De stadswachtorganisatie in Nieuwegein bestaat sinds 1992 en heeft vanaf het begin twee doelstellingen gehad, te weten:
Het creëren van werkgelegenheid voor werkloze werkzoekenden (mensen die vanuit een situatie van werkloosheid of arbeidsongeschiktheid middels een opleiding en praktijkervaring het perspectief bieden op een plaats op de reguliere arbeidsmarkt);
Het optimaliseren van de veiligheid binnen de openbare gebieden (door middel van permanente en preventieve surveillance het gevoel van veiligheid voor de burger vergroten).
In de loop van de jaren heeft de stadswacht een belangrijk positie opgebouwd. De stadswacht heeft zowel een preventief als een repressief karakter door de korte lijnen met de politie en het behalen van een diploma voor Buitengewoon Opsporings Ambtenaar, door een groot aantal stadswachten. Hierdoor kunnen de stadswachten zelf ook repressief optreden en daarmee een grote bijdrage leveren aan de veiligheid in de gemeente Nieuwegein.
De rijkssubsidies van I/D en WIW banen vallen weg en de stadswachtorganisatie is niet in staat rond te komen van alleen de huidige gemeentelijke bijdrage. Om de kwaliteit van het huidige toezicht te handhaven is er een grotere bijdrage (voor 2005: € 165.000,- en voor de jaren daarna: €270.000,-) noodzakelijk van de gemeente. Als de gemeente besluit de stadswachten later (per 1 januari 2005) in dienst te nemen, dan worden de kosten voor 2005 ongeveer € 200.000,-. Als de gemeente niet besluit tot deze extra bijdrage, dan heeft dat gevolgen voor het voortbestaan van stadswachten.
Het college neemt hierover nog geen standpunt in en stelt het presidium voor dit stuk te bespreken in de raadscommissie voor Algemeen Bestuurlijke Zaken (ABZ). Bovendien wil het college de financiële consequenties meewegen bij de integrale voorbereiding van de begroting 2005.
