De groeiende wereldbevolking en toenemende welvaart hebben niet bepaald een positieve invloed op de aarde. Vooral omdat de afgelopen decennia steeds duidelijker is geworden dat de mensheid hierdoor bijdraagt aan (versnelde) klimaatverandering. Zo warmt de atmosfeer onder meer snel op, iets dat op den duur zorgt voor een stijgende zeespiegel met alle gevolgen van dien. In het Klimaatakkoord van 2019 hebben onder meer overheidsinstanties en bedrijven vastgelegd minder broeikasgassen (vooral CO2) uit te stoten. De dertig landelijke energieregio’s gaan kijken hoe dit gerealiseerd kan worden.
De energietransitie in het kort
Nieuwegein is onderdeel van de Regionale Energie Strategie-regio U16. Deze heeft bepaalde doelstellingen vastgelegd als het gaat om de energietransitie. Hierbij gaat het onder meer over energiebesparingen, en de vervanging van fossiele brandstoffen door duurzame energiebronnen zoals de zon en wind. De duurzame energie wordt bij voorkeur zoveel mogelijk lokaal opgewekt om netcongestie te verminderen.
Hoofdpunten in RES-regio U16
De RES-regio wil in 2030 minimaal 1,8 TWH duurzame energie opwekken en in 2050 energieneutraal zijn. Een deel is al gerealiseerd. Onder meer door windpark Nieuwegein langs de A27, dat bestaat uit vijf windmolens. Meer windmolens stuiten in Utrecht – de dichtstbevolkte provincie van Nederland – op veel bezwaren. Kijk maar naar de ellenlange trajecten om windmolens in de polders Rijnenburg en Reijerscop te plaatsen.
In Nieuwegein wordt wel veel zonnestroom opgewekt. Denk aan de vele woningen met zonnepanelen, en de 13.500 zonnepanelen op het distributiecentrum van Jumbo. Zon op dak heeft dan ook de voorkeur volgens de zogeheten zonneladder, omdat dit geen extra ruimte vraagt. Er zijn echter ook heel veel daken niet geschikt, en daarom kijkt de RES-regio ook naar andere plaatsen voor zonnepanelen. Denk aan het solarpark Galecop naast de A12.
Ook in Rijnenburg en Reijerscop zijn grootse plannen voor zonneparken. Hoewel zonnepanelen op landbouwgrond volgens de zonneladder niet de voorkeur heeft, lenen deze polders zich hier wel uitstekend voor. De gemeente Utrecht heeft het over een energielandschap met ongeveer 230 hectare aan zonnevelden.
De voordelen en mogelijkheden van multifunctioneel gebruik zoals agri-pv
De bewoners en buren van Rijnenburg en Reijerscop zijn uiteraard niet allemaal even te spreken over de plannen. Maar feit is wel dat de energietransitie in gang zal moeten worden gezet, en dat de twee gebieden goede mogelijkheden bieden. Vooral zonnevelden zijn door de bezwaren tegen windmolens vanwege slagschaduw en geluidshinder interessant. Daarbij geven zonneparken mogelijkheden tot meervoudig ruimtegebruik. Zo kan er sprake zijn van agri-pv, waarbij zonnevelden gecombineerd worden met landbouw. Denk aan het verbouwen van groente of fruit, het laten scharrelen van kippen of houden van schapen. Ook kunnen zonneparken gecombineerd worden met projecten om de biodiversiteit te vergroten en te recreëren.
De komende decennia zal de energietransitie waarschijnlijk voor grote veranderingen gaan zorgen. Hoewel dit aanpassingsvermogen vraagt, werken wel zo wel toe naar een beter milieu en klimaat, ook voor de toekomstige generaties!