In Nieuwegein krijgen ouders en kinderen tot vier jaar sinds een half jaar apart taalaanbod, maar wel in dezelfde ruimte. Hiermee probeert bibliotheek De tweede verdieping de vicieuze cirkel van laaggeletterdheid bij ouders, en vervolgens bij kinderen, te doorbreken.

De Syrische moeder Rama Idries is met haar zoontje Karam Alkhouli naar de Taalbrigade Kids gekomen. Samen met een vrijwilliger en andere ouders leest ze passages uit een boek. Geconcentreerd lezen de ouders om de beurt wat regels voor en vragen zo nu en dan wat een woord betekent of hoe je iets uitspreekt. Op de achtergrond spelen de kinderen met krijt, spelletjes en elkaar. Pedagogisch medewerker Annelien van Muijen praat en speelt met ze.

Pedagogisch medewerker Annelien van Muijen speelt met de kinderen van de ouders.

Samen leren werkt beter
Programmaleider Gina van den Berg kwam op het idee voor een gemixte taalles voor kinderen en ouders om twee redenen: ten eerste namen veel ouders hun kinderen mee naar de taallessen in de bibliotheek. “Dat leidde de ouders af waardoor ze de taal minder goed leerden. En dat vond ik jammer”, zegt ze. “Dan liep ik met twee kinderwagens en een kind op mijn arm.”

Ook ervoeren ouders een drempel om naar de bieb te komen met hun kinderen. Ze waren bang dat de kinderen overlast zouden veroorzaken.

Vicieuze cirkel doorbreken
Ten tweede wilde ze de vicieuze cirkel doorbreken van ouders die laaggeletterd zijn waardoor hun kinderen opgroeien in een taalarm milieu. “Het gaat vaak om ouders die vanuit hun cultuur niet gewend zijn om veel gesprekken met hun kinderen te voeren”, benadrukt ze. “Als kinderen op jonge leeftijd geen taalaanbod krijgen, beginnen ze met een achterstand op school”, weet Van den Berg. Daarom proberen de docenten ouders te stimuleren om – ook thuis – meer met taal bezig te zijn.

“Het consultatiebureau verwijst zulke kinderen door naar VVE-groepen, maar die zijn er pas voor kinderen vanaf twee jaar. Wij willen ouders stimuleren al eerder met hun taalvaardigheden aan de slag te gaan en daarvoor is ontzorging essentieel. Bijkomend voordeel is dat ouders ook kennis rond opvoeding met elkaar kunnen delen. In het Nederlands, dat is de voorwaarde”, zegt Van den Berg.

Het project is gefinancierd met een Tel Mee Met Taal-subsidie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). “Toen kon ik eindelijk mijn droom verwezenlijken: kinderen taalaanbod geven onder leiding van een geschoolde professioneel die echt met de kinderen aan de slag kan en de ouders ontlast.”

Naast het leren van taal dienen de lessen nog ander doel: met de ouders worden ook andere zaken besproken zoals voeding, wat te doen met een huilbaby en andere opvoedkundige zaken. “Nu ze allemaal bij elkaar zitten, kan ik regelmatig professionals van bijvoorbeeld de GGD laten langskomen voor relevante informatie”, zegt Van den Berg.

Eindelijk iemand om mee te spelen
Idries is heel blij dat haar zoontje, die geen broertjes of zusjes heeft, hier vrienden kan maken – waarmee hij spelenderwijs kan leren. “Hij wordt hier heel blij van”, zegt ze. Zelf doet ze hard haar best om de Nederlandse taal machtig te worden. “En ik heb verder niemand die op mijn kind kan passen”, zegt ze. Ze is blij dat dit project mogelijk maakt dat ze samen met haar zoontje de taal beter leert. “Ik vind het hier heel leuk, nuttig en mooi om hier te mogen zijn”, zegt de moeder, die pas twee jaar in Nederland woont.

Kinderen spelen met elkaar tijdens de taallessen.

Succesverhaal
Het project is een succes, vinden ze bij de bibliotheek. Als voorbeeld beschrijft Van den Berg het verhaal van een jongetje die door de lockdown nog helemaal geen andere mensen had ontmoet. “Toen hij hier binnenkwam sprak hij nog bijna geen woord, en helemaal geen Nederlands. Toen hij hier wegging kon hij woordjes zeggen en met kinderen spelen. Hij was taalvaardiger en communicatiever geworden. En dat is wat we graag willen”, benadrukt ze.

De bibliotheek kreeg financiering voor een jaar, maar het project is vanwege corona met een half jaar verlengd tot deze periode volgend jaar. “We hebben mooie resultaten geboekt. En als het goed is gaat de gemeente ons ook ondersteunen bij dit project”, zegt Van den Berg.