Afgelopen donderdag was het dan zo ver. Ook in Nieuwegein zou er over Dualisme gesproken worden; in navolging van de rest van Nederland en aan de hand van een rapport van eigen bodem. Bovendien waren er de bevindingen van een commissie onder leiding van mevrouw Leemhuis die ook een voorraad aanbevelingen te voorschijn heeft getoverd. Nu boeit dualisme niet. En u mag ophouden met lezen wanneer u dat ook vindt. Ons voornaamste bezwaar is dat het procedurele geworstel alleen maar geld kost en dat u er als burger geen spat mee op schiet. Bovendien is het een typisch jargon verhaal. Het bijwonen en ook nog begrijpen waar het over gaat, is voorbehouden aan kenners. Daarvan zijn er niet veel.

Zo mag de raad kaders stellen en moet zij op hoofdlijnen discussiëren. Ondertussen werken de beleidsmedewerkers van de gemeente buitengewoon goede stukken uit, die vaak in de raadscommissies niets anders veroorzaken dan een beetje gemorrel in de marge. Daarna wordt er natuurlijk gesteld dat de raad zich te veel met details bezighoud! Beide partijen, als ik het zo mag noemen, doen niets anders dan op de altijd gebruikelijke manier werken. Beide partijen hebben nog niet geleerd hoe het dan wel moet. Ja er is een van de twee partijen die in deze de hoofdveroorzaker is.

Daarover zou heel fijn gedebatteerd kunnen worden. Nu heeft het zin om raadsleden nog eens attent te maken op de zaken die voor een echt debat van belang zijn. Alleen was het niet handig om het rapport over dualisme als drager van het debat te gebruiken. Hoe aardig de stellingen ook waren, ze betroffen voor het grootste deel het proces en niet de kern van het dualisme. Er waren dus goede aanbevelingen over de contacten met de bevolking, betere communicatie in het algemeen en van de raad in haar verschillende hoedanigheden in het bijzonder. Maar daarmee kan je niet debatteren wanneer er geen doelstelling van het debat over dualisme is vastgesteld. Daarbij komt dat zo lang de hoofdoorzaak van het niet werken van het dualisme onderwater blijft, het ook weinig zin heeft om over de cosmetica te praten.

Wat is dan het werkelijke debat. Punt één praten we als raad wanneer het gaat om beslissingsbevoegdheid slechts over een klein deel van het gemeentelijk beleid en de gemeentelijke begroting. Daarnaast kan meegedacht worden over het landelijke beleid dat de gemeente verplicht is om uit te voeren en waarbij de manier van uitvoeren gericht kan zijn op besparen of quitte spelen. Voorwaar iets van bijkomende invloed op de middelen van de gemeente. Punt twee zou er voor een ordentelijk debat over de voor de raad van belang zijnde zaken een overzicht moeten zijn van de betreffende beleidsgebieden, de kosten, de personeelsbezetting en de behaalde resultaten. Dan kan je op hoofdlijnen aangeven wat je als partij daaraan wilt veranderen. Dan kan je zeggen hoeveel extra geld je daarvoor wilt uitgeven en dan kan je vragen of dat haalbaar is en hoe dat dan gedaan zal worden. Dan kan je gedurende dat proces ook de stad in en aan de burger vragen hoe zij er over denken!

Basis gedachten van het dualisme die niet tot uitvoering kunnen komen omdat de instrumenten daarvoor ontbreken. Of en dat lijkt me dichter bij de werkelijkheid, die men liever niet afgeeft. Dat is overigens niet een gemeentelijk probleem. Dat is in het dualisme ingebakken. Het was ook niet de bedoeling dat de raad echt het orgel gaat trappen op die onderwerpen. De politiek zou eens werkelijk inzicht krijgen in de gemeentelijke situatie en werkelijk aangeven wat er moet gebeuren! Wat een risico’s! We zouden een revolutie veroorzaken in gemeenteland. Nu dat hoop ik dan nog mee te mogen maken! Al was het maar om dat debat te kunnen beleven!