Je hoort nog eens wat in tijden van Corona. Ik had bijvoorbeeld nog nooit gehoord van het gekke-Henkie-syndroom. Stel: je loopt door Cityplaza, jij houdt netjes 1,5 meter afstand, maar een ander loopt rakelings langs je heen. Of: jij zit weer braaf in je eentje in je eigen tuin en drie huizen verderop houden ze een feestje met zeker een man of acht.
Daar houden wij mensen niet van. Dan denken we: ‘Ik ben toch zeker gekke Henkie niet: ik hou me aan de regels, maar kijk eens wat die anderen doen.’ En dan lijd je dus aan het gekke-Henkie-syndroom. Het schijnt een tamelijk riskante aandoening te zijn, want voor je het weet ga jij de regels ook aan je laars lappen. Zo begint de ‘verrommeling’. Rutte had er nog zo voor gewaarschuwd.
Zelf heb ik ook een aandoening bedacht: het zal-wel-loslopen-syndroom. Dat krijgen mensen spontaan als een crisis aan het afnemen is. De sterftecijfers dalen, de regels worden versoepeld, je mag weer naar de kapper. En dan denken mensen: het-zal-wel-loslopen. Mensen die wekenlang radeloos en angstig opgehokt zaten in hun eigen huis, en zelfs de eigen smartphone nog met een desinfecterend doekje bedienden, zie je ineens achteloos buikspieroefeningen doen in een groepje in de buitenlucht. Die hebben dan een acute variant van de combinatie-aandoening: het -zal-wel-loslopen- gekke- Henkie- syndroom. Aan dat woord zal onze nationale gebarentolk nog een flinke kluif hebben.
Ik had ook nog nooit gehoord van het Nederlandse Verplaatsingspanel (NVP), waar verplaatsingen van 5000 Nederlanders via een smartphone worden bijgehouden. En omdat ook de leeftijd en het inkomen bekend zijn kan precies worden becijferd wie zich wanneer verplaatst en daar maken ze dan grafieken van.
Zo weet ik dat ik me de afgelopen periode als 65-plusser vaker heb verplaatst per fiets. Zo legde ik in de derde week van april 16 % meer afstand af, oftewel 14,3 kilometer per dag. Volgens het NVP komt dat omdat ’65-plussers meer recreatieve ritjes zijn gaan maken. En daarbij speelt ook het goede weer een rol.’
Ook schijnen verplaatsingen naar winkels te zijn gestegen. Vooral in de weekenden zag het NVP een sterke toename. Op zaterdag 25 april was het bijvoorbeeld 36% drukker dan gemiddeld op een zaterdag tijdens de lockdown.
Heel interessant is ook het gegeven dat mensen in stedelijke gebieden meer afstand zijn gaan afleggen dan in landelijke gebieden. En mensen met een lager inkomen zijn zich meer blijven verplaatsen dan mensen met een modaal inkomen.
Ik vind het heel knap van het NVP. Maar zelf ben ik meer van de oude stempel. Je kunt toch zo zien dat het overal veel drukker is geworden? En hoe komt dat? Omdat mensen het thuis niet langer uithielden.
Klik hier voor de eerdere columns van Willeke Stadtman over dit onderwerp.
