De afgelopen week was er weer een raadsbijeenkomst over integriteit voor de raadsleden in Nieuwegein. Zo een sessie kan natuurlijk geen kwaad en zoals fractievoorzitter Martijn Stekelenburg van de SP in Nieuwegein zegt in zijn column op zijn plaatselijke SP website: ‘Op zichzelf een belangrijk onderwerp natuurlijk. Sinds enige tijd wordt van burgemeesters verwacht dat ze eens per jaar met de raad in gesprek gaan over integriteit. De hoop kennelijk van de minister is dat hierdoor de integriteit gaat toenemen. Na de vorige bijeenkomst had ik besloten hier niet meer heen te gaan. Ik zal even uiteenzetten waarom niet!’

Stekelenburg: ‘Zo’n bijeenkomst betekent meestal dat er iemand een praatje komt houden over integriteit en dat raadsleden dan met elkaar in gesprek gaan over allerlei (fictieve) casussen. Wat dat zou moeten opleveren is mij volstrekt onduidelijk. ‘Awareness’ noemen ze dat. Je dient je bewust te worden van zo’n kwestie en dan wordt iedereen daar beter van. Ik denk persoonlijk dat het heel anders werkt.’

‘Om integer te zijn heb je een intern kompas nodig, een soort geweten, om aan te voelen of iets door de beugel kan. Daar heb ik geen ‘awareness training’ voor nodig. Raadsleden moeten onafhankelijk zijn en hun stemgedrag niet baseren op eigenbelang, daarnaast dienen ze alle schijn van belangenverstrengeling te vermijden. Als je normaal nadenkt en naar je interne geweten luistert, is dat helemaal niet ingewikkeld.’

‘Er zijn genoeg mensen in de samenleving die hier meer moeite mee hebben. Integriteit is veelvuldig in het gedrang bij bepaalde partijen. Maar niet alleen politici hebben integriteitsproblemen. Kijk maar eens naar de grootverdieners in de zorg. Mensen die uit publieke middelen betaald worden, strijken enorme salarissen op en dan hebben we het nog niet eens over bonussen van bestuurders van banken die een aantal jaren geleden gered moesten worden met belastinggeld.’

‘Zouden deze figuren zich iets aantrekken van een awarenesstraining? Ik schat in van niet. Bij deze mensen ontbreekt ten ene malen het interne kompas om aan te voelen dat hun beloning buitensporig is en dus not done. Moet het gesprek over integriteit dan maar niet gevoerd worden? Uiteraard wel. En wat mij betreft in het publieke debat en dus niet in een of andere sessie met raadsleden! De samenleving dient dit gesprek te voeren en te protesteren als er iets niet klopt. Als het interne kompas bij bestuurders ontbreekt, moeten ze door anderen maar gewezen worden op hun gedrag en soms helpt dat ook. Onder maatschappelijke druk wordt soms het salaris of de bonus naar beneden bijgesteld. Dat levert tenminste iets op.’

Stekelenburg: ‘Onze burgemeester reageerde wat ontstemd over mijn mening over de integriteitssessies. Integriteit leer je niet in een training is mijn stellige overtuiging. Mensen zoals ik die dat soort sessies de rug toekeren, zijn natuurlijk meteen verdacht. Maar vergis u niet: als er een concrete aanleiding is om de integriteit van welke politicus in Nieuwegein dan ook aan de kaak te stellen, dan zal ik dat niet nalaten. Als u twijfelt over mijn integriteit: ik ben ten allen tijden te bereiken op 06 249 06 254.’

Martijn Stekelenburg, fractievoorzitter voor de SP in Nieuwegein