De ChristenUnie is het meest fietsvriendelijk in het verkiezingsprogramma voor de Provinciale Statenverkiezing 2023 als je het landelijk bekijkt, op korte afstand gevolgd door GroenLinks. In 2019 waren D66 en GroenLinks nog de best scorende partijen. In de provincie Utrecht scoort de ChristenUnie hoog, samen met GroenLinks, PvdA en de D66. Zij kregen een uitmuntend.
Geen stemadvies
De Fietsersbond geeft met de vergelijking geen stemadvies. Wim Bot: “Je maakt je keuze natuurlijk niet enkel op basis van het fietsbeleid. Goed fietsbeleid houdt de echter provincie groen, leefbaar, gezond én bereikbaar. Voor een twijfelende kiezer kan onze vergelijking net de doorslag geven en hopelijk is het een stimulans voor partijen om meer aan de fietser te denken in hun programma.”
Aandacht voor fietsers in partijprogramma’s
De Fietsersbond stelde tien punten op voor alle fietsers bij de Provinciale Statenverkiezingen. Samen met specifieke punten per provincie werd dit richting vrijwel alle partijprogrammacommissies in de provincies gestuurd. Deze top 10 is als uitgangspunt gebruikt om de verkiezingsprogramma’s met elkaar te vergelijken. ‘Als fietsen je aan het hart gaat dan helpt deze analyse bij het maken van een keuze in het stemhokje’, zegt Casper Langerak, voorzitter van de Fietsersbond provincie Utrecht. ‘Goed fietsbeleid en goede fietsmaatregelen houden de provincie Utrecht groen, leefbaar en bereikbaar. Bovendien draagt fietsen bij aan de gezondheid. Voor de twijfelende kiezer kan deze vergelijking de doorslag geven om op één van de top-vier partijen ChristenUnie, GroenLinks, PvdA of D66 te stemmen’.
De Fietsersbond vergeleek de verkiezingsprogramma’s van alle partijen op punten als investeringen in doorfietsroutes, onderhoud van recreatieve fietspaden en de combinatie fiets en het openbaar vervoer. Op woensdag 15 maart 2023 zijn de verkiezingen voor zowel de Provinciale Staten als de waterschappen.
“In de meeste programma’s is veel aandacht voor het klimaat, stikstof en toegankelijkheid van het openbaar vervoer. Gelukkig zien we ook voorstellen voor stimulering van het fietsgebruik,” aldus Wim Bot van de Fietsersbond. De Fietsersbond stelde tien punten op waar de 13,5 miljoen fietsers in alle gemeenten in Nederland de komende jaren profijt van hebben.
“In de verkiezingsprogramma’s zien we deze tien punten vaak terug, zoals het verbeteren van de verkeersveiligheid en de versterking van de fietsnetwerken. De beste programma’s onderscheiden zich door lopen en fietsen boven de auto te plaatsen en daar ook qua investeringen keuzes in te maken. In de allerbeste programma’s worden concrete wensen voor doorfietsroutes, bruggen, tunnels en veren genoemd.”
Op provinciaal niveau gaat het over de aanpak van gevaarlijke kruispunten en onveilige schoolomgevingen bij het verbeteren van de verkeersveiligheid. Ook maken partijen op provinciaal niveau plannen de snelheid op provinciale wegen van 80 naar 60 km per uur te verlagen. Veel partijen willen ook de fietsnetwerken verbeteren en duiden dan op zowel de doorfietsroutes als recreatieve routes. Meerdere partijen pleiten voor hubs, waar je gemakkelijk overstapt van het ov op een (deel)fiets. Een aantal partijen geeft aan dat er een radicale omslag nodig is in mobiliteitskeuze, met name ingegeven door de bijdrage van mobiliteit aan klimaatverandering.
Voor vervoersarmoede is minder aandacht. Het begrip wordt meermaals genoemd, maar dan gaat het meestal alleen over het ov en niet over de fiets. Ook wordt de koppeling tussen gewenste maatregelen en het beschikbare budget niet altijd even expliciet gelegd. Verschillende partijen wijzen erop dat beslissingen over de belastingheffing en de hoogte van de opcenten (jaarlijks motorrijtuigenbelasting) bij het Rijk liggen door de invoering van betalen naar gebruik.
Beste programma’s en provincies
Utrecht, Noord-Holland en Zuid-Holland scoren het best op fietsvriendelijkheid. De partijen in Flevoland, Noord-Brabant en Limburg scoren het laagst. Verreweg de beste programma’s zijn die van de ChristenUnie in Noord-Holland en Utrecht, gevolgd door ChristenUnie in Groningen, GroenLinks in Zuid-Holland en GroenLinks in Utrecht. Deze vijf programma’s zijn zonder meer uitstekend te noemen.
De ChristenUnie eindigt bovenaan in Flevoland, Limburg, Noord-Holland, Utrecht en Zeeland. GroenLinks scoort het beste in Noord-Brabant, Zuid-Holland en zorgt samen met D66 voor een gelijkspel in Friesland. De PvdA wint in Drenthe en Overijssel en het CDA in Gelderland.
