Darwin

Als kunstenaar heb ik, jaren geleden, een periode gehad dat ik niets wilde weten van kunst die door anderen gemaakt werd. Volop bezig met het vinden van mijn eigen stijl en plek, was er geen ruimte voor andere indrukken. Die vormingsperiode is een natuurlijk onderdeel van je ontwikkeling tot kunstenaar. Het gevaar schuilt in het niet meer kunnen loslaten van die gevoelens. Als je nadrukkelijk blijft hangen in jouw geïsoleerde blik op kunst, gaat dat ten koste van de kwaliteit en de ontwikkeling.Een open oog voor wat anderen inbrengen en te zeggen hebben helpt je vooruit in je eigen ontwikkeling. Het spreekt voor zichzelf dat je daarmee niet veroordeeld bent tot het klakkeloos overnemen van alles wat je tegenkomt. Het is geen uniek proces. Ieder mens is het product van zijn omgeving en ieder mens vindt waardevolle zaken in zijn directe omgeving.In een ideale samenleving leren we van elkaar en zetten we samen steeds weer stappen in de goede richting. Helaas wordt ook de kunst daarbij geconfronteerd met invloeden die een positieve ontwikkeling in de weg staan. Commercie en de macht van handelaren bepalen het beeld van de hedendaagse kunst in ons land. Als je als kunstenaar niet kunt of wilt voldoen aan de vraag van de markt, maak je het voor jezelf als kunstenaar in ieder geval niet eenvoudiger.Je conformeren aan de macht betekent concessies doen en een stukje van jezelf inleveren. Die stap maak je niet zo makkelijk als kunstenaar. Jouw expressie en jouw gevoel hebben je gemaakt tot de kunstenaar die je bent geworden. Daarvan afstand nemen is dus ook deels een stukje van jezelf ontkennen. Deze strijd leidt tot vragen over de zin en onzin van collectieven, galeries en de werkelijke waarde van kunst. Onder invloed van macht verandert kunst en dat komt de kwaliteit niet ten goede.Het bovenstaande verhaal is naadloos van toepassing op veel andere zaken die te maken hebben met samenleven in een beperkte ruimte. Mijn vrijheid eindigt waar de vrijheid van een ander begint. Maar wat moet ik nou doen als die ander steeds meer wegneemt van mijn vrijheid om zijn vrijheden te vergroten? Kennelijk heeft die ander niet dezelfde opvattingen over vrijheid en ziet hij vooral de mogelijkheden voor zichzelf zoveel mogelijk vrijheid te realiseren. Dat het ondertussen ten koste gaat van anderen, is maar zelden een overweging waard.Het Darwinisme zit diep geworteld in onze samenleving. De sterksten hebben het voor het zeggen en zwakheid leidt tot de ondergang. Als je de mogelijkheid krijgt om jezelf sterker te maken, doe je dat tegen elke prijs, ongeacht de gevolgen. Geloofwaardigheid, eerlijkheid en openheid worden onbelangrijke factoren in relatie tot het doel en de mogelijkheid om macht uit te oefenen.Omdat we met elkaar het gevaar onderkennen, zijn we voorzichtig en alert als we macht uit handen geven. In handen van amateurs is macht een dodelijk wapen, een wapen dat veel meer kapot maakt dan ons lief is. Gek genoeg werken we een leven lang aan het onderkennen van het gevaar, maar leveren we onze samenleving bestuurlijk uit aan amateurs. Mensen zoals u en ik, amateurs die besloten hebben dat zij toch net iets meer te vertellen moeten hebben.Het is een schrale troost te weten dat verzet al eeuwen de mooiste kunst oplevert.Afrodite