Langs de grote rivieren in Nederland vindt in de week van 25 tot en met 29 september 2017 de grootschalige crisisoefening ‘Deining & Doorbraak’ plaats. Om goed voorbereid te zijn op een situatie van extreem hoog water in de rivieren, oefenen langs de Rijntakken vijf waterschappen samen met veiligheidsregio’s, Rijkswaterstaat Oost Nederland, het Watermanagement Centrum Nederland (WMCN) en het ministerie van Defensie. Het is voor het eerst sinds het hoogwater van 1995 dat op deze grote schaal wordt geoefend met zo veel betrokken instantie. Ook in Vreeswijk staat wat te gebeuren.
Volop actie langs de Lekdijk
Op woensdag 27 september oefenen zo’n 180 medewerkers van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en Defensie langs de Lekdijk. Bij Fort Honswijk in Schalkwijk (gemeente Houten) wordt groot materieel ingezet; en van 08.00 tot 24.00 uur wordt de gehele Lekdijk van Amerongen tot Schoonhoven geïnspecteerd door leden van het dijkleger van De Stichtse Rijnlanden. Ze zijn te herkennen aan hun fluorescerende hesjes met ‘Dijkbewaking’ en lopen zowel op als naast de dijk door de weilanden. Ook op andere plaatsen langs de Lekdijk wordt geoefend, maar het verkeer ondervindt hier nauwelijks hinder van. Totaal doen meer dan tweehonderd medewerkers van De Stichtse Rijnlanden mee aan de oefening.
Crisisbeheersing en dijkversterking na 1995
In 1995 bedreigden hoge waterstanden in de rivieren de dijken en polders. In het rivierenland moesten bijna een kwart miljoen mensen evacueren. “Dat blijft een indrukwekkend ijkpunt”, zegt dijkgraaf Roelof Bleker namens de vijf waterschappen. “Gelukkig is er sindsdien veel verbeterd. Dijken zijn versterkt, rivieren kregen de ruimte. Ook de crisisbeheersing veranderde, net als de organisatie ervan. In Deining & Doorbraak oefenen de vijf waterschappen, drie veiligheidsregio’s, Rijkswaterstaat Oost Nederland en het ministerie van defensie voor het eerst gezamenlijk en met een gedeeld crisismanagementsysteem.
1147 kilometer rivierdijken
De oefening ‘Deining & Doorbraak’ duurt een week. Op maandag start de oefening met berichten over een hoge waterstand bij Lobith. De rest van de week wordt geoefend met de gevolgen van die waterstand. Op woensdag 27 september zijn de waterschappen actief met hun dijkwachten, samen met het ministerie van Defensie. Die dag inspecteren ruim duizend mensen 1147 kilometer rivierdijk. Achter die dijken wonen en werken ruim vier miljoen Nederlanders.
Gedeeld systeem
De oefening werkt naar een climax toe, op vrijdagmiddag is de oefening afgelopen. Door te oefenen met een fictieve hoogwatergolf in de rivier willen de crisispartners ervaren hoe hun samenwerking op alle niveaus verloopt en hun crisisaanpak in de praktijk testen. Ook het samenwerken aan de hand van een gedeeld crisismanagementsysteem staat hoog op de agenda.
Waterschap, Veiligheidsregio, Rijkswaterstaat Oost Nederland en Defensie
De oefening Deining & Doorbraak is de eerste oefening van deze omvang door het Platform Crisisbeheersing Waterschappen Midden-Nederland (PCWM). Daarin werken de waterschappen Drents-Overijsselse Delta, Rijn en IJssel, Vallei en Veluwe, Stichtse Rijnlanden en Rivierenland intensief samen. In de oefening zijn ook de veiligheidsregio’s Gelderland Midden, Utrecht, IJsselland en Noord –en Oost Gelderland betrokken, net als Rijkswaterstaat Oost Nederland (Watermanagementcentrum Nederland & Landelijke Coördinatiecommissie Overstromingsdreiging) en het ministerie van Defensie.