Bezuinigen hoe doe je dat? Deel 1

Verleden week zei ik het al. De snelle PvdA bezuinigingen zijn typisch politiek. Daarbij heeft die partij o.a. gebruik gemaakt van kennis waar de raad nog geen weet van had. Het gaat hier o.a. om een accountantsrapport over de personeelssituatie en de bijbehorende kosten, wat andere partijen pas later kregen. Ook leent de PvdA vrolijk van ideeën die andere collegepartijen, in dit geval CDA wethouder van Randwijk met zijn selectieve vacaturestop, bedacht hebben. Het zij zo. Het is en blijft politiek.Waar het werkelijk om moet gaan is hoe je de tering naar de nering zet. Dat gaat verder dan politiek. Dat is ook wat anders dan schuiven met bedragen. Het is ook veel breder dan bankieren en financieren waar binnen de VVD over gedacht wordt door kandidaat nr 8, de heer van Straten. Die reclame voor zichzelf makend, al doende zijn partij misschien geen dienst bewijst.Zullen we eens proberen een andere richting te vinden dan geld alleen? Wat dacht u van maatschappelijke noodzaak en rendement. Dat idee begint met de constatering dat anno 2010 er al veel voorzieningen en activiteiten zijn. Voor het grootste deel bestaat het uit overheidsmaatregelen die door de gemeente uitgevoerd moeten worden. Daarnaast zijn er de zaken die de Nieuwegeinse gemeenteraden in de afgelopen 25 jaar goedgekeurd hebben.Het probleem is besluiten waar we kunnen temporiseren; wat moet gewoon doorgaan; waarmee stoppen we eenvoudigweg; waar moeten we meer geld voor uittrekken? De politiek heeft geen frontchirurgie mentaliteit. Er hoeft ook niet over dood of leven beslist te worden. Maar schrappen is een stuk moeilijker dan uitgeven. Vooral wanneer het daadwerkelijk en snel uitgevoerd moet worden.Eerst komt dan de vraag hoe noodzakelijk “noodzakelijk” nog is wanneer de middelen schaars worden. Politieke partijen hebben elkaar vaak voorbij gelopen in het streven naar nog beter, nog mooier, nog noodzakelijker. Qua rendement kwam daar het vraaggestuurde denken nog bij. Voor elke vraag het allerbeste aanbod. Efficiëntie was in die situatie nauwelijks een uitgangspunt. Toch is het juist boeiend om na te gaan wat we uitgeven en wat dat oplevert.De PvdA doet een handige politieke en even ongeloofwaardige zet, door meer te willen bezuinigen dan wellicht nodig is, en een miljoen extra uit te geven aan sport. Geen slecht idee natuurlijk. Er sport immers op wat voor manier dan ook zowat de helft van alle Nieuwegeiners en het maatschappelijk rendement in de vorm van socialer gedrag en hopelijk ook betere gezondheid is kwantitatief en kwalitatief heel belangrijk.De ongeloofwaardigheid zit in het feit dat er niet is ingegaan op de substantiële bedragen die er al jaar en dag aan sport uitgegeven worden. Bovendien wordt vergeten aan te geen wat dat extra geld voor sport dan op moet leveren. De consensus in de politiek was dat er op sport niet gekort ging worden. Dat is wat anders dan een er een miljoen extra tegenaan gooien.Zo zijn er andere zaken waar ook niet op bezuinigt kan worden. Sociaal beleid, veiligheid, jongeren beleid, gezondheidsbeleid, enz., zijn heel belangrijk en elke partij heeft zo wel een aantal speciale speerpunten. Maar de hamvraag blijft natuurlijk: “Waar vraagt de burger om”. En dan warempel kan de politiek eindelijk haar rol eens gaan spelen. Want burgers willen ook allerlei verschillende dingen.De rol van de politiek is dan niet alleen kijken naar wat de eigen groep wil maar een totaaloverzicht in het oog houden waarin ook wettelijke verplichtingen, ambtelijke efficiëntie en maatschappelijke effecten een rol spelen. Burgemeester Josuas van Aartsen van den Haag ziet die rol als zo belangrijk dat hij na de verkiezingen alle partijen zal uitnodigen om gezamenlijk aan deze taak te werken. Wij van de Verenigde Senioren Partij vinden dat een heel goed idee. In de komende tijden staat er zoveel op het spel dat het onverstandig lijkt om een paar partijen maar wat te laten bedisselen. Het voorbeeld van de haastige PvdA voorstellen zegt genoeg.In de volgende column zal ik trachten dat “gezamenlijk werken” van wat perspectief te voorzien.Herman Troost