Op de helling van Museumwerf Vreeswijk werd woensdag 25 april een bijzonder scheepje drooggezet. Het is de vis-aak Drie Gebroeders. Ze is bij de Museumwerf voor reparatie en onderhoud en zal waarschijnlijk in de tweede week van april de werf weer verlaten.
Dit welhaast aaibare schuitje is een zeldzaamheid want van dit scheepstype bestaan hooguit nog maar zo’n tien exemplaren. De Drie Gebroeders is vermoedelijk ook nog eens een van de weinig, zo niet de laatste in originele uitvoering, compleet met de oude betimmering in de roef en de slaapplaats in het achterschip.
Visserij
Visaken waren een eeuw geleden nog talrijk. De platbodems werden gebruikt in de binnenvisserij, voornamelijk in en rond Friesland. Ze hadden een bun: een afgesloten ruimte in het schip dat in verbinding stond met het buitenwater, waarin de gevangen vis levend werd bewaard. Voor de mast, onder een bescheiden verhoging was de roef, het verblijf van de visser en zijn gezin.
Visaken werden vaak ingezet bij een dichtzet. Dit is een dwars over de vaart gespannen visnet. Passerende schepen moest te allen tijde doorgang worden verleend. Het net, dat aan een kabel was gespannen, werd dan vanaf de wal neergelaten en na passage weer opgetrokken. Dat kon overdag gebeuren maar ook ‘s nachts waardoor de visser dag en nacht aanwezig moest zijn. Een onderkomen voor hem en zijn gezin, waarbij ook de vis kon worden bewaard, was dan wel zo handig. Visaken werden ook visseraken, tent- of binnenaken genoemd. De schuitjes zouden voorlopers zijn van de Lemster aak. Er zijn dan ook veel overeenkomsten.
De binnenvisserij kwam halverwege de vorige eeuw tot een eind omdat vervuiling de kop opstak en de vis zowel in aantal als in kwaliteit dramatisch was teruggelopen. De visaken raakten in onbruik. De zeilscheepjes waren te klein om als woonschip te dienen. Een gering aantal bleef bestaan als recreatieschip waarbij de schuitjes niet zelden ingrijpend werden verbouwd. De rest verdween…
Gegevens van de Drie Gebroeders:
Gebouwd bij J.O. van der Werff in Buitenstvallaat
Bouwjaar: vermoedelijk 1903
Lengte: 9.15 meter en breedte: 3.40 meter
Zeiloppervlak: + 50 m²
Laatste visser: vermoedelijk Jentsje van Es uit Akkrum
Gerestaureerd rond 1990 door Jouke en Cecile Osinga
Huidige eigenaar: fam. Settels uit Kortenhoef
