeente Nieuwegein laat in een brief aan de gemeenteraad weten dat eerdere onderzoeken door bouwinspecteurs naar de veiligheid van de parkeergarage NIET gericht was op de hellingbanen van de parkeergarage bij het ziekenhuis in Nieuwegein.
Het gebouw in Nieuwegein, dat in 2010 werd opgeleverd, heeft deels bollenplaatvloeren, net als de parkeergarage bij Eindhoven Airport die in 2017 instortte. Zo’n vloer is gemaakt van beton met kunststofbollen erin waardoor het geheel lichter wordt. De rijhellingen zijn anders gemaakt. In plaats van bollen zijn en holle kanalen gemaakt om de constructie minder zwaar te maken.
De gemeente Nieuwegein in de brief: ‘Nadat in 2017 de parkeergarage bij Eindhoven Airport door een technische fout (bij een bollenplaatvloer) is ingestort heeft het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Klimaat alle gemeenten opdracht gegeven om te onderzoeken of er binnen de gemeente gebouwen zijn met bollenplaatvloeren en of deze veilig zijn. De gemeente Nieuwegein heeft op dat moment onderzoek gedaan naar de bollenplaatvloeren in de parkeergarage van Q-park bij het St. Antonius Ziekenhuis. Uitkomst van dit onderzoek was dat er op dat moment geen aanleiding was tot het treffen van maatregelen. Op basis van de landelijke rekenregels bleek dat de parkeergarage volledig in gebruik kon blijven. Op initiatief van de Prime Invest is in 2022 een aanvullend onderzoek gedaan naar de bollenplaatvloeren in de parkeergarage. Uit het laatste onderzoek is geconcludeerd dat “het huidige gebruik c.q. de belasting gehandhaafd dient te blijven, waarbij dit niet verhoogd mag worden. Het gebouw beschikt over een zeker bewezen sterkte”. Het gebruik van de parkeergarage is sindsdien niet gewijzigd.’
‘De twee genoemde onderzoeken hebben zich volledig gericht op de constructie van de bollenplaatvloeren, niet op de hellingbanen. Bij de hellingbanen is gebruik gemaakt van kanaalplaatvloeren. Deze constructie wordt veelvuldig toegepast in Nederland en heeft tot nu toe nooit aanleiding gegeven voor aanvullend onderzoek.’
GRIP 1
In de eerste uren was sprake van een GRIP 1 situatie. Dat betekent dat een multidisciplinair team van hulpverleners ter plaatse was om, onder leiding van een operationeel leider vanuit de Veiligheidsregio, acute hulp te verlenen. Een deel van dit team heeft op basis van beelden, inzet van honden en eigen waarnemingen geconstateerd dat er geen slachtoffers aanwezig waren in de parkeergarage. Ook onze gemeentelijke toezichthouders maakten onderdeel uit van dit team. Zij hebben, samen met deskundigen vanuit de VRU, geen zichtbare schade aan de kolommen, bollenvloerplaten en parkeerdekken waargenomen. Op basis van beide constateringen heeft de Veiligheidsregio geconcludeerd dat de situatie voldoende veilig was om af te schalen naar GRIP 0. Dat betekent dat de multidisciplinaire inzet van de hulpdiensten niet langer nodig was. Wel is de parkeergarage direct afgesloten en zijn het ziekenhuis en de gemeente vanaf dat moment in gesprek gegaan om de nodige maatregelen te treffen.
Parkeercapaciteit
Doordat de parkeergarage niet langer gebruikt kan worden mist het ziekenhuis een capaciteit van 1450 parkeerplekken. Deze parkeerplekken zijn nodig voor eigen personeel en voor patiënten en bezoekers. Het ziekenhuis heeft voor maandag de afspraken en behandelingen tot een minimum teruggebracht. De spoedeisende hulp bleef bereikbaar. De gemeente heeft P15 nog diezelfde nacht volledig beschikbaar gesteld voor het ziekenhuis en zo snel mogelijk verkeersregelaars en handhavers ingezet en gezorgd voor bebording bij 4 ingangsroutes naar de stad om iedereen die naar het ziekenhuis wilde om te leiden naar alternatieve parkeermogelijkheden.
