Zaterdagavond 4 mei hield burgemeester Frans Backhuijs traditioneel zijn toespraak tijdens de dodenherdenking bij het monument aan de Nedereindseweg in Jutphaas. Een plek waar tijdens de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog veel is gebeurd. (kijk de videoreportage hierboven) Ruim 500 inwoners waren aanwezig.
Traditioneel brengt onze redactie ook de toespraak van de burgemeester on-line voor hen die niet aanwezig konden zijn vanavond op de Nedereindseweg. Hieronder vindt u de toespraak:
‘Vandaag herdenken wij, om morgen te kunnen vieren. Het is 74 jaar geleden dat de Tweede Wereldoorlog werd beëindigd. Wij zijn hier bij elkaar om in het bijzonder de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog te herdenken die vielen in de toenmalige gemeenten Jutphaas en Vreeswijk.’
‘Wij zijn hier samen bij deze herdenking om alle Nederlandse oorlogsslachtoffers te herdenken. Alle slachtoffers, burgers en militairen, die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord, tijdens de Tweede Wereldoorlog en daarna, in oorlogssituaties en bij vredesoperaties.’
‘Al bijna driekwart eeuw mogen wij in Nederland leven in een land van vrede en vrijheid, een land zonder oorlog. Het is uniek in de historie dat mensen zo lang kunnen leven in een land zonder oorlog, in een Europa zonder oorlog. Het is goed om te beseffen dat de samenwerking van landen op Europees niveau in de EU, daar een zeer belangrijke bijdrage aan heeft geleverd en nog steeds levert.’
‘In vrijheid kunnen wij kiezen hoe wij ons eigen leven kunnen leven. In vrijheid kunnen we kiezen bij verkiezingen, ook deze maand weer voor het Europees Parlement. Maar vrijheid is niet vanzelfsprekend. Daar moeten we allemaal wat voor doen. Het nationale thema van 4 en 5 mei is: “Geef vrijheid door”. Dat is niet voor niets. Wij moeten steeds weer aan elkaar en volgende generaties vertellen hoe belangrijk vrijheid is.’
‘Om in vrijheid te kunnen leven is vrede belangrijk. Maar net zo belangrijk is het ontbreken van angst. Helaas leven we in deze tijd in een wereld waar er vanuit verschillende groepen gedreigd wordt met geweld. Dat kan dichtbij zijn in eigen land, in Europa of elders in de wereld. Op verschillende plaatsen in de wereld is er ook echt geweld en vinden aanslagen plaats, die mede door de moderne communicatiemiddelen ook tot bezorgdheid en angst leiden in ons eigen Nederland. Zelfs als er niets gebeurt zorgt alleen de dreiging al voor bezorgdheid en angst.’
‘Angst zorgt er voor dat wij ons minder vrij voelen. Deze dreigingen zetten daarmee onze vrijheid onder druk. En als de vrijheid onder druk staat, dan bedreigt dat ook onze democratische rechtsstaat, waar we zo trots op mogen zijn.’
‘Komt de druk op onze democratie dan alleen van elders uit de wereld? Of kunnen wij er ook zelfs iets aan doen, om onze democratie te beschermen? Ja dat kan, maar dan moet duidelijk zijn wat democratie inhoudt. Democratie betekent niet dat de groep die het grootst is, of het hardst spreekt, of het meeste spreekt, of het meest provoceert, gelijk heeft en de andere niet. In een democratie heeft de meerderheid de dure plicht om te zoeken hoe bij besluiten ook de standpunten van de minderheid betrokken kunnen worden. Hoe kom je tot een compromis waar zoveel mogelijk mensen het mee eens kunnen zijn. Democratie is dus niet gebaat bij polarisatie, de zogenaamde duidelijke standpunten.’
‘Ook individueel kunt u een bijdrage leveren, door te beseffen dat iedere keuze die je maakt niet alleen iets voor jezelf betekent, maar dat je eigen keuze ook gevolgen heeft voor anderen. Je kijkt dan verder dan je eigen vrijheid. Echte vrijheid betekent dan dat je een keuze maakt waarbij je ook rekening houdt met de gevolgen voor een ander.’
‘Vrijheid is niet vanzelfsprekend en al helemaal niet gemakkelijk. Denk bij vrijheid vooral niet op de eerste plaats aan jezelf, maar vooral aan vrijheid voor ons allemaal. Bedenk dat de eigen vrijheid beperkt wordt door de vrijheid van een ander.’
‘Wij herdenken vanavond op de eerste plaats de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Slachtoffers die hun leven hebben gegeven om nu al bij 75 jaar in vrijheid te kunnen leven. Maar laat dit herdenken de aanleiding zijn om na te denken over vrijheid, het fundament van onze democratisch rechtstaat. Leg de verbinding van het heden naar het verleden. Wij moeten laten zien, u kan laten zien, dat de verschrikkingen uit het verleden ons nu kunnen helpen om de juiste keuzes te maken om de vrijheid te beschermen. Samen en ieder voor zich.’
Meer over het ‘Monument Voor De Gevallenen’ aan de Nedereindseweg
De maker van het ‘Monument Voor De Gevallenen’ is kunstenaar en Albert Dresmé (1915 – 2003) uit Utrecht. Dresmé leerde de beginselen van het vak van zijn vader, de beeldhouwer Adrianus Johannes Dresmé. Hij kreeg zijn opleiding aan de Kunstnijverheidsschool in Utrecht en studeerde vervolgens bij Jan Bronner aan de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam.
Het kunstwerk is gemaakt in 1949 en is geheel gemaakt van kalksteen en is twee meter hoog en vier meter breed. In het midden van het monument staat een vrouwenbeeld met in haar linkerhand een boek terwijl op haar rechterhand een duif landt. Lees hier meer over het herdenkingsmonument.
