Elke Nieuwegeiner ziet wel hoe druk er in City Nieuwegein, de binnenstad van Nieuwegein, gebouwd wordt. De gemeente heeft zeer ambitieuze doelstellingen geformuleerd op het gebied van duurzaamheid, “de duurzaamste binnenstad van Nederland”. We gaan eens kijken wat dat betekent op het gebied van verwarmen en koelen. Wat kunnen we leren over het verwarmen van de rest van Nieuwegein?
City is opgedeeld in verschillende deelgebieden en het toverwoord wat in bijna al die gebieden terugkomt is warmte-koude opslag (WKO). Bij WKO wordt warmte en koude in de bodem opgeslagen. Dit gebeurt op een diepte van 50 tot 400 meter. Er worden op een afstand van enkele honderden meters van de bouwblokken twee bronnen geslagen, één bron voor de koude en één bron voor warmte. In de zomer wordt aan een de koude bron koud water onttrokken. Dat water wordt opgewarmd door koelwarmte van de gebouwen en PV-panelen en dergelijke om vervolgens verwarmd via de andere bron in de bodem te worden opgeslagen. In de winter wordt het warmere water uit de WKO gehaald. Aan dit water wordt warmte onttrokken voor het verwarmen van gebouwen. Het afgekoelde water wordt weer in de koude put naar de bodem gevoerd.
Er al tienduizenden WKO’s in Nederland en er is al zo’n 50 jaar ervaring mee. In City Nieuwegein liggen drie andere WKO-installatie. Namelijk eentje die het stationsgebied bediend en eentje die het oostelijke deel van City voorziet van warmte en koude. Ook de nieuwbouw aan de Doorslag zal gebruik maken van deze manier van verwarmen en koelen. Goede ondergrondse afstemming tussen al deze bronnen op een kleine ruimte is essentieel voor een goede werking van de systemen.
WKO’s zijn eigenlijk warmte batterijen. Niet te verwarren met (diepe) geothermie waar op een diepte van zo’n 4 kilometer warmte uit de bodem wordt gehaald; Dat is een warmte bron.
De woningen in City zijn natuurlijk goed geïsoleerd maar in de winter is nog steeds veel meer warmte nodig dan in de zomer moet worden afgevoerd. De WKO blijft alleen goed werken als er in de zomer evenveel warmte wordt ingestopt als er in de winter wordt uitgehaald. Dat betekent dat er naast de koelwarmte een additionele warmtebron moet worden toegevoegd. Dit doen de verschillende deelgebieden in City op een eigen manier. In het gebied rond het gemeentehuis wordt het tekort aangevuld door in de winter bij te stoken met aardgas. Daar moet nog een verduurzamingsslag gemaakt worden.
Er zijn gebieden waar wordt gedacht aan het verzamelen van warmte door speciale zonnecollectoren, soms kunnen deze naast warmte ook elektriciteit opwekken. Maar bij hoogbouw is daar veelal onvoldoende dakoppervlak voor beschikbaar. Ook conflicteert dit een beetje met de andere duurzaamheidsdoelstellingen, zoals groene daken. Het door het jaar afstemmen van voldoende warmte en koude in de bronnen noemen we regereneren. Er zijn verschillende regeneratie mogelijkheden die elk hun eigen voor- en nadeel kennen. Verschillende mogelijkheden zijn door Gemeente Nieuwegein verkend.
In Nieuwegein hebben we natuurlijk ook het stadswarmtenet dat door City loopt. Verschillende reeds bestaande woningen zijn hier op aangesloten. In de zomer wordt de stadsverwarming alleen gebruikt voor het maken van warmtapwater, dat is maar een fractie van het vermogen dat in de winter geleverd moet worden. Eneco heeft inmiddels een warmtepomp in gebruik genomen die de warmte haalt uit een afvalwaterzuiveringsinstallatie in Utrecht (grootste in Nederland). In de zomer zou de overcapaciteit gebruikt worden om de WKO met warmte op te laden.
In de zomer, warmte verzamelen en opslaan in een WKO en in de winter mee verwarmen is ook een mooie oplossing voor de bestaande wijken van Nieuwegein die nog van het gas moeten.
Bij Energie-N denken we na over de toekomstige duurzame warmte in Nieuwegein. Op maandag 25 november organiseren we een bijeenkomst waar Marco van Hedel van de gemeente Nieuwegein alles vertelt over de duurzame verwarming en koeling van City en waar we kunnen discussiëren over de mogelijkheden voor de rest van de stad. Maandag 25 november om 20.00 uur (inloop vanaf 19:30) in de POP-up (informatiecentrum City), te vinden in de keten bij het busstation op de schouwstede net over de trambaan. Graag aanmelden via info@energie-n.nl. Kun je niet maar wil je hier verder over meepraten? Stuur een mailtje naar info@energie-n.nl.
Energie-N