Nederland is volkomen van slag: burgerlijke ongehoorzaamheid is hard op weg om de nieuwe norm te worden. Onder het mom ‘we laten het ons niet langer aanleunen’ trokken hele massa’s de grens over om aan hun trekken te komen. De ‘trekken’ bestonden uit shoppen, restaurant -en kroegbezoek en het aanschaffen van vuurwerk. Veel vuurwerk, dat op 31 december ondanks het algemene vuurwerkverbod gretig werd afgestoken.

De politie gaf alvast een vrijbrief voor de komende jaarwisseling. “Wij zijn er niet om te controleren op het vuurwerkverbod, we zijn er om de orde te handhaven, plus dat we er ook geen mensen voor hebben.” Het aantal vuurwerkslachtoffers bedroeg 772, dubbel zoveel als vorig jaar. Het blijkt dat mensen het niet meer kunnen volgen. Overal in Europa alles open, en Nederland op slot.

Op 10 januari 2022 stond Rutte IV dan eindelijk op het bordes. Na bijna een jaar touw trekken, armpje drukken en een potje vrij worstelen. Kort voor de bordesscène zei Rutte op een vraag van een journalist over de plannen van zijn nieuwe kabinet: “Ik zie Nederland denken, joh gast, laat eerst maar eens wat zien.” Straattaal uit de mond van de premier. Maar perfect aansluitend bij de heersende moraal. Eerst zien dan geloven, en voorlopig maken we zelf wel uit wat we doen.

In de aanloop naar de persconferentie van 14 januari werd de druk fors opgevoerd. Winkels en horeca in Valkenburg openden hun deuren, gevolgd door andere steden. Burgemeesters knepen een oogje dicht en gaven ruim baan aan een nieuw fenomeen ‘gedoogde burgerlijke ongehoorzaamheid”.

Er was beloofd dat de persconferentie met Ernst Kuipers als nieuwe coronaminister er anders uit zou zien. Dat klopte. Irma Sluis belandde op een postzegel rechtsonder in het beeldscherm, en achter Ernst verschenen grafieken die te kort in beeld waren om illustratief te zijn voor de tekst. Maar het moet gezegd: waar de Jonge ons bepreekte als rechtgeaarde zoon van een dominee, zocht Kuipers als zoon van een plattelandsdokter de verbinding met de goegemeente.

Het goede nieuws was dat er een gedeeltelijke lockoff werd aangekondigd. Het slechte nieuws is dat in Nederland de geest voorgoed uit de fles is. Onduidelijk bleef waarom alleen Nederland op slot moet blijven. De modelleurs van Jaap van Dissel schijnen niet meer te weten wat de relatie is tussen het aantal besmettingen en de ziekenhuisopnames. Hoeveel gegevens uit andere landen zoals Denemarken heeft van Dissel eigenlijk nodig?

Op 25 januari is er een nieuw weegmoment. Intussen demonstreren burgers, boeren en buitenlui in Amsterdam. Intussen worden theaters op woensdag 19 januari omgetoverd tot kapsalon, nagelstudio of massagesalon zodat de cultuur weer een podium krijgt. Een bordeel had ook gekund, maar dat was een ongehoorzame brug te ver.

Klik hier voor de eerdere columns van Willeke Stadtman over dit onderwerp.