Sinds 1998 is het in week 12, deze week dus, “De week van de bolus”. In deze week worden de Zeeuwse Kampioenschappen Bolusbakken gehouden. Dat leek me een leuke aanleiding om zelf een variatie op dit traditionele Zeeuwse gebak te bedenken.
Het werden deze geurige broodjes waarvoor de deeglap besmeerd wordt met een zacht mengsel van boter, bruine suiker en kaneelpoeder. Daarna de lap oprollen en in schijven snijden. Zo ontstaan broodjes in de vorm van een bolus. Eet ze warm uit de oven, dan is de vulling op z’n knapperigst. Nodig voor 12 broodjes
1 pak mix voor bruinbrood à 450 g
275 ml handwarm water
20 g boter of margarine
150 gr bruine basterdsuiker
150 g margarine
2 theelepels kaneelpoeder Extra: broodbakmachine (deegprogramma), mixer met deeghaken of keukenmachine om het deeg te kneden. Kneed het broodmix met het water en de 20 g boter of margarine tot een soepel deeg.
Laat het deeg in de afgedekte kom 10 minuten rijzen bij kamertemperatuur, in de broodbakmachine rijst het tijdens het deegprogramma.
Ondertussen een bakplaat met bakpapier bekleden of dun beboteren (zie Tip).
Trek of rol het deeg met de deegroller uit op een met bloem bestoven werkvlak tot een rechthoekige lap van ca. 20 x 35 cm en 1 cm dikte.
De margarine in een magnetronbestendige schaal doen en op half vermogen in 1 à 1 ½ minuut verwarmen tot zacht, smeerbaar.
Roer de basterdsuiker en het kaneelpoeder door de zachte margarine en strijk dit mengsel met een pannenkoekenmes of flexibele deegspatel over de deeglap uit.
Laat aan de lange zijden een strook deeg vrij.
Rol de deeglap op, de lange zijden naar elkaar toe en niet te strak.
Bevochtig de laatste rand iets en druk deze goed aan.
Snij de deegrol met een scherp mes, dat eerst in wat bloem is gedoopt, in twaalf gelijke stukken.
Leg de stukken op de bakplaat en druk ze iets platter.*
Dek ze af met een theedoek en laat ze 45 à 60 minuten narijzen (deeg uit de machine kan wat korter rijzen, ca. 30 minuten).
Verwarm zo’n 10 minuten voor het begin van de baktijd de oven voor tot 200°C (hetelucht) of 220°C (boven-onderwarmte).
De broodjes kunnen voor het bakken licht met wat melk bestreken worden, maar dit hoeft niet.
Bak ze midden in de oven in ca. 15 minuten gaar en goudbruin.
Laat ze voor het serveren iets afkoelen. * Leg je de broodjes een stukje uit elkaar, dan loopt de vulling gedeeltelijk uit de broodjes en gaat onder de broodjes zitten. Je kunt dit voor een deel voorkomen door de broodjes bijna tegen elkaar te leggen. Dan bakken ze tegen elkaar aan en moet je ze voor het serveren lostrekken. Op zich niets mis mee, ze smaken net zo lekker, ze zien er alleen wat rommeliger uit. Ze kunnen zelfs in een ingevette ovenschaal, bakblik of braadslede worden gebakken. Al naar gelang de afmeting van de vorm worden ze hoger of platter. Brood-gebak voor 4 tot 6 personen.
Tijd ca. 1 ½ uur (incl. rijzen) met de hand.
Tijd ca. 2 ½ uur (incl. rijzen) broodbakmachine Tip
– Je kunt deze broodjes natuurlijk ook met mix voor witbrood maken.
– Tegenwoordig zijn er permanente bakvellen te koop, gemaakt van siliconen. Ze zijn superhandig in gebruik. Invetten van de bakplaat of bekleden met bakpapier behoren hiermee tot het verleden. Je kunt ze precies op de maat van je bakplaat of bv. pizzavorm knippen, maar dit is niet noodzakelijk. Ze gaan zo’n 1000 keer mee, waardoor je heel wat rollen bakpapier bespaart. Je maakt ze schoon door even onder de kraan af te spoelen, eventueel met een drupje afwasmiddel.
Ze zijn er in het zwart, maar ik heb ze ook al in het blauw gezien. Onder andere te koop bij Blokker voor ca. 4,00 euro. Weetje
Bolussen zijn spiraalvormig opgerolde brooddeegslierten die met suikerstroop en kaneel zijn bewerkt. De bolus is van origine een Joods gebak en de naam is dan ook ontleend aan de Joodse taal. Simpel gezegd betekent het “fijn broodje” of “bal”.
Tijdens de eerste helft van de zeventiende eeuw werd de bolus voor het eerst in Zeeland gebakken door de bakkers van de Sefardiem, een Portugese joodse gemeenschap die daar toen leefde. Deze joodse bakkers legden zo het fundament voor de nu bekende Zeeuwse bolus.
De latere Zeeuwse bakkers hebben de kunst van het bakken van een goede bolus bijna tot in de perfectie opgevoerd. De moderne bolus is door de Zeeuwen van generatie op generatie veredeld en daarom is het een echt Zeeuws product.
Zoals gezegd worden sinds 1998 elk jaar de Zeeuwse Kampioenschappen Bolusbakken gehouden. Een jury kiest de tien beste producten en het publiek kiest hieruit de winnaar. Deze krijgt de Bolustrofee en mag zich een jaar lang ‘Beste Bolusbakker’ noemen. Dit recept printen? Klik op het icoon hieronder.
Reageren? Klik op de rode emailbutton.
