Naast mij in de lift van Albert Heijn naar de parkeergarage, in de binnenstad van Nieuwegein, stond een goed geklede vijftiger met een grijze winterjas, een zwarte broek en indrukwekkende puntschoenen met borduursels. Net toen de deuren zich ijzig langzaam sloten, probeerde een oude man met een kar vol boodschappen de lift in te rijden. Ik drukte nog verwoed op de knop, zonder succes.
‘Die man had meer haast moeten maken, het is zijn eigen schuld, hij kwam er op zijn elfendertigst aanlopen en dat werkt dus niet. En u kunt op die knop drukken wat u wilt, dat werkt dus ook niet.’
Het was zo iemand die overal een mening over heeft en geen tegenspraak duldt. Hij keek nog eens vergenoegd rond, loerde op zijn horloge en reed met een aan arrogantie grenzende zelfverzekerdheid vóór mij de lift uit met zijn kar.
Het is altijd wat in die lift. Of met die lift. Om te beginnen merk je niet dat hij beweegt. Het is alsof hij tandenknarsend en zwoegend en geheel tegen zijn zin de weg naar boven of beneden aflegt. En als hij er bijna is, neemt hij ruimschoots de tijd om de definitieve landing in te zetten. Alsof het om een ruimteschip gaat dat zich secuur beijvert om niet nét in die ene krater terecht te komen.
Het leidt tot spontane gesprekken onder de passagiers. ‘Hij is wel traag, hè?’ ‘Gaan we nu eigenlijk of staan we nog stil?’ ‘Doet ie het eigenlijk wel?’ ‘Het is net een lift voor bejaarden.’
Sommige mensen gaan los op de knoppen in de verwachting dat hij dan sneller gaat. Er is ook royaal tijd voor waarschuwingen. ‘U moet wel opletten, hoor, als de deuren sluiten en je probeert dat tegen te houden met je hand, zit ie er zo tussen. Ze hebben die deuren heel raar afgesteld en niemand weet waarom.’
Er zijn ook mensen die er hun gemak van nemen. ‘Wat maakt het uit, dat hij zo langzaam is, ik heb de tijd, ik hoef nergens naar toe.’ Of een filosofische betoog afsteken: ‘Je kunt je overal wel druk over maken, we hebben het toch prima in dit land. Goed, het is een beetje een trage lift, maar beter in deze lift dan dat je probeert Europa binnen te komen via het Oostblok. Dat is pas sneu. Moet je je voorstellen dat je zelf in zo’n stroom vluchtelingen moet meelopen. Alles hebben die mensen achter zich moeten laten. Nee, wij hebben hier niets te zeuren.’
Zelf vermoed ik dat er een plan achter zit. Dat kan bijna niet anders. Ergens heeft iemand in Nieuwegein bedacht dat een traag functionerende lift mensen met elkaar in gesprek brengt, de saamhorigheid vergroot en sympathie oproept voor mensen die minder goed bedeeld zijn. Het is echt geniaal.