‘Op maandagochtend hebben wij met het ziekenhuis meegedacht hoe zij een alternatief zouden kunnen bieden voor de weggevallen parkeercapaciteit. Het ziekenhuis heeft besloten om het eigen personeel voor de eerste periode te verwijzen naar P&R locaties Papendorp. Alle cliënten en bezoekers kunnen voorlopig worden opgevangen in de gemeentelijke parkeergarages binnen City, zonder dat dit ten koste gaat van bezoekers aan Cityplaza. Het ziekenhuis heeft direct gezorgd voor pendelbussen van de parkeergarages naar het ziekenhuis. De gemeente heeft ervoor gezorgd dat vandaag de bewegwijzering in de parkeergarages en van parkeergarages naar ziekenhuis op orde is. Ook hebben het ziekenhuis en de gemeente aandacht voor de overlast die mogelijk kan ontstaan in de wijk Doorslag. We zijn er samen op gericht om eventuele overlast te voorkomen. Om die reden wordt onderzocht of er voor personeel parkeeroplossingen te realiseren zijn die laagdrempeliger te bereiken zijn, zodat er voor hen een aantrekkelijk alternatief ontstaat voor parkeren in de wijk.’
Onderzoek
‘Wij hebben direct bestuursdwang aangezegd om te voorkomen dat de parkeergarage voor het publiek toegankelijk is. De sluiting van de parkeergarage wordt niet aan een termijn verbonden.’
‘De Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft op maandagochtend gemeld dat zij onderzoek wil doen naar de oorzaak. Op dit moment wordt nog veel gespeculeerd over de oorzaak van de instorting. Wij willen niet vooruitlopen op de rapportage van de Onderzoeksraad. Het is onbekend wanneer het onderzoek is afgerond. Verder is onbekend wanneer de herstel- dan wel de opbouwwerkzaamheden van de parkeergarage kunnen starten. In het besluit van bestuursdwang is aangegeven dat de gemeente op de hoogte moet worden gehouden van alle onderzoeken.’
Controle
‘Wij begrijpen dat er veel vragen leven of de bouw voldoet aan de regelgeving, of er voldoende toezicht is gehouden en of er voldoende inspecties hebben plaatsgevonden. Zoals gezegd willen wij niet vooruitlopen op het onderzoek van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Wij kunnen in deze brief wel een korte toelichting geven welke controleactiviteiten hebben plaatsgevonden.’
Op 1 augustus 2007 is een omgevingsvergunning verleend voor de parkeergarage. De bouw heeft ongeveer 3 jaar geduurd. ‘Daarbij hebben wij op verschillende momenten inspecties uitgevoerd tijdens de bouw. Op de cruciale momenten is bouwinspectie aanwezig geweest. Daarbij is er sprake van steekproefsgewijs controleren, omdat toezicht niet voortdurend en op iedere plaats tegelijkertijd aanwezig kan zijn. De verantwoordelijkheid voor het naleven van de vergunningvoorschriften blijft te allen tijde een verantwoordelijkheid van de eigenaar/aannemer.’
Tot slot
‘Wij zijn onder de indruk van de wijze waarop het St. Antonius ziekenhuis voortvarend heeft doorgepakt om het ziekenhuis, een belangrijke voorziening voor de gezondheid van veel inwoners in onze regio, zo snel mogelijk volledig op sterkte te laten functioneren. Wij zetten ons vanaf het eerste moment in om hen daar, zo goed als redelijkerwijs mogelijk, bij te ondersteunen. We zijn blij dat het hen is gelukt om de zorg op dinsdag grotendeels en op woensdag weer volledig volgens planning te laten verlopen. Ook zijn we tevreden over de snelle en adequate inzet van de hulpdiensten. Uiteraard realiseren wij ons dat er nog vele uitdagingen volgen. Wij houden u op de hoogte van de voortgang van het onderzoek en eventuele nieuwe inzichten.’
